روش برخورد با افراد خجالتی با ۱۵ نکته کاربردی

چه خودمان فردی خجالتی باشیم، چه فرد مقابلمان، به منظور برقراری ارتباطی مفید و پربازده، نیاز است تا از اصول رفتاری مناسب در چنین روابطی آگاه باشیم. برای مثال، در چنین شرایطی، می‌توانیم به نوعی، ارتباط شکل گرفته را کنترل کرده و روش برخورد با افراد خجالتی را در پیش بگیریم.

در همین راستا، در این مقاله قصد داریم تا ۱۵ روش برخورد با افراد خجالتی همچون پذیرش احتمال عدم برقراری ارتباطی مؤثر با فرد، رعایت حریم شخصی و … را تشریح کرده و ببینیم که در صورت مواجهه با چنین افرادی، باید چه واکنشی داشته باشیم.

 

۱۵ راهکار مؤثر برای برخورد با افراد خجالتی

۱. پذیرش عدم برقراری ارتباطی مؤثر با فرد

به طور کلی، برخی افراد خجالتی در ابتدای ارتباط کمی عقب نشینی کرده و به تدریج احساس خجالت را کنار گذاشته و تعامل مناسبی با سایرین برقرار می‌کنند. از سوی دیگر، برخی افراد خجالتی ممکن است بنا به دلایلی مانند عصبانیت مقطعی، ناراحتی و … در برخی مواقع از صحبت کردن با دیگران اجتناب کنند. در واقع، این گروه از افراد به رغم تلاش شما برای برقراری ارتباط موثر، آن‌ها تمایلی به تعامل ندارند.

در چنین شرایطی، نباید خود را سرزنش کرده یا در مقابل افراد خجالتی مسئول بدانید! به بیان دیگر، به یاد داشته باشید که هرگز تمامی مسئولیت برقراری ارتباط با فرد خجالتی را بر عهده ندارید. پس به عنوان یکی از چند روش برخورد با افراد خجالتی تمامی تلاش خود را به کار بگیرید تا فرد مقابل احساس راحتی داشته و بتواند با شما ارتباط برقرار کند؛ اما اگر او تمایلی به برقراری ارتباط نداشت، روی تصمیم خود پافشاری نکنید!

۲. رعایت کردن حریم شخصی فرد خجالتی

افراد خجالتی معمولاً از جانب اطرافیان، دوستان و همکاران به محافظه کاری، کم حرفی، کم انرژی بودن و … متهم می‌شوند! در حالی که این افراد صرفاً کم صحبت بوده و زیاد در صحبت‌های جمعی ورود پیدا نمی‌کنند. در واقع، این ویژگی بدین معنی نیست که افراد خجالتی دیوانه و مغرور هستند یا به طور عمدی قصد دارند تا فضای مثبت گروه را به سمت تنش بکشانند؛ بلکه چنین افرادی فقط در ابتدا کم حرف هستند و نیاز به زمان دارند تا با سایر افراد پیرامون خود صمیمی شوند یا به روش خود گوشه‌ای نشسته و دیگران را تماشا کنند!

بنابراین سعی کنید تا خیلی وارد حریم شخصی افراد خجالتی نشوید و با نسبت دادن صفاتی مانند کم‌حرف، خجالتی، دیرجوش یا … آن‌ها را اذیت نکنید.

۳. در مورد ساکت یا خجالتی بودن کسی نظر ندهید!

افراد خجالتی از نظر دادن در مورد ساکت بودن آن‌ها یا خجالتی بودنشان متنفر هستند! در واقع، برخی افراد در چنین موقعیت‌هایی برخوردی تدافعی داشته و گروهی دیگر ممکن است واکنشی هوشمندانه نشان داده و سکوت را ترجیح دهند.

به هر حال به عنوان یکی دیگر از نکات مهم در روش برخورد با افراد خجالتی از نسبت دادن چنین خصوصیاتی به افراد خجالتی دوری کنید و از به زبان آوردن جملاتی مانند «این دوست منه! اون کمی خجالتیه…!» یا «وای تو خجالتی هستی؟» به شدت اجتناب کنید!

