یکی از رایج‌ترین مشکلات گوارشی میان افراد، “نفخ شکم” است که به دلایل گوناگونی وابسته است. “نفخ شکمی” احساس پُری شکم و احساس حرکت گاز در شکم است که با علت‌های متفاوت افزایش پیدا می‌کند.
نحوه نادرست غذا خوردن یکی از عمده‌ترین علت‌های ایجاد نفخ شکمی است که با رعایت اصول صحیح غذا خوردن می‌توان از ایجاد این مشکل پیشگیری کرد.
- برداشتن لقمه‌‌های کوچک و جویدن هر لقمه به‌تعداد ۱۵ تا ۳۰ مرتبه و پرهیز از درهم‌خوری از آداب صحیح غذا خوردن است.
- قبل از گرسنگی، غذا میل نشود و تا قبل از سیر شدن دست از غذا کشیده شود.
- غذا به‌‌خوبی جویده و در آرامش میل شود.
- سر سفره مطالب ناراحت‌کننده مطرح نشود و هنگام تماشای تلویزیون یا گوش دادن به اخبار، غذا صرف نشود.
- میوه، سالاد و مایعات با فاصله از غذای اصلی میل شود.
- پرهیز از مصرف غذاهای ایجادکننده نفخ، یکی دیگر ضروریات برای جلوگیری از نفخ شکم است
اما چه مواد غذایی نفخ‌آور است؟
- غذاهای چرب، سرخ‌کرده، سنگین، ترش، شور یا تند پُرادویه و فست‌فود‌ها
- کدو، تره، شاهی، پیازچه و تربچه، سیر، پیاز، چغندر، شلغم خام و حبوباتِ نفّاخ
- غذاهای کارخانه‌ای و آماده
- برخی نوشیدنی‌ها منجر به نفخ شکمی می‌شود که عبارتند از: آب یخ، قهوه، نسکافه، کاکائو، چای پُررنگ و نوشابه‌های گازدار
- برخی از میوه‌ها نیز منجر به نفخ شکمی می‌شوند مانند پرتغال، نارنگی،کلم، هلو، آلو و خیار.
بیشتر بخوانید: معده درد دارید؟ با این ترکیب بهشتی همه مشکلات معده را یکجا درمان کنید
گیاهان دارویی موثر در نفخ شکم
سیر
یکی از بهترین مواد غذایی موثر در درمان نفخ سیر است. این به این دلیل است سیر مانع رشد و فعالیت باکتری‌های کولون در روده و معده می‌شود که به درمان نفخ کمک می‌کند. می‌تواند در یک لیوان آب گرم به مدت ۲ تا ۳ دقیقه ۲ حبه سیر له کرده را قرار دهید و پس از آن با اضافه کردن یک قاشق پودر زنجبیل مخلوط و معجون به دست آمده را برای درمان نفخ معده و شکم میل کنید.
هل
یکی دیگر از داروهای گیاهی موثر در درمان نفخ هل است. هل دارای مزایا و فواید زیادی برای سلامتی از جمله درمان بیماری‌ها و مشکلات گوارشی است. هضم غذا با مصرف هل که خود باعث ترشح اسید صفراوی در معده می‌شود، بهبود می یابد. همچنین هل خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی دارد و متابولیسم را افزایش می‌دهد.
آویشن
یکی دیگر از گیاهان دارویی موثر در درمان نفخ معده آویشن است. این گیاه دارویی خواص فراوانی برای سلامتی دارد و در درمان سرماخوردگی و سرطان و رفع بوی بد دهان موثر است. آویشن می‌تواند باکتری‌های شیگلا که برخی از مهمترین عوامل مسمومیت غذایی هستند را از بین ببرد و دستگاه گوارش را پاکسازی کند. این مسئله می‌تواند بیماری‌های گوارشی از جمله نفخ معده را درمان کند.
زردچوبه
زردچوبه هم یک گیاه دارویی ضد نفخ است که خواص درمانی فراوانی دارد. از مهمترین ترکیبات موجود در زردچوبه می‌توان به پیگمان های زرد رنگی اشاره کرد که از دسته کورکومین وزیدها هستند. زردچوبه دارای خواص:
- ضد اکسیدان
- ضد نفخ
- ضد سرطان
- ضد ورم
- درمان بیماری‌های قلبی و عروقی
- درمان بیماری‌های روده‌ای و کبدی
زنجبیل
زنجبیل یکی از بهترین داروهای گیاهی دارای طبع گرم و خشک برای درمان مشکلات نفخ شکمی و روده‌ای است. از روغن زنجبیل می‌توان برای ماساژ بر روی معده و شکم استفاده کرد و ورم و نفخ معده را برطرف نمود. همچنین از آنجایی که یکی از مهمترین دلایل نفخ و ورم معده در طب سنتی سردی بدن است می‌توان از مربای زنجبیل و شربت آن برای رفع ورم معده و نفخ آن استفاده کرد.
نخود
یکی از بهترین غذاها برای درمان نفخ معده نخودآب است. نخودآب همچنین برای تقویت بنیه بدن و درمان مشکلات گوارشی بسیار کمک کننده است. نخودآب را می‌توان همراه دارچین و زعفران و کمی گوشت پخت و میل کرد.
مصطکی
برای درمان نفخ با طب سنتی یکی از غذاهای توصیه شده مصرف مصطکی با شکر است. مصطکی یک گیاه زرد رنگ است که برای تهیه شیره و روغن آن این گیاه را می‌کوبند و حرارت می‌دهند.خواص مصطکی شامل موارد زیر است:
- ضد نفخ
- تسکین دندان درد
- تسکین گوش درد
- درمان زخم معده، روده و اثنی عشر
- درمان چشم درد
- رفع سردی کبد
سیاه دانه
سیاه دانه یک داروی گیاهی دارای طبع گرم و خشک است که می‌توان از روغن آن برای درمان درد و ورم معده استفاده کرد. یکی از راهکارهای درمانی درد معده و مشکلات گوارشی می‌توان به روغن مالی اشاره کرد که روغن حاوی سیاه دانه بسیار در این زمینه توصیه شده و مفید است.