انگیزه – سلامت – اختلال تخمدان پلی کیستیک بر روی میزان ترشح هورمون‌های زنانه تأثیر گذار است. غده‌های موجود در بدن زنان مبتلا به بیماری تخمدان پلی کیستیک، هورمون‌های مردانه بیشتری را در مقایسه با حالت عادی ترشح می‌کنند. این اختلال هورمونی سبب عدم قاعدگی در این زنان میشود و بارداری را برای آن‌ها مشکل‌تر می‌کند. این سندرم از طرفی سبب رشد مو در صورت و بدن زنان میشود و در بلند مدت می‌تواند باعث ایجاد بیماری‌هایی مثل دیابت و بیماری‌های قلبی شود. مصرف قرصهای ضد بارداری و دارو‌های دیابت می‌تواند به بهبود این بیماری هورمونی کمک بسیار زیادی کند.
سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست؟
زنان در سنین ۱۵ تا ۴۴ سال، بیشتر در معرض مبتلا شدن به بیماری تخمدان پلی کیستیک هستند. این اختلال بر روی تخمدان زنان که در واقع محلی برای تولید استروژن و پروژسترون است، تاتثیر می‌گذارد؛ لازم به ذکر است استروژن و پروژسترون هورمون‌هایی هستند که به تنظیم چرخه قاعدگی کمک زیادی می‌کنند. تخمدان‌ها در حالت معمولی بدن، مقدار اندکی هورمون مردانه به نام هورمون آندروژن را نیز ترشح می‌کنند؛ این در حالی است که بر اثر ایجاد این اختلال، میزان تولید این هورمون مردانه در بدن زنان افزایش پیدا می کند.
۴۱ عکس گل نرگس با کیفیت و زیبا برای پروفایل جدید
۱۸ عکس نوشته برای رفیق های خوب و بامرام
۳۰ عکس نوزاد تازه متولد شده از دختر و پسر و دوقلوها
رابطه با خواهر زن ؛ حکم شرعی و قضایی آن را می‌دانید؟سه ویژگی اصلی این بیماری عبارتند از:
- ایجاد کیست در تخمدان
- افزایش هورمون مردانه
- اختلال در قاعدگی
بیشتر بخوانید: علت پریود نشدن چیست؟
علت ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست؟
پزشکان هنوز هم نتوانسته اند علت دقیقی برای ایجاد تخمدان پلی کیستیک پیدا کند. پزشکان و محققان در این زمینه بر این باورند که میزان بالای هورمون مردانه سبب میشود که تخمدان‌ها نتوانند به طور عادی، هورمون و تخمک تولید کنند. ژن‌ها، مقاومت به انسولین و التهاب می‌توانند به تولید بیش از حد آندروژن مربوط باشند. در زیر به بررسی برخی از عوامل دخیل در ابتلا به این سندرم می پردازیم.
۱. ژنتیک
پژوهش‌های محققان نشان می‌دهد که این بیماری می‌تواند دلایل ارثی داشته باشد و از طریق ژن‌ها از مادری به فرزندش منتقل شود.
۲. مقاومت به انسولین
حدود ۷۰ درصد از زنان مبتلا به بیماری تخمدان پلی کیستیک، دارای مقاومت به انسولین هستند و این به این معنی است که سلول‌های بدن این افراد نمی‌توانند به درستی از انسولین استفاده کنند؛ از این رو افزایش انسولین سبب تحریک تخمدان‌ها برای تولید بیشتر هورمون مردانه میشود.
۳. التهاب
احتمال ایجاد التهاب در زنان مبتلا به این بیماری بیشتر از سایر زنان است. از طرفی دیگر وجود اضافه وزن نیز می‌تواند منجر به بروز التهاب شود.
بیشتر بخوانید: علت و علائم بزرگ شدن رحم چیست و چگونه درمان میشود؟
علائم بیماری
هنگامی که زنان به اضافه وزن یا مشکلات بارداری دچار شوند، متوجه علائم و نشانه‌های این سندرم خواهند شد. شایع‌ترین و رایج ترین علائم بیماری تخمدان پلی کیستیک شایع موارد زیر میشود:
۱. اختلالات قاعدگی
عدم تخمک گذاری در تخمدان مانع از خونریزی دیواره رحم میشود. تعدادی از زنان مبتلا به تخمدان پلی کیستیک، فقط هشت مرتبه در طول سال دچار قاعدگی میشوند.