۴. پیشگام بودن در گفتگو ضمن اجتناب از زیاده‌ روی کردن

اگر فکر می‌کنید که فردی به دلیل خجالتی بودن نمی‌تواند صحبت کند یا کمی احساس ترس دارد، می‌توانید رشته کلام را در دست گرفته و با او ارتباط برقرار کنید. در چنین شرایطی، به طور معمول، فرد خجالتی احساس ترس و خجالت را کنار گذاشته و تعامل خوبی با افراد حاضر برقرار می‌کند.

با این حال در این مورد نیاز است تا دو نکته را مد نظر قرار دهید. نکته اول اینکه اگر می‌بینید فرد مقابل، تمایلی به حرف زدن با شما ندارد و در بحث شرکت نمی‌کند، او را تنها بگذارید و کنار بکشید. در واقع، در چنین شرایطی ممکن است فرد خجالتی آمادگی کافی برای تعامل نداشته و صرفاً آرزو می‌کند که ای کاش او را تنها می‌گذاشتید!

نکته دوم در پیشگام شدن به منظور برقراری ارتباط با افراد خجالتی این است که چنانچه روی برقراری تعامل پافشاری کنید، به احتمال زیاد فرد مقابل صرفاً از روی ادب پاسخ شما را داده و در بحث‌ها مشارکت کند؛ اما در اصل این فرد به وسیله بمباران سؤال‌های شما تحت فشار قرار گرفته و احساس بدی به او دست می‌دهد!

۵. زمان دادن به فرد برای ایجاد صمیمیت

همان‌طور که پیش از این اشاره شد، افراد خجالتی ممکن است در ابتدای صحبت کمی احساس اضطراب (که شاید نوعی اضطراب اجتماعی باشد) کرده و از شما دوری کنند. همچنین این افراد ممکن است در چنین موقعیت‌هایی محتاطانه عمل کرده و واکنشی تدافعی داشته باشند.

پس از گذشت چند دقیقه اضطراب آنان از بین رفته و به تدریج با شما سخن می‌گویند. بنابراین به یاد داشته باشید که گاهی اوقات در برخورد با افراد خجالتی، تنها کاری که باید انجام دهید این است که کمی منتظر بمانید تا اضطراب آن‌ها از بین برود. همچنین اگر می‌بینید فردی خجالتی، در ابتدا با شما احساس صمیمیت ندارد، ناراحت نشوید؛ چرا که این موضوع صرفاً به احساسات درونی او مربوط می‌شود.

۶. زمان دادن به فرد برای پاسخ دادن

در روش برخورد با افراد خجالتی باید به خاطر داشته باشید که به منظور برقراری ارتباطی بهتر، همیشه چند ثانیه به فرد مقابل زمان بدهید تا افکار و جملاتش را سامان داده و سپس شروع به سخن گفتن کند.

به عبارتی، برخی افراد در صورت مواجهه با عدم پاسخگویی فرد خجالتی، بلافاصله سخن گفتن را از سر می‌گیرند و فرصت حرف زدن را از او سلب می‌کنند! در چنین شرایطی، فرد خجالتی احساس نادیده گرفته شدن داشته و بیش از پیش بر احساسات اضطراب و خجالتش افزوده می‌شود.

۷. محتاطانه عمل کردن در انتخاب موضوع مورد بحث

به طور معمول، افراد خجالتی از روی بی‌تجربگی یا عدم مواجهه با برخی شرایط خاص نیز احساس خجالت می‌کنند. به عبارتی، به دلیل تجربه نکردن برخی موقعیت‌ها ممکن است از بحث پیرامون چنین مسائلی احساس ترس و خجالت داشته باشند. برای مثال، کمرویی در روابط عاشقانه نیز می‌تواند مصداق بارز چنین احساساتی باشد.

بنابراین سعی کنید تا به صورت کاملاً محتاطانه موضوعات مورد بحث را انتخاب کنید و چنانچه واکنش فرد به موارد مطرح شده خوب بود، می‌توانید مکالمه را ادامه داده و از تعامل با او لذت ببرید؛ در غیر این صورت سعی کنید تا موضوع را عوض کرده و فرد مقابل را از قرار گرفتن در شرایط سخت برهانید!

