بی شک درباره خواص شلغم بسیار شنیده اید اما آیا آیا از خواص شلغم زرد نیز اطلاعی دارید؟ چقدر این گیاه را میشناسید و از آن برای سلامت و درمان بیماریها بهره برده اید؟ در این مقاله به بررسی گیاهشناسی شلغم زرد، خواص شلغم زرد و نکاتی درباره خرید و مصرف آن خواهیم پرداخت. پس این مطلب را از دست ندهید.
گیاهشناسی شلغم زرد
شلغم زرد یک گیاه ریشهای از خانواده کلمها Cruciferae است و شباهتهای زیادی با شلغم معمولی دارد. اما شلغم زرد اغلب نسبت به نوع معمولی، ضخیمتر، گردتر، بزرگتر، متراکمتر و شیرینتر است. اصلیترین ویژگی این شلغم، رنگ تقریباً زرد کم رنگ پوستش است. شلغم زرد (نام علمی Brassica napus L)، بیش از ۱۵ نوع گوناگون دارد که نیمی از آنها در ایران یافت میشود. این گیاه در مقایسه با دیگر سبزیهایی که قدمتی چند هزار ساله دارند، گیاهی جدید محسوب میشود. گیاهشناسان معتقدند که این گیاه در قرون وسطی و با پیوند چند نوع مختلف بهوجود آمده است.
خواص شلغم زرد
۱. تقویت سیستم ایمنی بدن
ویتامین اصلی موجود در شلغم زرد ویتامین C است. یک وعده غذایی دارای شلغم زرد، بیش از نیمی از نیاز روزانه شما به ویتامین C را تأمین میکند. ویتامین C برای بسیاری از فرآیندهای بدن، مانند تحریک سیستم ایمنی برای تولید گلبولهای سفید، الزامی است. علاوه بر آن، در تولید کلاژن بعنوان یک عنصر ضروری که به رشد و بهبودی پوست و عضلات و همچنین رگهای خونی کمک میکند، نقش دارد. پژوهشهایی در سال ۲۰۱۱ توسط دانشمندان ژاپنی انجام شده که نشان میدهد سطح بالای ویتامین C در پیشگیری از سرطان کولورکتال مفید است.
۲. تقویت کننده قوای جنسی
انواع شلغمها به خصوص شلغم زرد، در تقویت تخمدانها و دستگاه تناسلی نقش مهمی دارند. شلغم زرد قدرت باروری زنان و منی در مردان را افزایش میدهد. همچنین میل و غرایز جنسی را تقویت میکند. تخم شلغم زرد و روغن آن به مراتب از شلغم زرد خام خواص قویتری دارد و و برای بهبود زودانزالی و ناتوانی جنسی مردان پیشنهاد میشود. تخم و روغن این گیاه میتواند به باروری نطفه مردان بیانجامد. تخم شلغم زرد را آسیاب کرده و روزانه چند قاشق چایخوری از آن مصرف کنید و یا آن را همراه با عسل و آب جوش به صورت دمنوش میل کنید. این گیاه در کاهش بی میلی جنسی زنان نیز موثر است.
۳. کمک به رها شدن از شر چربیهای اضافه بدن
افرادی که میخواهند از شر اضافهوزن خود رهایی یابند، میتوانند از شلغم زرد به عنوان مادهای طبیعی برای این منظور استفاده کنند. زیرا بدون هیچگونه عوارض جانبی شما را به وزن ایده آلی که در نظر دارید میرساند. در واقع مصرف این گیاه میتواند یکی از راه های کاهش وزن بدون رژیم باشد. این ماده یکی از مهمترین منابع دریافت فیبر غذایی است. فیبرها دیر هضم هستند و به همین علت شما با مصرف آنها دیرتر احساس گرسنگی میکنید. پژوهشهای علمی نیز نشان میدهد که ترکیبات ارگانیک شلغم زرد در بهبود متابولیسم نقش دارند. این موضوع چربی سوزی را در بدن شما افزایش داده و بعد از مدت زمانی کوتاه وزنی ایده آل و مناسب به شما میدهد.
۴. پیشگیری از پوکی استخوان در سالمندی
یکی از اصلیترین خواص شلغم زرد، مربوط به سلامت استخوانهاست. کارشناسان تغذیه بر این عقیدهاند که این گیاه دارای مقادیر قابل توجهی مواد معدنی، مانند روی، کلسیم، منیزیم، منگنز و فسفر است که همه آنها نقش مؤثری در ایجاد و نگهداری بافت استخوان دارند. عارضه پوکی استخوان میلیونها نفر از مردم جهان را تحت تأثیر خود قرار داده است. پژوهشها در این زمینه نشان میدهد از هر ۱۰ نفر، ۵ نفر با افزایش سن و رسیدن به دوره کهنسالی به این بیماری مبتلا میشوند. استفاده از خوردنیهای مغذی نظیر این شلغم میتواند به شما در پیشگیری از ابتلا به چنین شرایطی کمک کند.