۲. خونریزی شدید
به دلیل تراکم دیواره رحم، زنان در دوران قاعدگی، میزان خونریزی بیشتری را در مقایسه با حالت عادی تجربه می کنند.
۳. رشد موهای زائد
بالغ بر ۷۰ درصد از بانوان مبتلا به این بیماری زنانه، رشد مو در صورت، کمر، شکم و قفسه سینه خود را مشاهده کرده اند.
۴. آکنه
وجود هورمون‌های مردانه در افراد مبتلا به این سندرم، سبب میشوند که پوست نسبت به حالت عادی، چرب‌تر شود و در نتیجه باعث ایجاد جوش و آکنه در صورت، قفسه سینه و پشت گردن فرد بیمار میشوند.
۵. افزایش وزن
حدود ۸۰ درصد از زنان مبتلا به این بیماری، دارای اضافه وزن هستند یا اینکه چاقی مفرط دارند.
۶. طاسی
در ابتلا به این بیماری موهای سر نازک‌تر میشوند و به مرور زمان شروع به ریزش می‌کنند.
۷. تیره‌تر شدن پوست
در افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، لکه‌های تیره‌ای در ناحیه گردن، کشاله ران و زیر سینه به وجود می‌آید.
۸. بروز سردرد
تغییرات هورمونی ناشی از این بیماری می‌تواند در تعدادی از زنان سبب بروز سردرد شود.
تاثیرات بیماری تخمدان پلی کیستیک بر روی بدن
میزان بالای هورمون آندروژن که تحت تاثیر ابتلا به این سندرم در بدن بانوان ترشح میشود، بر روی باروری و دیگر شرایط جسمی تاثیر گذار است. در ادامه به بررسی تعدادی از تاثیرات این بیماری بر روی بدن می‌پردازیم.
۱. ناباروری
برای باردار شدن، در تخمدان‌ها باید تخمک گذازی صورت بپذیرد. زنانی که به طور منظم تخمک گذاری نمی‌کنند، احتمال باردار شدن آن‌ها تا حد زیادی کاهش می‌یابد.
۲. سندرم متابولیک
حدود ۸۰ درصد از بانوان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، دارای اضافه وزن هستند. داشتن این شرایط سبب میشود که احتمال مبتلا شدن به قند خون، فشار خون، کلسترول خوب (HDL) و کلسترول بد (LDL) در این افراد افزایش یابد. تمامی این عوامل سبب ایجاد سندرم متابولیک میشوند که احتمال ابتلا به بیماری قلبی، دیابت و سکته را نیز افزایش خواهد داد.
۳. آپنه خواب (وقفه تنفسی در خواب)
این بیماری زنانه می‌تواند تنفس فرد در خواب را نیز مختل کند. آپنه خواب، بیشتر در زنان دارای اضافه وزن شایع و رایج است.
۴. سرطان آندومتر یا سرطان رحم
در زمان تخمک گذاری، دیواره رحم آغاز به خونریزی می‌کند. اگر تخمک گذاری هر ماه انجام نشود، این دیواره ضخیم میشود. این ضخیم شدن در نتیجه می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان رحم را افزایش دهد.
۵. افسردگی
ایجاد تغییرات هورمونی و علائمی از جمله رشد موهای زائد، سبب میشود که فرد به افسردگی و اضطراب مبتلا شود.
تشخیص بیماری
دیگران چه می‌خوانند؟زنان مبتلا به بیماری تخمدان پلی کیستیک غالبا دو مورد از علائم زیر را دارند.
- میزان بالای هورمون آندروژن
- اختلالات قاعدگی
- وجود کیست در تخمدان
از طرفی پزشکان با معاینه لگن می‌توانند مشکلات مربوط به تخمدان‌ها را تشخیص دهند. از سویی دیگر، با انجام آزمایش خون نیز می‌توان میزان هورمون مردانه را مورد بررسی قرار داد. همچنین امکان دارد آزمایش‌هایی برای تشخیص میزان کلسترول، انسولین و تری گلیسیرید نیز برای شما توسط پزشک تجویز شود. با سونوگرافی نیز می‌توان فولیکول‌های غیر طبیعی و دیگر مشکلات مربوط به تخمدان‌ها و رحم را نیز مورد بررسی قرار داد.