۸. پرداختن به موضوعات مورد علاقه فرد خجالتی

افراد خجالتی معمولاً سخنان کمتری برای بیان کردن در تعاملات به ذهنشان می‌رسد. با این حال، در شرایطی که احساس راحتی داشته باشند، می‌توانند به مباحث مورد نظر خود فکر کرده و آن‌ها را به زبان بیاورند. بنابراین به عنوان یکی دیگر از نکات مهم در روش برخورد با افراد خجالتی به یاد داشته باشید که در صورت امکان سعی کنید تا به موضوعات مورد علاقه فرد مقابل اشاره کنید. بدین ترتیب او را به ادامه دادن گفتگو تشویق می‌کنید.

۹. انتخاب موضوعات جالب برای گفتگو

افراد خجالتی معمولاً بر این عقیده هستند که کم صحبتی آن‌ها به دلیل تنفر از موضوع مورد بحث نیست؛ بلکه آن‌ها دوست دارند تا بیشتر در مورد مباحث عمیق‌تر، جالب توجه، دوست داشتنی و جدی صحبت کنند. برای مثال، این افراد دلیلی نمی‌بینند تا در مورد موضوعاتی مانند هواشناسی، تیم‌های فوتبال یا سایر مباحث کم‌اهمیت صحبت کنند!

بنابراین در هنگام گفتگو با افراد خجالتی سعی کنید تا از مطرح کردن موضوعات کم اهمیت و سطحی اجتناب کنید. با این وجود ممکن است به هر دلیلی مکالمه اولتان با افراد خجالتی، کوتاه باشد؛ اما بهرحال شما سعی کنید تا موضوعات جدی‌تر و عمیق‌تری برای گفتگو انتخاب کنید.

۱۰. واکنش عجیب نشان ندادن به سکوت آن‌ها

در روش‌های پیشین مطرح شده در این مقاله، راه‌کارهای مختلفی برای مواجهه با سکوت افراد خجالتی بیان شد. با این وجود، اگر به هر دلیلی فرد خجالتی مقابلتان سکوت کرد، می‌توانید از موضوع رد شده و بحث جدیدی با او آغاز کنید. همچنین می‌توانید چند لحظه فکر کرده و سخنان خود را در ذهنتان مرتب کنید و سپس آن‌ها را به زبان بیاورید. از سوی دیگر، اگر متوجه عدم تمایل فرد به ادامه بحث شدید، می‌توانید جمله‌ای برای جمع‌بندی موضوع مورد بحث بیان کرده و گفتگو را خاتمه دهید!

در همین راستا، به نظر می‌رسد که با تقویت فن بیان بتوانید مکالمه مطلوبی با فرد مقابلتان داشته و از کلمات مناسبی برای گفتگو استفاده کنید.

۱۱. اجتناب از نگرانی بیش از حد

به طور معمول، افراد خجالتی از بیان درخواست‌های خود اجتناب می‌کنند. به همین دلیل، اطرافیان آن‌ها معمولاً عادت دارند تا به صورت مداوم از آن‌ها در موارد مختلف سؤال می‌کنند. برای مثال، هر بیست دقیقه یک بار سؤال می‌کنند که «گرسنه نیستی؟ مطمئنی؟» یا «می‌خوای این فیلم رو ببینیم؟ مطمئنی؟»

این افراد حتی اگر از پاسخ فرد خجالتی مطمئن باشند، باز هم بارها و بارها از او سؤال می‌کنند. با این تفاسیر، به عنوان یک روش مناسب برای برخورد با افراد خجالتی، باید از چنین رفتارهایی اجتناب کرد. به یاد داشته باشید که اگر فرد خجالتی چیزی از شما بخواهد، آن را بیان می‌کند. همچنین اگر به هر دلیلی خواسته خود را به زبان نیاورد، شما در مقابل این موضوع مسئول نیستید!

۱۲. درخواست کردن از آن‌ها برای انجام دادن کار مورد نظر

درخواست کردن از افراد برای انجام دادن کاری، احتمال دریافت جواب منفی را به همراه دارد و همین موضوع برای افراد خجالتی تا حدودی می‌تواند استرس‌زا باشد. بنابراین اگر می‌خواهید تا همراه با چنین افرادی کاری را انجام دهید، شما درخواست اولیه را مطرح کنید و صبر نکنید تا فرد مقابل به انجام کار مورد نظر دعوتتان کند.

