یکی از خوراکی‌های سنتی که مادربزرگ‌ها مصرف آن را به کودکان و زنان شیرده توصیه می‌شود، قاووت (قوتو) است که علاوه بر خواص دارویی، باعث تقویت توان بدنی می‌شود.
در این مطلب، پس از معرفی قاووت و بررسی کامل خواص کلی قاووت در درمان بیماری‌ها، خواص آن برای کودکان و زنان باردار، شما را با طرز تهیه، اجزای تشکیل دهنده و نحوه مصرف آن آشنا می‌سازیم.
قاووت چیست؟
قاووت که در زبان کرمانی به قوتو معروف است، نوعی ماده غذایی سنتی است که از ترکیب بذر بو داده گیاهان و گیاهان دارویی به صورت پودر شده، تهیه می‌شود.
قاووت کدام شهر معروف تر است؟
قاووت انواع مختلفی دارد و تقریباً در سرتاسر ایران تهیه می‌شود؛ اما بهترین و معروف‌ترین قاووت مربوط به استان کرمان و به خصوص شهرستان سیرجان است. قاووت در زبان محلی کرمانی قوتو نامیده می‌شود و جزء سوغات این شهر بوده و ریشه در فرهنگ اهالی آن دارد.
ترکیبات تشکیل دهنده قاووت
این ماده غذایی که در واقع می‌بایست آن را نوعی شیرینی بدانیم، در انواع گوناگونی تولید می‌شود و دارای طعم های متنوعی است. یک نوع آن از مخلوط نخود، نارگیل و شکر به دست می‌آید و در نوع دیگر آن به جای نخود از پسته استفاده می‌شود؛ اما معروف‌ترین و کامل‌ترین نوع قاووت، قوتوی کرمان است که رنگی قهوه‌ای دارد. این قاووت از مواد زیر تشکیل می‌شود:
| میخک (قلمفر) | بهارنارنج | بابونه |
| نارگیل | نخود | جوز هندی |
| مغز پسته | مغز گردو | انجیر |
| تخم کاهو | هل باد (هل قراب) | بادام هندی |
| بذر کتان | جو | شاهدانه |
| کنجد | جدوا | تخم خرفه |
| تخم گشنیز | تخم آفتابگردان | سیاه دانه |
| افتیمون | مغز بادام | موردانه |
| مغز فندق | زعفران | عاقرقرها |
| زنیان | بذر آویشن | مرزنگوش (مرزنجوش) |
| فلفل سیاه | ریشه جوز | زنجبیل |
| دارچین | تاجریزی (روپاس) | قهوه |
| خشخاش | هل سبز | شقاقل |
| رازیانه | ||
خواص قاووت برای درمان بیماری ها
۱. رفع خستگی
مواد معدنی و ویتامین‌های موجود در قاووت باعث رفع خستگی و افزایش انرژی بدن می‌شود. علاوه بر این، قاووت باعث ایجاد نشاط، تقویت حافظه و تقویت اعصاب می‌شود.
۲. جلوگیری از کم خونی
قاووت دارای خواص خونسازی بوده و از بروز کم خونی جلوگیری می کند. مصرف قاووت به تمامی افراد به خصوص دختران جوان، زنان تازه زایمان کرده و افرادی که عمل جراحی داشته‌اند، توصیه می‌شود.
۳. تقویت معده
قاووت با تقویت کردن معده، به هضم بهتر غذا کمک کرده و از بیماری‌های گوارشی جلوگیری می‌کند. به علاوه قاووت خواص ضد نفخ دارد.
۴. افزایش وزن و تناسب اندام
قوتو سرشار از ویتامین، پروتئین، کربوهیدرات و سایر مواد مغذی است. مصرف صحیح و مداوم این خوراکی می‌تواند باعث افزایش وزن و تناسب اندام شود.
۵. افزایش توان جسمی و ذهنی
قاووت قوای جسمانی را تقویت کرده به تحکیم استخوان‌ها و افزایش نیرو کمک می‌کند؛ بنابراین، مصرف آن به افراد با فعالیت بدنی بالا توصیه می‌شود. مصرف قاووت در سنین بالا، از ضعف جسمانی، پوکی استخوان و فراموشی جلوگیری می‌کند.
۶. تقویت قوای جنسی
این خوراکی باعث تقویت قوای جنسی در آقایان و خانم‌ها می‌شود. در طب سنتی از قاووت برای درمان انزال زودرس استفاده می‌شود.