۵. کاهش و کنترل فشار خون
پتاسیم فراوان در شلغم زرد میتواند با کاهش استرس و انقباضات عروق خونی باعث کاهش فشار خون میگردد. این موضوع موجب میشود تا با بهبود جریان خون، اکسیژن رسانی بهتر انجام گیرد و بنابراین لختههای خونی کاهش پیدا کنند. پتاسیم، همراه با محتوای فیبر در شلغم زرد، به کاهش کلسترول کمک میکند و به شما یک روش مطمئن برای پیشگیری از آترواسکلروز، حملات قلبی و سکته مغزی را ارائه میدهد.
۶. سلامتی قلب و مغز
همانگونه که اشاره شد پتاسیم و فیبر در شلغم زرد به بازشدن رگها، کاهش تنگی عروق و رگهای خونی کمک میکند و از تصلب شرائین نیز جلوگیری میکند. پتاسیم موجود در این نوع شلغم، کاهش فشارخون را در پی دارد. (البته باید آن را بدون نمک پخت و صرف کرد تا درمان پرفشاری خون باشد). فیبر موجود در شلغم نیز کلسترول خون را کاهش میدهد. این دو ویژگی؛ سلامت قلب و جلوگیری از سکته قلبی را در پی خواهد داشت.
۷. بهبود وضعیت خواب
کولین ماده مغذی و مفیدی است که در برگ انواع شلغمها به خصوص شلغم زرد یافت میشود و به خواب بهتر، تحرک ماهیچهها، یادگیری و تقویت حافظه کمک میکند. کولین موجود در شلغم زرد به حفظ ساختار غشای سلولی و به ارسال سیگنالهای عصبی یاری میرساند. این ماده جذب چربی توسط بدن را تسهیل کرده و التهابات مزمن را به میزان زیادی کاهش میدهد.
۸. بهبود خلق و خو و رفتار
فولیت موجود در برگهای شلغم زرد، از تشکیل اسیدهای آمینه غیر پروتئینی موسوم به “homocysteine” در بدن پیشگیری کرده و به درمان افسردگی کمک میکند که مانع از رسیدن خون و دیگر مواد مغذی به مغز میشود. با دخالت در چرخه تولید زیاد “homocysteine” باعث ترشح هورمونهای مفیدی مثل سرتونین، دوپامین و نورپینفرین خواهید شد که هم موجب بهتر شدن خلق و خو و رفتار میشود و هم کیفیت خواب و اشتهایتان را بهبود میدهد.
۹. سلامت دستگاه گوارشی
در سالیان گذشته که عادتهای غذایی تغییر یافته؛ بسیاری از مشکلات گوارشی ایجاد شده است. مثل تمامی اعضای خانواده کلمها، شلغم زرد نیز نقش پررنگی در فراهم کردن فیبر دارد. نتیجه پژوهشهای صورت گرفته نشان میدهد که ۱۰۰ گرم از این گیاه، بیش از ۱۲ درصد نیاز ما به فیبر را فراهم میکند. فیبرهای غذایی نقشهای مفیدی در بدن دارند، مهمتر از همه با افزایش مدفوع و جلوگیری از یبوست و ناراحتیهای دستگاه گوارش، به فرآیند هضم کمک بسیاری میکنند. گوارش در حفظ سلامت کلی بدناز اهمیت ویژه ای برخوردار است.
نکاتی برای خرید و مصرف شلغم زرد
در صورتی که قصد خرید شلغم زرد را دارید، به سراغ شلغمهایی که پوست صافی دارند، سفت هستند و نسبت به اندازهشان سنگین وزن هستند بروید. بعد از خرید تا دو هفته میتوانید آنها را درون کیسه پلاستیکی در یخچال نگهداری کنید.
پیش از پخت، آنها را خوب بشویید و زواید و پوست را جدا کنید. شلغم خرد شده را میتوانید بخارپز، آب پز یا تنوری کنید و به شکل پوره درآورید و با مواد دیگر ترکیب کنید. همچنین میتوانید با افزودن آن به سوپها و خورشتها غذایی خوشمزه تهیه کنید.
یکی از خواص شلغم زرد؛ طعم خاص آن است که میتواند مکمل خوبی در کنار غذاهایی نظیر گوشت قرمز و اردک و در واقع غذاهای سنگین و نیز غذاهای تند باشد. طعم شلغم زرد با افزودن ریحان، شوید، رزماری، مرزه و آویشن و چاشنیهایی همچون زنجبیل، میخک و آب لیمو یا آب پرتقال بهتر میشود.
آیا شما تا به حال از خواص شلغم زرد برای درمان بیماریهای خود، نتیجهای گرفتهاید؟ لطفاً تجربیات خود را در قسمت نظرات با سایر کاربران سایت انگیزه به اشتراک بگذارید.