۱۳. زمان دادن به فرد برای گذران وقت با خودش!

یکی دیگر از نکات مهم در روش برخورد با افراد خجالتی این است که پس از تعاملی چند ساعته، به آن‌ها زمان بدهید تا کمی تنها بمانند. به بیان دیگر، افراد خجالتی، کم صحبت و غیر اجتماعی، معمولاً دوست دارند تا پس از برقراری ارتباطی نسبتاً طولانی مدت با اطرافیان، چند ساعتی با خودشان خلوت کنند تا به اصطلاح عامیانه باتری خود را مجدداً شارژ کنند!

بنابراین اگر با فردی خجالتی تعامل داشتید و پس از مدتی حس کردید که او از بودن در جمع فراری است، چنین رفتاری را مبنی بر توهین، بی‌ادبی یا تنفر او از اطرافیان تلقی نکنید و به دوست خود اجازه دهید تا مدتی را تنها بوده، انرژی و احساس خوب خود را بازیابی کند.

۱۴. ناراحت نشدن از آن‌ها

در روش برخورد با افراد خجالتی باید به خاطر داشته باشید که ممکن است چیزی که آن را «رفتاری خودخواهانه» می‌پندارید، از نگاه این افراد رفتاری کاملاً غیر ارادی و از روی عادت باشد. به عبارت دیگر، افراد خجالتی معمولاً به رفتارهایی مانند اختصاص زمانی به خود، فکر کردن در خلوت یا شرکت نکردن در جمع عادت دارند و این رفتار خود را بی‌ادبی یا توهین به اطرافیان نمی‌دانند.

همچنین اگر فردی به تنهایی خود عادت کند، از روی عادت ممکن است رفتارهایی خودخواهانه داشته، خود محور باشد و تمایلی به توجه کردن به دیگران نداشته باشد! بنابراین به خاطر داشته باشید که چنین رفتارهایی به منزله بی‌ادبی، تنفر یا توهین به اطرافیان نیست و افراد خجالتی صرفاً عادت دارند تا با خودشان تنها بوده و فکر کردن در مورد خواسته‌های دیگران را فراموش می‌کنند!

۱۵. واکنش شدید نشان ندادن در مقابل عدم توجه آن‌ها

برخی افراد برون‌گرا معمولاً در مواجهه با افراد خجالتی، درون‌گرا یا غیر اجتماعی واکنش‌های نادرستی نشان می‌دهند. برای مثال، این افراد در برخی شرایط به صورت مداوم صحبت می‌کنند و به دیگران اجازه حرف زدن نمی‌دهند.

به طور کلی، به عنوان یک روش برخورد با افراد خجالتی به خاطر داشته باشید که اگر فردی برون‌گرا هستید، از چنین رفتارهایی دوری کرده و جملاتی مانند «تو درون‌گرایی و احتمالاً نتونی با اطرافیانت ارتباط خوبی برقرار کنی» را به زبان نیاورید. اگر چه افراد درون‌گرا و خجالتی انرژی بیشتری برای تعامل با سایرین صرف می‌کنند،‌ اما ممکن است بیان جملاتی مشابه آنچه عنوان شد، منجر به ناراحتی، عصبانیت و حتی تشدید عدم تمایل آنان به برقراری ارتباط با افراد گردد.

 

جمع‌بندی

در این مقاله به تشریح راه‌کارهای برخورد با افراد خجالتی پرداخته و دیدیم که چگونه می‌توان ضمن رعایت حریم شخصی این افراد آنان را به سمت کنار گذاشتن ترس‌هایشان و شرکت در گفتگوهای جمعی تشویق کرد. نظر شما در مورد روش برخورد با افراد خجالتی چیست؟ آیا خودتان فردی خجالتی بوده‌اید؟ تجربه روبه‌رویی با افراد خجالتی را داشته‌اید؟ تجربیات و پیشنهادات خود را در این باره با ما و سایر کاربران در میان بگذارید.

در پایان، برای کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مطلب «از بین بردن حس خجالت با ۱۹ روش ساده و کاربردی» را به شما پیشنهاد می‌کنیم.