۷. سلامت استخوان ها
دیگران چه می‌خوانند؟مواد معدنی موجود در قاووت باعث حفظ سلامت استخوان‌ها شده و از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند. به علاوه قاووت باعث کاهش درد مفاصل، درد کمر و درد پا می‌شود.
خواص قاووت برای کودکان
- این ماده مغذی نقش مهمی در رشد استخوانی و عضلانی کودکان بر عهده دارد و از کوتاه ماندن قد یا کم بودن وزن کودکان جلوگیری می‌کند.
- انرژی مورد نیاز کودکان برای انجام فعالیت‌های بدنی را تأمین کرده و از بروز کم‌تحرکی و خستگی در کودکان جلوگیری می‌کند.
- سرشار از بذرها و مواد مختلفی است که می‌توانند سبب بهبود عملکرد حافظه شوند. از این رو، مصرف قاووت توسط کودکان می‌تواند باعث افزایش هوش، توانمندی ذهنی و موفقیت در فعالیت‌های روزمره شود.
خواص قاووت در بارداری
- قاووت سرشار از مواد معدنی و ویتامین‌ها و پروتئین‌های فراوانی است که نقش مؤثری در رشد جنین در دوران بارداری دارد.
- در تشکیل مغز جنین و افزایش هوش نوزاد بسیار مؤثر بوده و از بروز بیماری‌های مغزی در نوزاد جلوگیری می‌کند.
- سرشار از ویتامین بوده و از بروز بیماری‌هایی که بر اثر کمبود ویتامین ممکن است برای مادر و جنین اتفاق بیفتد جلوگیری می‌کند.
- هضم قاووت بسیار آسان است و از این رو در دوران بارداری مشکلی برای هضم آن نخواهید داشت. از طرفی قاووت مقوی معده بوده و سسب تقویت سیستم گوارش و روده‌ها می‌شود و به این ترتیب می‌تواند از بروز مشکلات گوارشی در دوران بارداری جلوگیری کند.
- قاووت بسیار انرژی‌زا بوده و می‌تواند انرژی مورد نیاز مادران باردار را تأمین کند و از خستگی و تنبلی در دوران بارداری بکاهد.
- سرشار از آهن است که می‌تواند از بروز کم خونی در نوزاد و مادر در دوران بارداری جلوگیری کند.
- قوتو با داشتن مواد معدنی بسیار، از بروز پوکی استخوان در زنان شیرده جلوگیری می‌کند.
مضرات قاووت
مضرات قاووت بسیار کم بوده و تنها به علت زیاده‌روی در مصرف آن است.
- موجب بروز چاقی و یا جوش و خارش به علت گرمای زیاد این ماده در بدن می‌گردد.
- استفاده بیش از اندازه از قاووت به دلیل وجود شکر، باعث بروز بیماری دیابت می‌شود.
- افرادی که دچار حساسیت هستند، از مصرف بیش از اندازه از قاووت خودداری کنند.
طرز تهیه قاووت
طرز تهیه قاووت ساده است. در ابتدا باید مواد تشکیل دهنده قاووت را تهیه کنید. آن‌ها را تمیز کرده و دانه‌هایی را که نیاز به بو دادن دارند، با حرارت ملایم برشته کنید. مواد را با یکدیگر مخلوط کرده و دو برابر وزن آن‌ها شکر اضافه و همه مواد را با هم آسیاب کنید. سپس برای نگهداری آن را در فریزر قرار دهید.
روش و میزان مصرف قاووت
هر روز می‌توانید به میزان یک تا سه قاشق از قاووت را استفاده کنید.
شما می‌توانید این پودر مقوی را در یک لیوان آب جوش، چای یا شیر حل کرده و میل کنید. البته استفاده آن به همراه شیر بیشتر توصیه می‌شود.
سخن پایانی
حال که با خواص و روش مصرف قاووت آشنا شدید، بهتر است این ماده مقوی را به رژیم غذایی خود بیافزایید و از خواص آن بهره ببرید؛ اما باید دقت داشته باشید که زیاده‌روی در مصرف قاووت، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. به نظر شما بهترین روش مصرف قاووت کدام است؟ لطفاً نظرات خود را با ما و سایر کاربران انگیزه به اشتراک بگذارید.
همچنین به شما پیشنهاد می‌کنیم با ادویه‌های مفید برای فصل زمستان نیز در سایت انگیزه آشنا شده و در فصول سرد از مصرف این ادویه‌ها غافل نشوید.