احتمالاً این جمله را شنیده‌اید که تصمیم گیری‌های خوب ناشی از تجربه و تجربه حاصل تصمیم گیری‌های بد است. ما هنگام تصمیم گیری دو گزینه در اختیار داریم. یا تصمیم خوبی می‌گیریم و موفق می‌شویم یا تصمیم بدی می‌گیریم و تجربه کسب می‌کنیم. در هر دو حالت ما برنده هستیم، اما گاهی عواملی موجب تردید در تصمیم گیری می‌شوند و توانایی درست فکر کردن را از ما می‌گیرند. این عوامل کدامند؟ در ادامه این مقاله به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت. با ما همراه شوید.
چه عواملی می‌توانند موجب تردید در تصمیم گیری شوند؟
۱۲ عاملی که می‌توانند موجب تردید در تصمیم گیری شود شامل موارد زیر هستند:
۱. نداشتن قدرت تصمیم گیری
از مهمترین عواملی که موجب تردید در تصمیم گیری می‌شود می‌توان به عدم وجود مهارت تصمیم گیری در برهه‌های مهم زندگی اشاره کرد. بعضی از خانواده‌ها قدرت تصمیم گیری را از فرزندانشان گرفته‌اند و با دقت و حساسیت زیاد برای آینده آن‌ها برنامه‌ریزی می‌کنند. چنین کاری مانعی بزرگ برای فرزندان است و موجب می‌شود آن‌ها در تصمیم گیری‌های آینده خود شجاعت کافی نداشته باشند و دچار تردید شوند.
۲. ترس
ترس را می‌توان مهمترین عامل تردید در تصمیم‌گیری دانست. اگر ما از کسی یا چیزی بترسیم، به ناچار تصمیم گیری‌هایمان نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد (به احتمال زیاد شما را از یک گزینه بالقوه دور می‌کند). قطعا چنین شرایطی برای شما غیر منصفانه به نظر می‌رسد. از خودتان بپرسید از چه می‌ترسید و چرا می‌ترسید؟ سعی کنید هسته ترس را از بین ببرید و سپس از خودتان بپرسید: اگر من این ترس را از بین ببرم، چه تصمیمی خواهم گرفت؟
۳. ترس از شکست
در تصمیم گیری‌هایتان تردید دارید؟ آیا احساس می‌کنید توانایی غلبه بر ترس از شکست را ندارید؟ شما تنها نیستید. بسیاری از مردم بر این باورند که اشتباهات ناگوارند و ممکن است هرگز قابل اصلاح نباشند. به خاطر داشته باشید که اشتباه کردن یک تجربه یادگیری است. برای غلبه بر چنین مشکلی لازم است از روش تصمیم گیری سریع استفاده کنید، به این صورت که از بین چند گزینه که ارزش یکسانی دارند یکی را برگزینید. اگر مسیر درستی را انتخاب کرده باشید موفق خواهید شد و اگر مسیر شما اشتباه باشد، هرگز شکست نخورده‌اید، بلکه تجربه کسب کرده‌اید و برای دفعات بعد می‌توانید محکم‌تر به مسیر خود ادامه دهید.
۴. ترس از مسئولیت
ترس از مسئولیت به معنای سرزنش کردن دیگران به خاطر اشتباهات خودتان است. مسئولیت‌پذیر باشید و انتظار نداشته باشید دیگران برای شما تصمیم بگیرند. خودتان تصمیم بگیرید و مسئولیت تصمیمتان را عهده‌دار شوید. در این روش ابتدا بهتر است از تصمیمات کوچک شروع کنید و رفته‌رفته و با کسب تجربیات بیشتر، به سمت تصمیمات و هدف‌های بزرگ‌تر پیش بروید.
۵. ترس از ابهام
از نتیجه نهایی تصمیمی که می‌خواهید بگیرید می‌ترسید؟ بهتر است تردید در تصمیم گیری را کنار بگذارید و از روش اعتماد به حس ششم استفاده کنید. در تصمیم گیری بعدی، تردید و ترس را کنار بگذارید و کاری را که دلتان می‌خواهد انجام دهید. فرصت تجربه را به خودتان بدهید و از نتایج تصمیماتی که می‌گیرید لذت ببرید.
۶. داشتن اطلاعات زیاد
برخی از افراد به دلیل داشتن اطلاعات زیاد دچار تردید در تصمیم گیری می‌شوند. اطلاعات متناقض زیاد در این افراد باعث شده است نتوانند اصل مطلب را تشخیص دهند و تصمیم گیری برایشان سخت شود. برای غلبه بر این مشکل، لازم است نزد مشاور بروند و از راهنمایی‌های او کمک بگیرند. آن‌ها همچنین می‌توانند با کنار هم قرار دادن اطلاعات خود، مهمترین آن‌ها را انتخاب کنند و با این روش، به تصمیم درست نزدیک‌تر شوند.
