شاید برای شما هم این سوال پیش آمده است که برگزاری این ورزش جذاب در قالب رسمی از قوانین و مقرراتی هم پیروی می کند؟ بله، کاملا واضح است که فوتبال در همه قسمت ها از داور گرفته تا بازیکن ها، ابعاد و مشخصات زمین فوتبال و محیط برگزاری آن قوانین و مقررات خاصی دارد. یکی از مهمترین بخش های فوتبال که با سختگیری خاصی این قوانین و مقررات در مورد آن اعمال می شود مستطیل سبز فوتبال است. در این مطلب میخواهیم قوانین و مقرراتی که در خصوص زمین فوتبال وجود دارد را برای شما عزیزان و دوستداران فوتبال تشریح کنیم.
ابعاد و مشخصات زمین فوتبال استاندارد
اندازهها و جزئیات زمین فوتبال در قانون شماره ۱ بازی فوتبال که توسط فیفا تدوین شده، آمدهاست. اما جالب است بدانید که فدراسیون جهانی فوتبال فیفا جهت همه گیر شدن و گستردهتر شدن طرفداران ورزش فوتبال، ابعاد زمین بازی را به صورت دقیق اعلام نکرده است. ابعاد این زمین به دلیل اینکه مقررات فوتبال در انگلستان شکل گرفتهاست، اندازه زمین فوتبال هم در واحدهای امپریال بیان شدهاست و در قوانین مسابقه نیز معادلهای متریک آن نیامده است؛ مثلا بجای ذکر ابعاد زمین فوتبال براساس متر، از یارد یا قدم استفاده شده است.
یک زمین بازی فوتبال استاندارد برای مسابقات بین المللی بزرگسالان طولی برابر با ۱۱۰ تا ۱۲۰ یارد (قدم) دارد؛ یعنی این ابعاد معادل ۱۰۰ تا ۱۲۰ متر است. عرض زمین فوتبال هم ۷۰ تا ۸۰ یارد معادل ۶۴ تا ۷۵ متر تعیین شده است.
ابعاد زمینهای مسابقات غیر بینالمللی میتواند بین ۹۱ تا ۱۲۰ متر طول و ۴۵ تا ۹۱ متر عرض داشته و ابعاد آن باید به گونه ای انتخاب شده که زمین به صورت مربع نباشد. به این منظور معمولا از یک تناسب استفاده می کنند.
این تناسب به گونه ای است که عرض و طول زمین فوتبال باید عدد تناسبی ۵۴/۱ را رعایت کند. برای مثال اگر عرض زمین فوتبالی ۵۵ متر باشد با احتساب عدد تناسبی ۵۴/۱ طول زمین را ۸۵ متر در نظر میگیریم. البته استثنا هم برای اعداد عرضی بالا وجود دارد چرا که اگر عرض زمین ۹۰ متر باشد نمیتوان طول زمین را ۱۲۰ متر بیشتر در نظر گرفت. در مورد ابعاد خط کشی نیز باید گفت که ابعاد محوطهی جریمه ارتباطی به سایر اندازههای زمین ندارد و در هر شرایطی یک اندازهی ثابت خواهد داشت.
جنس چمن زمین فوتبال
چمن مهمترین جزء زمین فوتبال است. بطوریکه یکی از عوامل مهم در پیشرفت فوتبال هر کشور وجود زمینهای چمن مناسب میباشد و یکی از فاکتورهای شناسایی سطح فوتبال یک کشور، وضعیت چمن استادیومهای آن کشور میباشد. چمنهای فوتبال بر دو نوع طبیعی و مصنوعی میباشند.
سنّتیترین شکل زمین فوتبال همانی است که از چمن طبیعی ساخته شده است. این اوّلین فناوری به کار رفته در کف زمینهای فوتبال به شکل سنّتی از نقطه نظر چمن سبز بوده است. تا اوایل دهه ۷۰ میلادی این چمن مورد استقبال بود و در زمین های فوتبال به کار میرفت. چمن طبیعی میزان صدمات را کمتر میکند و بیشتر زمینهای فوتبال مسابقات جام جهانی از چمن طبیعی ساخته شدهاند.
از دیگر انواع چمن فوتبال، چمن مصنوعی است که از رزینهای مصنوعی همراه با چمن پلاستیکی و مصنوعی ساخته شده است. در گذشته شکایت های زیادی از مواد سرطان زای به کار رفته در این چمن میشد اما در حال حاضر استانداردهایی برای چمن مصنوعی تعریف و به بازار عرضه شده که سلامت و امنیت این محصول را تضمین میکند. نکته دیگر اینکه آسیبهای ورزشی ممکن است در این نوع چمن بیشتر از چمن طبیعی باشد. با این وجود چمن مصنوعی نزد برخی افراد اولویت دارد.
خط کشی زمین فوتبال
علامت گذارى زمین فوتبال بوسیله خطوط مشخص می شود، ضخامت خطوط متعلق به محوطه مربوطه مى باشد. خطوط بلندتر را خطوط طولى و خطوط کوتاه تر را خطوط دروازه می نامند. ضخامت کلیه خطوط نباید بیشتر از ۱۲ سانتی متر باشد.
