اغلب مردم تصور می‌کنند که مطالعه طولانی‌مدت در طی روز بهترین روش برای یادگیری مطالب است. این در حالیست که که تحقیقات نشان می‌دهد که دانش آموزان موفق با صرف زمان مطالعه کمتر از همسالان خود نتایج به مراتب بهتری کسب می‌کنند؛ به عبارت بهتر، با آگاهی از روش‌های درست مطالعه می‌توان با صرف زمان کمتر نتایج بهتری کسب کرده و میزان یادگیری خود را افزایش داد. در این مقاله، به بررسی بهترین روش های یادگیری خواهیم پرداخت.
مطالعه کمتر، یادگیری بیشتر
همان‌طور که می‌دانید، در عصر حاضر شبکه‌های اجتماعی و ابزارهای دیجیتالی هوشمند همچون موبایل، تبلت و غیره به نوعی موجب حواس‌پرتی شده و تمرکز افراد را بر هم می‌زنند. در واقع، استفاده از ابزارهای مذکور و چک کردن شبکه‌های اجتماعی در حین مطالعه منجر بدین می‌شود تا مغز به طور هم‌زمان روی چندین مورد تمرکز کرده و به طور مداوم مابین موضوعات مختلف سوئیچ کند که همین امر نیز موجب کاهش کارایی آن خواهد شد.
برای مثال، چنانچه در حین مطالعه شبکه اجتماعی خود را چک کنید، در فرآیند یادگیری مغز وقفه‌ای ایجاد شده و با ازسرگیری مجدد مطالعه مغز شما مجدداً فرآیند یادگیری را آغاز می‌کند که همین وقفه‌های متوالی میزان بهره‌وری و یادگیری را کاهش می‌دهد. بنابراین به طور کلی می‌توان گفت که فرمولی ساده برای سنجش میزان یادگیری برابر است با حاصل‌ضرب میزان تمرکز در زمان صرف شده برای مطالعه.
بهترین روش های یادگیری
محققان دریافته‌اند که تکنیک‌هایی به منظور یادگیری بهتر مطالب و به خاطر سپردن آن‌ها وجود دارند که با گنجاندن این تکنیک‌ها در عادات مطالعه روزانه می‌توان میزان یادگیری خود را در بلندمدت بهبود داد که هر یک از آن‌ها را در ادامه بررسی می‌کنیم. همچنین تکنیک‌های یادگیری تشریح شده در این مقاله در ابتدا دشوار به نظر می‌رسند و نیاز به تلاش و پشتکار دارند تا موجب افزایش میزان یادگیری در بلندمدت شوند.
۱. پیش آزمون
پیش از مطالعه و شروع به یادگیری موضوع مورد نظر، سؤالاتی مرتبط به متن را از خود پرسیده و سعی کنید تا به هر یک پاسخ دهید. این روش حتی اگر پاسخ‌های شما به سؤالات نادرست باشند، موجب افزایش میزان یادگیری شما در آینده می‌شود. به عبارتی، بر اساس تحقیقات کارشناسان می‌توان گفت که پرسیدن سؤالاتی پیش از یادگیری موضوع و سعی در پاسخ به آن‌ها تأثیر بیشتری نسبت به شرایطی دارد که بخواهیم بدون پیش آزمون زمانی را برای یادگیری موضوع مذکور اختصاص دهیم.