۷. نداشتن اطلاعات کافی
بعضی از افراد به این دلیل که اطلاعات کافی در اختیار ندارند تصمیماتشان را به عقب می‌اندازند. برای غلبه بر این مشکل بهتر است به سراغ جمع‌آوری اطلاعات موردنیاز از طریق مطالعه کتاب، صحبت با افراد خبره و نیز جستجو در اینترنت بروید؛ سپس با کنار هم قرار دادن آن‌ها، به یک نتیجه‌گیری منطقی برسید و بهترین تصمیم را بگیرید.
۸. هیچ وقت نیازی به تصمیم گیری نداشته اید
شاید شما در زندگیتان در شرایط تصمیم گیری نبوده اید. اگر در خانواده‌ای با سطح ریسک پذیری پایین زندگی می‌کنید، احتمالا تصمیم گیری‌های مهم زندگیتان به افراد دیگری واگذار می‌شده تا تصمیمات مطمئنی برایتان بگیرند. اگر تا کنون فرصتی برای تجربه استرس تصمیم گیری نداشته اید، احتمالاً حس می‌کنید که هیچ وقت از عهده آن بر نمی‌آیید. با این حال شما می‌توانید. آن را آهسته و قدم‌به‌قدم انجام دهید. هنگامی که این کار را انجام دادید، برای دفعه بعد آماده‌تر پیش بروید.
۹. شک
شک یک شیطان بد کوچک است. شک از طریق درهای افکار و احساسات ما وارد شده و ما را ترسو می‌کند. شک انسان را از صعود باز می‌دارد و به ما می‌گوید که آماده نیستیم و یادآوری می‌کند ممکن است پول یا زمان یا دوستان کافی برای این تصمیم گیری را نداشته باشیم. بهتر است به این فکر کنید که اگر می‌توانستید از تمام شک و تردیدهایتان بیرون بیایید، کدام مسیر را انتخاب می‌کردید و چه تصمیمی می‌گرفتید؟
۱۰. بررسی بیش از حد موضوع مورد تصمیم‌گیری
اگر درباره تصمیمی که می‌خواهید بگیرید خیلی فکر کنید و آن را از جنبه‌های مختلف بررسی کنید، قطعاً در تصمیم‌گیری دچار تردید می‌شوید. سعی کنید ذهنتان را بیش از حد درگیر نکنید، زیرا مغزتان به سمت تصمیمات درست هدایت نمی‌شود. برای حل چنین مشکلی، لیستی تهیه کنید و در یک سمت جنبه‌های مثبت و در سمت دیگر جنبه‌های منفی اجرای تصمیمتان را بنویسید. سپس با بررسی لیست خود بهترین تصمیم را بگیرید.
۱۱. نداشتن اعتماد به نفس کافی
افرادی که دچار کمبود اعتماد به نفس هستند در تصمیم‌هایشان دچار تردید می‌شوند و قدرت تصمیم گیری را از دست می‌دهند. افراد دارای اعتماد به نفس بالا در شرایط وخیم و بحرانی می‌توانند بهترین تصمیمات را بگیرند. اولین و مهمترین قدم برای اینکه بتوانیم در زندگی پیشرفت کنیم و موفق شویم این است که خودمان را باور داشته باشیم، نقاط قوت و ضعفمان را بشناسیم. سپس روی نقاط قوتمان سرمایه‌گذاری کنیم و در جهت بهبود نقاط ضعفمان گام برداریم، درست تصمیم بگیریم و با شجاعت و آگاهی در جهت رسیدن به اهدافمان پیش برویم.
۱۲. عادت بد
بزار ببینم چی میشه. الآن نه! بعدا انجامش میدم! استفاده از چنین کلماتی مانع از تصمیمی گیری می‌شود. این روش را امتحان کنید: لیستی از واژگانی که از آن‌ها بیش از حد استفاده می‌کنید را تهیه کرده و آن‌ها را از دامنه لغات خود حذف کنید. با استفاده از این کار، به راحتی متوجه تفاوت‌ها خواهید شد و قادر خواهید بود به فرآیند تصمیم گیری واقعی بازگردید.
