به طور کلی، کمونیسم (communism) مبتنی بر تئوری برابری اقتصادی تمامی افراد و در نتیجه جامعه‌ای بدون اختلاف طبقاتی است. در مقابل، فاشیسم (fascism) سیستمی ملی‌گراست که در آن حکومتی از بالا به پایین، با اختلاف‌های طبقاتی بسیار شدید جریان دارد و توسط یک دیکتاتور قدرتمند اداره می‌شود. در عین حال، فاشیسم و کمونیسم هر دو از اروپا سرچشمه گرفته‌اند و هر دو از اوایل تا اواسط قرن بیستم میلادی در میان جوامع مختلف محبوبیت داشته‌اند.
در ادامه، قصد داریم تا با جزئیات بیشتری به تشریح تفاوت فاشیسم و کمونیسم پرداخته و ابعاد مختلف آن‌ها را مورد بررسی قرار دهیم.
۴۱ عکس گل نرگس با کیفیت و زیبا برای پروفایل جدید
۱۸ عکس نوشته برای رفیق های خوب و بامرام
۳۰ عکس نوزاد تازه متولد شده از دختر و پسر و دوقلوها
رابطه با خواهر زن ؛ حکم شرعی و قضایی آن را می‌دانید؟
بررسی تفاوت فاشیسم و کمونیسم
۱. فلسفه وجودی
- کمونیسم
- برخورداری از حقوق برابر تمامی مردم در جامعه
- اشتراک‌گذاری امکانات، با توجه به توانایی و نیاز متقابل هر فرد
- دسترسی آزاد به مواد مصرفی با پیشرفت تکنولوژی
- فراوانی
- فاشیسم
- کسب قدرت برای دولت و تداوم آن از طریق جنگ و فتح
- حفظ اقتدار دولت و بازنگری آن
- عدم برخورداری از ارزش فردی (ارزش فردی در گرو نقش داشتن در اقتدار دولت است.)
- تفاوت در فلسفه وجودی بر اساس کشور مورد نظر
۲. تاریخچه
- کمونیسم
عمده‌ترین احزاب کمونیست شامل موارد زیر است:
- حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی در سال‌های ۱۹۱۲ تا ۱۹۹۱
- حزب کمونیست چین از سال ۱۹۲۱
- حزب کارکنان کره از سال ۱۹۴۹
- حزب کمونیست کوبا از سال ۱۹۶۵
- فاشیسم
اصطلاح فاشیسم توسط موسولینی و در دهه ۱۹۲۰ پس از به دست آوردن حکومت ایتالیا ابداع شد. سایر رژیم‌های فاشیستی مهم عبارت هستند از:
- رژیم نازی آلمان از سال ۱۹۳۳ تا ۱۹۴۵
- حکومت فاشیست ملی در پرتغال از سال ۱۹۳۴ تا ۱۹۶۸
- حکومت فرانسوی اسپانیا از سال ۱۹۳۶ تا ۱۹۷۵
۳. تعریف
- کمونیسم
- تئوری یا سیستم سازمانی بین‌المللی مبتنی بر نگه‌داشت کلیه اموال مشترک با مالکیت واقعی جامعه یا دولت
- حذف بازارهای آزاد و مقابله با سرمایه‌داری‌های مختلف
- فاشیسم
- دولتی ناسیونالیستی و استبدادی که معمولاً توسط یک نفر در رأس یک حزب اداره می‌شود.
- انتخابات نمایندگان، دموکراتیک نیست.
- بازار آزاد وجود ندارد.
- فردگرایی و اقتدار فردی، در میان نیست.
- دولت مطبوعات و سایر رسانه‌ها را کنترل می‌کند.
۴. عناصر اصلی
- کمونیسم
- دولت متمرکز
- اقتصاد برنامه‌ریزی شده
- نقش محوری طبقه کارگر
- مالکیت اشتراکی ابزارهای تولید
- عدم امکان مالکیت خصوصی برای افراد
- برابری بین جنسیت‌ها و همه مردم
- تمرکز بین‌المللی
- معمولاً ضد دموکراتیک
- سیستمی تک‌حزبی
- فاشیسم
- آرمان‌گرایی واقعی
- دولت متمرکز
- داروینیسم اجتماعی (تبعیض بیولوژیکی)
- اقتصاد برنامه‌ریزی شده
- ضد دموکراتیک
- ضد شایسته‌سالاری
- ناسیونالیسم (ملی‌گرایی) افراطی
- نظامی گرایی
- نازیسم (نژادپرستی)
- دارای نقش‌های جنسیتی سنتی یا اغراق‌آمیز
- سیستمی تک‌حزبی
۵. ایده مکتب
- کمونیسم
- همه مردم یکسان هستند؛ بنابراین طبقات اجتماعی مختلف معنای خود را از دست می‌دهند.
- دولت باید صاحب تمام ابزارهای تولیدی، زمین و سایر موارد باشد.
- مردم باید برای دولت کار کنند و برآیند بازده جمعی به طور یکسان در میان آنان توزیع شود.
