کمتر از چند سال است که سلفی و سلفی گرفتن در رسانه‌های اجتماعی رواج پیدا کرده‌است، تا جایی که اخیرا واژه‌ی «Selfie» به فرهنگ لغت آکسفورد اضافه شده است. برای کسانی که نمی‌دانند؛ سلفی به عکسایی که یک فرد در مقابل آینه یا عکس‌هایی که با تلفن همراه، به فاصله‌ی طول بازو از خود می‌گیرد گفته می‌شود. با رواج سلفی‌ها دانشمندان علم روانشناسی و ارتباطات، به تازگی شروع به انجام تحقیقاتی برای بررسی بیشتر این پدیده کرده‌اند. مطلبی که در ادامه می‌خوانید، برگرفته از دو مطالعه‌ای است که توسط دکتر « گوندولین سیدمن»، روی شخصیت شناسی از روی سلفی، انجام شده‌است.
شخصیت شناسی از روی سلفی
این تحقیق مبتنی بر مطالعات علمی، سه نوع سلفی را بررسی کرده است: سلفی سولو یا تک نفره، سلفی با معشوق و سلفی در یک گروه. محققان بررسی کرده‌اند که چگونه نوع سلفی‌های مختلف با این سه ویژگی شخصیتی ارتباط دارند؟ ارتباط شخصیت افراد با سلفی‌هایشان چیست؟
- عزت نفس: ارزیابی مثبت یا منفی یک فرد از خودش.
- برونگرایی: گرایش به معاشرت اجتماعی و صحبت کردن.
- خودنمایی اجتماعی: تمایل به دیده شدن توسط دیگران؛ افرادی که می‌خواهند در جمع مرکز توجه باشند یا درصوتی که حین انجام کاری به خوبی، تحت نظاره قرار بگیرند، لذت می‌برند.
دو مطالعه برای بررسی ارتباط این سه ویژگی شخصیتی در افراد با سلفی‌هایشان انجام شد. در مطالعه اول ۷۴۸ بزرگسال لهستانی، و دیگری ۵۴۸ نفر را تحت بررسی قرار داد. در اولی، از شرکت‌کنندگان خواسته شد که تعداد سلفی‌های خود در هر دسته (تکی، همراه با معشوق و گروهی) که در ماه گذشته در رسانه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته‌اند را بشمارند. در مطالعه دوم، محققان به صفحات فیس‌بوک شرکت‌کنندگان دسترسی داشتند و تعداد سلفی‌های آن‌ها را شمارش می‌کردند.
هر دوی این مطالعات نشان داد که زنان بیش از مردان به اشتراک‌گذاری سلفی تمایل دارند. نتایج حاصل از مطالعه اول نشان داد که در زنان و مردان، برونگرایی و خودنمایی اجتماعی، هر دو با پست کردن سلفی، از هر نوع، رابطه‌ی مثبت دارند. با این حال، عزت نفس هیچ ارتباطی با پست کردن سلفی نداشت.
مطالعه دوم که منحصرا بر فیس‌بوک متمرکز بود، نتایج ملموس‌تری داشت. در مورد زنان، خودنماییِ بیشتر، با به اشتراک گذاری سلفی از هر نوع و برونگراییِ زیاد، تنها با به اشتراک گذاری سلفی با معشوق در ارتباط مستقیم بود، در حالی که هیج ارتباطی میان عزت‌نفس و ارسال سلفی در فیس‌بوک وجود نداشت.
در مورد مردان، خودنماییِ بیشتر، با به اشتراک گذاری سلفی از نوع تکی یا گروهی در ارتباط بود، و سلفی با شریک زندگی ارتباطی با این ویژگی شخصیتی نشان نداد. مردان برونگراتر در این تحقیق، بیشتر سلفی‌های گروهی و سلفی با معشوق را به اشتراک می‌گذاشتند و عزت نفس بیشتر با پست کردن سلفی‌های گروهی و تکی مرتبط بود.
بیشتر بخوانید: شخصیت شناسی مردان از روی چهره و پهنای صورت
چندین دلیل می‌توان برای تفاوت‌های جزئی میان نتایج این دو مطالعه برشمرد. این مغایرت‌ها ممکن است به علت تفاوت میان سایت‌های رسانه‌های اجتماعی باشد؛ چون در مطالعه اول در رابطه با فعالیت شرکت‌کنندگان در تمامی رسانه‌های اجتماعی سوال شد، درحالیکه مطالعه‌ی دوم تنها بر فیس‌بوک تمرکز داشت.
دیگران چه می‌خوانند؟یک احتمال دیگر این است که شرکت کنندگان در مطالعه‌ی اول، خودشان سلفی‌هایشان را شمارش و طبقه‌بندی کرده‌اند و این ممکن است به اندازه‌ی مطالعه‌ی دوم، که محققان خود این کار را انجام می‌دادند، معتبر نباشد. افزون بر این، ممکن است محققان در مطالعه‌ی دوم گاهی اوقات در تشخیص برخی سلفی‌ها دچار مشکل شوند و این می‌تواند منجر به کاهش دقت این مطالعات گردد.
سخن پایانی
در نهایت، از آنجا که این پدیده نوظهور است و دانشمندان به تازگی شروع به مطالعه‌ی آن و یافتن ارتباط میان سلفی و شخصیت افراد کرده‌اند، ممکن است نتوان با اطمینان بر این شواهد تکیه کرد. بنابراین اگرچه شخصیت شناسی از روی سلفی به احتمال زیاد امکان پذیر است، اما شاید بهتر باشد که فعلا روی آن حساب نکنید، چراکه هنوز به مطالعات بیشتری در این رابطه نیاز است.
پیشنهاد ما این است که اگر به شخصیت شناسی علاقه‌مندید، خواندن مطلب «شخصیت شناسی از روی مدل مو؛ تیپ شخصیتی شما چیست؟» را از دست ندهید. نظر شما در این رابطه چیست؟ آیا شما فکر می‌کنید می‌توان در مورد شخصیت افراد از روی سلفی‌هایی که در رسانه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارند، قضاوت کرد؟