۱۳. اهمیت دادن بیش از حد به نظرات دیگران
اینکه در تصمیمات مهم زندگی با دیگران مشورت کنیم خیلی خوب است؛ اما برخی از افراد بیش از حد به نظرات دیگران اهمیت می‌دهند و آن را وارد زندگی شخصی خود می‌کنند. مشورت کردن با دیگران قبل از تصمیم گیری خوب است، اما بهتر است تصمیم‌گیرنده نهایی خودتان باشید؛ زیرا هیچ‌کس به اندازه شما با نیازهایتان آشنا نیست و دیگران ممکن است مشاوره درستی به شما ندهند.
۱۴. افسردگی
یکی از دلایلی که ممکن است افراد مبتلا به افسردگی دچار تردید در تصمیم گیری شوند این است که آن‌ها انگیزه‌ای ندارند. فرد افسرده امیدی به آینده ندارد. ترکیب ناامیدی و بی انگیزگی ممکن است موجب ناتوانی یا کندی در فرآیند تصمیم گیری شود. علاوه بر بی‌انگیزگی، بی‌حوصلگی نیز قدرت تصمیم گیری را در فرد افسرده کاهش می‌دهد.
۱۵. سماجت و لج بازی
سماجت و لج بازی باعث تردید در تصمیم گیری و به عقب انداختن تصمیمات صحیح می‌شوند. در این حالت منطق را کنار می‌گذاریم و با سماجت‌های کودکانه، تصمیم گیری را به تأخیر می‌اندازیم.
۱۰ روش افزایش مهارت در تصمیم گیری
برای شام کجا برویم؟
چه فیلمی را ببینیم؟
پیراهن بخرم یا پولم را پس‌انداز کنم؟
ما در هر روز از زندگی خود تصمیم می‌گیریم، اما با طیف گسترده‌ای از گزینه‌های ارائه شده مواجه می‌شویم و در بسیاری از اوقات مجبوریم هزینه تصمیمات اشتباهمان را بپردازیم. ۱۰ راهنمایی زیر می‌تواند به شما در بهبود مهارت‌های تصمیم گیری کمک کند و تردید را در زندگی روزانه شما کاهش دهد.
تصمیم گیری فردی
هنگامی که شما در تصمیم گیری تنها هستید یکی از تکنیک‌های زیر را امتحان کنید.
۱. تجزیه و تحلیل هزینه – فایده
قبل از گرفتن تصمیم نهایی، بسیار مهم است که جوانب مثبت و منفی را در نظر بگیرید. لازمه این کار تجزیه و تحلیل هزینه – فایده است که به وسیله آن شما نتیجه هر مسیر احتمالی را (چه مثبت و چه منفی) بررسی می‌کنید. این کار به شما کمک خواهد کرد هزینه‌های فرصت و یا چیزهایی که به خاطر یک انتخاب از دست می‌دهید را شناسایی کنید
۲. محدود کردن گزینه‌های خود
برای تجزیه و تحلیل آسان هزینه – فایده، خودتان را به گزینه‌های کمتر محدود کنید. وقتی گزینه‌های زیادی پیش روی ما قرار می‌گیرد، تصمیم گیری نهایی سخت می‌شود. گزینه‌های بیشتر می‌توانند منجر به پشیمانی شوند؛ چرا که ما همه احتمالات از دست رفته را در نظر می‌گیریم و نگران این هستیم که آیا می‌توانیم یکی از گزینه‌های پیش رو را انتخاب کنیم؟ به این ترتیب، محدود کردن گزینه‌ها منجر به آرامش بیشتر ذهن خواهد شد.
۳. ارزیابی اهمیت یک تصمیم
دیگران چه می‌خوانند؟چقدر زمان صرف تصمیم گیری می‌کنید؟ ده ثانیه؟ ده دقیقه؟ ده ساعت یا بیشتر؟ همه این‌ها به اهمیت موضوعی که باید در موردش تصمیم گیری کنید بستگی دارد. برای به حداقل رساندن تردید در تصمیم گیری لازم است اهمیت یک تصمیم را تعیین کنید (این تصمیم چقدر بر زندگی من تأثیر خواهد گذاشت؟ چقدر برای من هزینه به دنبال خواهد داشت؟).
۴. خودتان را درگیر موضوعات ناچیز و کوچک نکنید
اگر تصمیم گیری شما درباره این بود که ناهار کجا بروید یا کدام برنامه تلویزیون را تماشا کنید، زمانی که صرف تصمیم گیری می‌کنید را به حداقل برسانید. این کار را می‌توان ارزیابی اهمیت یک تصمیم گیری دانست. به طور کلی اگر موضوع مورد تصمیم گیری، شما یا دیگران را به نحو قابل توجهی تحت تأثیر قرار نداد، وقت خود را بیهوده صرف چنین گزینه‌هایی نکنید.