۲. تمرین در فواصل زمانی متفاوت
تمرین در فواصل زمانی مابین مطالعات موجب می‌شود تا آنچه را که فراموش کرده‌ایم دوباره به خاطر آوریم و همین امر در طولانی‌مدت، منجر به ماندگاری موضوع مورد نظر در ذهن خواهد شد. تمرین در فواصل زمانی مختلف در ابتدا دشوار به نظر می‌رسد اما با تمرین، تکرار و مطالعه در فواصل زمانی مختلف می‌توان موضوع مربوطه را به خوبی یاد گرفت. تمرین در فواصل زمانی متفاوت یکی از بهترین روش های یادگیری است
برای مثال، می‌توان از فلش کارت‌هایی برای این منظور استفاده کرد. نحوه کار فلش کارت‌ها بدین صورت است که مطالب مورد نظر خود را روی هر یک از کارت‌ها نوشته و در فواصل زمانی مد نظر هر یک را مرور می‌کنید. چنانچه موضوع مورد نظر را به خوبی فراگرفته باشید، کارت مربوطه را در گروه کارت‌های سه‌روزه، کارت‌های مربوط به پاسخ‌های ناقص را در گروه کارت‌های دوروزه و کارت‌های مرتبط با پاسخ‌های نادرست را در گروه کارت‌های یک‌روزه جای دهید. در ادامه، با گذشت مدت‌زمان معین به سراغ کارت‌ها رفته و مجدداً مطالب مربوط به هر یک را مرور کرده و این روند را تا زمان یادگیری کامل موضوع تکرار کنید.
۳. آزمون گرفتن از خود
آزمون گرفتن از خود نیز یکی از بهترین روش های یادگیری به شمار می‌آید. تلاش برای مطرح کردن سؤالاتی از موضوع مورد مطالعه موجب می‌شود تا برخی مطالبی از متن را یاد گرفته و با سؤالات احتمالی مطرح‌شده در آزمون آشنا شوید. سپس باید به سؤالاتی که از متن موضوع استخراج کرده‌اید، با دقت کامل پاسخ دهید. در واقع، فکر کردن به نوع سؤالاتی که ممکن است در آزمون مطرح شوند موجب می‌شود تا مطالب را با دقت بیشتری بررسی کرده و مفهوم کامل آن‌ها را به خاطر بسپارید.
۴. تقسیم کردن موضوعات به بخش‌های کوچک‌تر
همان‌طور که می‌دانید، مطالعه و یادگیری بخش‌های کوچک‌تر در مقایسه با یادگیری کل مطلب ساده‌تر است. بنابراین می‌توانید موضوع مورد مطالعه را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کنید. سپس تا زمانی که هر بخش جداگانه را به طور کامل فراگرفتید، مطالب را مرور کنید و در ادامه به سراغ سایر بخش‌ها بروید.
در نتیجه می‌توانید مطلب مورد مطالعه خود را به مسائل کوچک‌تر تقسیم کرده و مسئله‌های مرتبط به هم را در بخش‌های جداگانه‌ای قرار داده و شروع به یادگیری هر یک کنید. در واقع، مسائل مختلف موجود در یک مطلب تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند و از همین رو نمی‌توان با استراتژی یکسانی آن‌ها را فراگرفت. بنابراین با اجرای روش فوق به سادگی می‌توانید بخش‌های کوچک‌تر و مسائل مرتبط به هم را به صورت جداگانه یاد بگیرید.
۵. توضیح و تفسیر مطلب
احتمالاً برای شما نیز پیش آمده است که چند پاراگراف از متنی را خوانده و آن را درک می‌کنید در حالی که توانایی توضیح مفهوم کلی پاراگراف یا یک نکته کلیدی از آن‌ها را ندارید. برای رفع این مشکل می‌توانید روشی را برای یادگیری مطلب به کار ببرید و در آن فرض کنید که قرار است تا پس از درک مطلب آن را به کودکی ۵ ساله توضیح دهید و سپس از او بازخورد بگیرید تا ببینید به چه اندازه مطالب توضیحی شما را فراگرفته است. بنابراین تلاش برای توضیح متن به زبانی ساده و قابل‌فهم برای کودک فرضی موجب می‌شود تا مطالب خوانده‌شده را به خوبی یاد بگیرید.
۶. بکارگیری متد PQRST
PQRST سرواژه عبارات Self-recitation ،Read ،Question ،Preview و Test است که به عنوان یک متد یادگیری، برای درک بهتر مطالب و انتقال آن به حافظه بلندمدت مورد استفاده قرار می‌گیرد و یکی از بهترین روش‌های مطالعه برای امتحان است.