روش های درمان با رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی
برای درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک غالبا باید در سبک زندگی مانند کاهش وزن، رژیم غذایی و ورزش تغییرات اساسی را انجام داد. با کاهش دادن تنها ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن، می‌توانید به تنظیم قاعدگی و بهبود علائم این بیماری کمک کنید. پژوهش‌های انجام شده بر روی رژیم‌های غذایی مرتبط با PCOS نمایان گر این است که استفاده از رژیم‌هایی با کربوهیدرات کم، می‌توانند برای کاهش وزن و کاهش میزان انسولین موثر باشند. از طرفی تحقیقات بیانگر این است که حدود نیم ساعت ورزش در روز می‌تواند به زنان مبتلا به تخمدان پلی کیستیک کمک کند. لازم به ذکر است که برای درمان تخمدان پلی کیستیک با استفاده از رژیم غذایی، باید غذاهای زیر را به رژیم خود اضافه کنید.
۱. مواد غذایی سرشار از فیبر
مواد غذایی غنی از فیبر، به کاهش مقاومت بدن به انسولین کمک می‌کند. از جمله غذاهای غنی از فیبر می‌توان به کلم بروکلی، گل کلم، کلم فندقی، فلفل دلمه‌ای قرمز و سبز، سبزی شاهی، کاهو قرمز، لوبیا و عدس، بادام، انواع توت، سیب زمینی و کدو حلوایی اشاره کرد.
۲. پروتئین کم چرب مانند ماهی و مرغ
این مواد اگر جایگزین گوشت قرمز شوند علاوه بر تامین پروتئین بدن به کاهش وزن نیز کمک می‌کنند.
۳. استفاده از مواد غذایی ضد التهاب
مواد غذایی ضد التهابی و ادویه جاتی نظیر زردچوبه، گوجه فرنگی، اسفناج، گردو، روغن زیتون، میوه‌هایی مثل بلوبری و توت فرنگی، ماهی های دارای اسید چرب امگا ۳، مانند ماهی سالمون و ساردین در درمان این بیماری موثر هستند.
درمان دارویی
مصرف قرصهای ضدبارداری و دیگر دارو‌ها می‌توانند به تنظیم قاعدگی و درمان علائم ناشی از این بیماری نظیر رشد مو و آکنه کمک زیادی کنند. در زیر به برخی از درمان های دارویی این بیماری خواهیم پرداخت.
۱. قرص ضد بارداری
استفاده روزانه هورمون‌های استروژن و پروژستین به تعادل هورمون‌ها، منظم کردن تخمک گذاری و رفع علائمی نظیر رشد بیش از اندازه مو کمک خواهد کرد و از طرفی احتمال ابتلا به سرطان آندومتر را نیز تا حد زیادی کاهش می‌دهد. هورمون‌های نام برده شده را می‌توان از راه قرص، تزریقی و واژینال برای بدن تامین کرد.
۲. متفورمین
از داروی متفورمین جهت درمان دیابت نوع ۲ استفاده میشود. از طرفی با بهبود میزان انسولین، می‌تواند به درمان بیماری تخمدان پلی کیستیک نیز کمک کند.
۳. کلومیفن
کلومیفن نوعی داروی باروری است که به زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک برای باردار شدن کمک زیادی خواهد کرد. از طرفی دیگر مصرف این دارو، می‌تواند احتمال دوقلوزایی را در بانوان افزایش دهد.
۴. دارو‌هایی برای از بین بردن موهای زائد
با مصرف بعضی از دارو‌ها می‌توان رشد موهای زائد را در بانوان مبتلا به این بیماری راکاهش می‌دهد و یا حتی نابود کرد. کرم افلورنیتین (Eflornithine)، رشد مو را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. علاوه بر این می‌توان با استفاده از لیزر و الکترولیز، موهای زائد را نیز نابود کرد.
عمل جراحی
برای بهبود بخشیدن به چرخه باروری می‌توان از جراحی نیز استفاده کرد. حفاری تخمدان نوعی از جراحی است که در این شیوه پزشک جراح، سوراخ‌های کوچکی را به کمک لیزر یا سوزن در تخمدان ایجاد می‌کند. این کار سبب بهبود بخشیدن به عملکرد تخمدان‌ها میشود.
به نظر شما بهترین درمان این عارضه هورمونی چیست؟ شما چه تجربیاتی در این زمینه دارید؟ نظرات خود را در انتهای این صفحه با ما به اشتراک بگذارید.