- فاشیسم
- اتحاد بین مشاغل و دولت، با مالکیت و اختیار دولت بر آنان و در عین حال مالکیت اسمی خصوصی مردم بر دارایی‌هایشان
- برنامه‌ریزی مرکزی (دولتی) اقتصاد ملی
- مثال: سرمایهداری در ایتالیا، سوسیالیسم ملی در آلمان و توزیع مجدد ثروت در رژیم نازی
۶. سیستم سیاسی
- کمونیسم
جامعه کمونیستی باید فاقد هرگونه طبقه اجتماعی باشد و به صورت مستقیم توسط مردم اداره شود. با این حال این موضوع هرگز محقق نشده است. در عمل، مردم ماهیتی کاملاً وابسته به حکومتی دیکتاتور داشته‌اند و یک حزب مرکزی حاکم بر جامعه بوده است.
- فاشیسم
- یک رهبر کاریزماتیک اختیار مطلق دارد.
- دولت در رأس همه امور است.
- مشاوران دولت به جای برگزاری انتخابات معمولاً بر اساس شایستگی‌شان انتخاب می‌شوند!
- پارتی‌بازی رایج است!
۷. سیستم اقتصادی
- کمونیسم
- ابزارآلات تولیدی مشترک
- رد مفهوم مالکیت در کالاهای سرمایهداری
- سازمان‌دهی تولید به منظور تأمین نیازهای انسانی به طور مستقیم و بدون استفاده از پول
- برپایی مکتبی بر اساس امکان فراوانی مادی
- فاشیسم
- استقلال یا خودکفایی ملی
- انجام کارهای عمومی بزرگ
- کسری بودجه
- برخورد با اتحادیه‌های کارگری و اصناف
- برخورد شدید با بازارهای مالی بین‌المللی و ربا
۸. رهبران کلیدی
- کمونیسم
کارل مارکس، فردریش انگلس، پیتر کروپوتکین، چه‌گوارا و …
- فاشیسم
آدولف هیتلر، بنیتو موسولینی، فرانسیسکو فرانکو، خوزه آنتونیو پریمو ریورا و …
۹. حق مالکیت شخصی
- کمونیسم
وجود ندارد؛ مفهوم مالکیت شخصی با مفهوم مالکیت عمومی مردم جایگزین می‌شود.
- فاشیسم
حق مالکیت اسمی مشروط بر خدمت به دولت، اطاعت از قوانین و ارزش‌آفرینی وجود دارد؛ اما مالکیت معنوی دارایی‌ها برای دولت است.
۱۰. ساختار اجتماعی
- کمونیسم
- تمام تمایزات طبقاتی از بین می‌رود.
- جامعه‌ای که در آن هر فرد هم صاحب ابزارآلات تولیدی و هم کارمند خود است.
- فاشیسم
- ساختار طبقاتی دقیق در فاشیست ایتالیایی برای جلوگیری از هرج و مرج
- از بین رفتن تمامی تمایزات طبقاتی در نازی آلمانی (نازیسم به نژاد «برتر» اعتقاد داشت؛ اما فاشیسم ایتالیایی در اصل مکتبی نژادپرست نبود.)
۱۱. تبعیض در جوامع
- کمونیسم
از نظر تئوریک، تمام اعضای دولت و مردم با یکدیگر برابر در نظر گرفته می‌شوند.
- فاشیسم
- اعتقاد به یک نژاد برتر در نازیسم
- اعتقاد به یک ملت برتر در فاشیسم و نازیسم
- اعتقاد به جنسیت برتر
- مخالفت ایدئولوژیک و سیاسی با اتحادیه‌های اصناف
۱۲. ابزارهای کنترل جوامع
- کمونیسم
از نظر تئوریک، هیچ‌گونه کنترل دولتی وجود ندارد!
- فاشیسم
- کنترل جوامع از طریق نیروهای مستقیم مانند پلیس ضد شورش، اردوگاه‌های کار اجباری، کشتار و …
- تبلیغات از طریق رسانه‌های دولتی به شدت سانسور شده
۱۳. گرایش‌های مختلف مکتب
- کمونیسم
- آنارشیسم چپ‌گرا
- کمونیسم اروپایی
- مارکسیسم
- کمونیسم ملی
- کمونیسم پیش از مارکسیست
- کمونیسم بدوی
- کمونیسم مذهبی
- کمونیسم بین‌المللی و …
- فاشیسم
- نازیسم
- اتوفاشیسم
- فاشیسم انگلیسی
- فاشیسم ایتالیایی
- سوسیالیسم ملی
- نئوفاشیسم و …
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی تفاوت فاشیسم و کمونیسم بر اساس ابعاد مختلف این مکاتب پرداختیم و تفاوت‌های کلیدی آن‌ها را ارائه دادیم. به طور کلی، می‌توان گفت که مکتب کمونیست به نوعی نسخه ریاکارانه مکتب فاشیسم به شمار می‌آید که در آن از حق انتخاب، برابری و محوریت مردم سخن به میان می‌آید؛ اما در عمل حکومتی مستبد کنترل تمامی امور را در دست گرفته است! نظر شما در مورد هر یک از مکتب‌های فاشیسم و کمونیسم و تفاوت‌های آن‌ها چیست؟ نظرات خود را در پایین همین صفحه، با ما و سایر کاربران در میان بگذارید.
در پایان، برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سایر مکاتبی که در طول تاریخ و در میان جوامع مختلف رواج داشته‌اند، می‌توانید به مطالبی مانند «فمینیسم چیست و فمینیست ها چه کسانی هستند؟» یا «مکتب لیبرالیسم چیست و چه اصولی دارد؟» مراجعه کنید.