۵. تحقیقات خود را انجام دهید
زمانی که به تصمیم‌های مهم می‌رسید یعنی به عنوان مثال می‌خواهید موبایل، لپ‌تاپ، خودرو و … بخرید، تلاش کافی برای بدست آوردن اطلاعات کامل در مورد خریدی که قرار است انجام دهید می‌تواند تفاوت‌ها را رقم بزند و رضایت شما را در پی داشته باشد..
۶. به سراغ نظرات عینی بروید
سؤال پرسیدن از یک فرد خبره می‌تواند مهارت تصمیم گیری‌تان را بهبود ببخشد و به شما این اطمینان را بدهد که تصمیم درستی می‌گیرید. این مورد ممکن است سؤال پرسیدن از دوست مکانیک خود قبل از خرید یک ماشین یا چک کردن گزارش‌های مصرف‌کننده قبل از خرید یک وسیله جدید برای آشپزخانه باشد. در هر صورت نظرات عینی بسیار مفید هستند.
تصمیم گیری گروهی
در حال تلاش برای تصمیم گیری در یک گروه هستید؟ از یکی از تکنیک‌های زیر استفاده کنید:
۱. مدیریت اختلافات را تمرین کنید
تصمیم گیری گروهی، تصمیم گیری پیچیده‌ای به نظر می‌رسد. وقتی چند نفر برای تصمیم گیری در مورد یک موضوع کنار هم قرار می‌گیرند، احتمال وقوع اختلافات بالا می‌رود؛ بنابراین بهتر است برای چنین شرایطی خودتان را آماده کنید. بسیار خوب است که مدیریت اختلافات را تمرین کنید. تفاوت بین موقعیت برنده – بازنده (مانند توافقاتی که در آن یک طرف تسلیم خواسته‌های طرف مقابل می‌شود) و برنده – برنده (مانند زمانی که دو طرف در ازای دریافت یک سری چیزها، مایل به رها کردن برخی از چیزهای دیگر هستند) را تشخیص دهید.
۲. از پیش برنامه‌ریزی کنید
هنگام گرفتن تصمیم گروهی، بهتر است به منظور جلوگیری از درگیری بین اعضای گروه، جزئیات دقیق را از قبل برنامه‌ریزی کنید. برنامه‌ریزی از قبل نه تنها مانع از هم گسیختگی برنامه‌ها می‌شود، بلکه مهارت‌های تصمیم گیری اعضای گروه را بهبود می‌بخشد و احتمال وقوع اختلاف بین آن‌ها را کاهش می‌دهد.
۳. مسئولیت تصمیمی که گرفته‌اید را عهده‌دار شوید
اگر در شرایطی قرار داشتید که کسی نتوانست تصمیم درستی را در خصوص موضوعی بگیرد، خودتان مسئولیت تصمیم گیری در مورد آن موضوع را بر عهده بگیرید وگرنه برای این تصمیم گیری وقت زیادی از شما تلف می‌شود، در حالی که می‌توانستید از این وقت برای تفریح استفاده کنید یا به کار مفید دیگری بپردازید.
۴. در اشتباهات خود باقی نمانید
بزرگ‌ترین مانع تصمیم گیری خوب، باقی ماندن در اشتباهات گذشته است. زندگی با ناراحتی و پشیمانی پس از تصمیم گیری، به توانایی‌های شما در تصمیم گیری‌های مؤثر آینده آسیب میزند؛ بنابراین به جای باقی ماندن در اشتباهات و شکست‌ها، تصمیم گیری کرده و فراموش کردن گذشته را تمرین کنید
نتیجه گیری
در این مقاله در مورد عواملی که موجب تردید در تصمیم گیری می‌شوند و راهکارهای افزایش مهارت در تصمیم گیری صحبت کردیم. به عنوان نکته پایانی ذکر این نکته خالی از لطف نیست: در تصمیماتی که می‌گیرید وسواس به خرج ندهید، به خودتان اعتماد داشته باشید و به صورت مداوم راهکارهای افزایش مهارت در تصمیم گیری را با خودتان تمرین کنید. یکی از عوامل مهم در تصمیم گیری را می‌توان قدرت ذهن دانست. پیشنهاد می‌کنیم با ۷ راهکار مفید و آسان برای افزایش قدرت ذهن آشنا شوید. شما علت‌های تردید در تصمیم گیری را چه می‌دانید؟ نظرات خود را با ما و سایر مخاطبان انگیزه به اشتراک بگذارید. از این که تا پایان همراه ما بودید متشکریم.