Preview
دیگران چه می‌خوانند؟واژه Preview به مطالعه گذرای مطلب اشاره دارد. به بیان دیگر، برای یادگیری هر چه بهتر مطلب نیاز است تا ابتدا مقدمه آن را مطالعه کنید، سرفصل‌ها را بخوانید یا به شکل‌های موجود در متن نگاه کنید. به علاوه، خلاصه درج‌شده در انتهای متن نیز می‌تواند دیدی کلی در رابطه با مطالب ارائه‌شده در متن مورد نظر در اختیارتان قرار دهد. در واقع، با استفاده از این روش می‌توانید تا حدودی با مطالب ارائه‌شده در متن آشنا شوید.
Question
واژه Question بدین موضوع اشاره دارد که می‌باید پس از خواندن هر یک از بخش‌ها در قسمت پیشین از خود بپرسید که «چه چیزی قرار است در این بخش یاد بگیرم؟». به عبارتی، پرسیدن سؤالاتی از این دست موجب می‌شوند تا مغز به یک هماهنگی نسبی با موضوع مورد بحث در آن بخش برسد.
Read
همان‌طور که مشخص است، واژه Read به خواندن اشاره دارد. بدین معنی که در این مرحله باید با دقت کامل شروع به خواندن مطلب کنید. به علاوه، برای درک بهتر مطلب، در مورد مفهوم متن و ارتباط آن با سایر موضوعاتی فکر کنید که تاکنون خوانده‌اید. همچنین می‌توانید زیر بخش‌های مهم را خط کشیده یا کلمات کلیدی را هایلایت کنید. به علاوه، پس از خواندن بخشی از متن می‌توانید مفهوم آن را در چند جمله یادداشت کنید.
Self-recitation
حال وارد مرحله Self-recitation می‌شویم. در این مرحله پس از اتمام مطالعه متن، مجدداً در مورد مفهوم اصلی متن مورد مطالعه و آنچه که یاد گرفته‌اید، فکر کنید. سپس مفهومی که درک کرده‌اید را با صدای بلند برای خود بازگو نمایید. در ادامه، آنچه که بازگو کرده‌اید را با متن اصلی مقایسه کرده و اطمینان حاصل کنید که چیزی را فراموش نکرده‌اید چرا که فراموش کردن بخشی از متن بدین معنا است که آن بخش را یاد نگرفته‌اید. بنابراین مجدداً آنچه که از متن درک کرده‌اید را با صدای بلند تکرار کرده و این کار را تا زمانی ادامه دهید که تمام متن را به خوبی فرا گرفته اید.
در پایان مرحله Test را داریم که پس از پایان تمام فصل یا بخشی از آن (در صورت غیر مرتبط بودن بخش‌ها به هم) انجام می‌شود. در این مرحله نیاز است تا از خود تست بگیرید و میزان یادگیری خود را بسنجید. سپس بسته به میزان یادگیری حاصل‌شده می‌توانید یادداشت‌های خود را مرور کنید.
جمع‌بندی
در این مقاله، به بررسی ۶ روش ساده و کاربردی جهت یادگیری هر چه بهتر مطالب پرداخته و نحوه انجام هر یک را به صورت گام‌به‌گام تشریح کردیم. همان‌طور که اشاره شد، مطالعه مطالب بدون آگاهی از روش‌های درست یادگیری در اغلب موارد موجب می‌شود تا در مقایسه با زمان اختصاص‌یافته به مطالعه میزان یادگیری به مراتب کمتری داشته باشیم. یکی از مشکلاتی که در رابطه با یادگیری ممکن است وجود داشته باشد، اختلال یادگیریست؛ بنابراین پیشنهاد می‌کنیم با انواع اختلال یادگیری آشنا شوید. شما چه روشی را برای مطالعه انتخاب می‌کنید؟ نظرات، دیدگاه‌ها و تجربیات خود را در این خصوص با ما و دیگر مخاطبان انگیزه به اشتراک بگذارید