خط میانی
زمین بازى بوسیله خط میانى به دو نیمه تقسیم می شود. مرکز زمین بازى در وسط خط میانى مشخص می شود و یک دایره به شعاع ۹.۱۵ متر در اطراف آن رسم شده می شود.
دروازه فوتبال
یک دروازه مستطیل شکل در میان خط عرضی (یا خط گل) گذاشته میشود که فاصله تیرکهای عمودی آن از یکدیگر ۸ یارد (۷.۳۴ متر) و فاصله تیرک افقی از زمین ۸ فوت (۲.۴۴ متر) است. تیرهاى عمودى و افقى باید در عرض و عمق یکسان بوده و نباید بیشتر از ۱۲ سانتى متر باشند. تور مى تواند به تیرهاى عمودى و افقى و زمین پشت دروازه متصل شود و براى دروازه بانها مجال حرکت در فضاى وسیعى را بوجود آورد. رنگ تیرهاى عمودى و افقى دروازه باید سفید باشند. دروازه ها باید بطور محکم برروى زمین نصب شوند. دروازه هاى قابل حمل تنها موقعى مى تواند مورد استفاده قرار گیرند که نیاز فوق را براورده کنند.
محوطه جریمه (۱۸ قدم یا پنالتى)
در جلوی هر دروازه محوطه مستطیل شکلی وجود دارد، به عرض ۱۶.۵ متر و طول ۴۰.۳ متر، از خط دروازه، که به محوطه جریمه و محوطه هجده قدم یا پنالتی معروف است، در این محوطه دروازهبان قادر است توپ را با دست لمس کرده و بگیرد و خطای بازیکنان حریف با ضربه پنالتی جریمه میشود.
محوطه گل
محوطه دروازه در انتهاى هر نیمه زمین به صورت زیر معین می شود:
در جلوی دروازه مستطیلی با عرض ۶ یارد (۵.۵ متر) وجود دارد و طول آن نیز از دو طرف تیرهاى عمودى دروازه به فاصله ۵.۵ متر بلندتر است و بر روى خط عرضی دروازه به طرف گوشه ها رسم می شود. این خطها به فاصله ۵.۵ متر به طرف داخل زمین بازى کشیده و با خطى که با خط دروازه موازی است، به هم متصل می شوند. محوطه محدود شده بوسیله این خطوط و خط دروازه را، محوطه دروازه یا همان گل می نامند. ضربه های شروع مجدد بازی در هنگام خروج توپ از خط عرضی از داخل این محوطه زده می شود.
قوس کرنر
یک ربع دایره به شعاع ۱ متر از میله پرچم گوشه زمین، در داخل زمین بازى رسم می شود.
میله هاى پرچم
میله پرچمى که ارتفاع آن کمتر از ۱.۵ متر نیست و نوک تیزى ندارد در گوشه هاى زمین بازى نصب می شود. چنین پرچمى را مى توان در دو طرف خط مرکزى و به فاصله حداقل ۱ متر در خارج از خط طولى قرار داد.
خط کنار زمین فوتبال
به خطی که دور تا دور زمین بازی کشیده شده است، خط کنار زمین می گویند. قسمت عرضی این خط منطبق بر روی خط عرضی دروازه است. که با عبور توپ از این خط با ضربه دروازه و یا کرنر بازی دوباره شروع می شود. اما اگر توپ از خط طولی خارج شود، با پرتاب دست بازیکن حریف به بازی بر می گردد. کمک داور هم پشت این خط قرار می گیرد.
محوطه فنی
در قسمتی از حاشیه زمین و روبه روی نیمکت ذخیره های تیم، محوطه ی فنی برای مربی هر تیم با خط چین مشخص می شود. مربی ها با قرار گرفتن در این محوطه می توانند نکاتی را به بازیکنان تیم خود گوشزد کنند و تیم خود را هدایت کنند.
سخن آخر
با ابعاد و مشخصات زمین فوتبال آشنا شدید؛ نکته پایانی اینکه رنگ سبز زمین فوتبال در کنار آرامش درونی که ناخودآگاه برای ما ایجاد می کند هیجان و احساسات تماشاگران را تا حد زیادی کنترل میکند. همچنین ابعاد منظم زمین و چیدمان تیم ها همواره ذهن را مشغول رمزگشایی ایده مربیان میکند. پس نظم و انضباط زمین فوتبال یک هیجان زیبا را برای مخاطبان ایجاد میکند و با درگیر کردن قدرت تفکر آنها سبب پرورش قوه تفکر آنها در چارچوب منظم و سبز خود می شود.
اگر فوتبالی هستید، پیشنهاد می کنیم بیوگرافی ماردونا، اسطوره فوتبال را در انگیزه بخوانید و فراموش نکنید نظرات خود را با ما در میان بگذارید.