علائم پارکینسون چیست؟ ۱۳ نشانه شایع این بیماری

انگیزه – علائم برجسته بیماری پارکینسون لرزش و اختلال در حرکات بدن (حرکت به صورت آهسته) است. تغییرات کوچک در حرکات و رفتار فرد، می‌تواند از علائم پارکینسون قبل از تشخیص باشد.

بیماری پارکینسون نوعی اختلال سیستم عصبی است که حدود ۱ درصد از افراد ۶۵ سال و بالاتر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. علائم پارکینسون معمولاً به آرامی و طی چند سال ظاهر می‌شوند. اگر فردی متوجه علائم بیماری پارکینسون شود، بهتر است هرچه سریع‌تر با پزشک تماس بگیرد. درمان زودهنگام می‌تواند نتایج بلندمدت این وضعیت را بهبود ببخشد. در این مقاله، ما ۱۳ نشانه اولیه بیماری پارکینسون را توضیح خواهیم داد.

 

علائم پارکینسون

۱. لرزش

بسیاری از متخصصان مراقبت‌های بهداشتی معتقدند لرزش یکی از علائم رایج بیماری پارکینسون است. این لرزش شامل تکان خوردن دست، پا و چانه است. لرزش‌های مرتبط با بیماری پارکینسون لرزش استراحت نامیده می‌شوند. به این معنا که هنگامی‌که فرد از بخش آسیب‌دیده بدنش استفاده کرده و آن را از حالت استراحت خارج می‌کند، لرزش متوقف می‌شود.

لرزش‌ها در ابتدا بسیار کم هستند. در مرحله نخست، فردی که دچار لرزش شده تنها خودش متوجه این موضوع می‌شود اما با پیشرفت بیماری وضعیت وخیم‌تر خواهد شد. لرزش‌ها معمولاً در یک طرف بدن شروع‌شده و به تدریج در قسمت‌های دیگر گسترش می‌یابند.

۲. مشکل در راه رفتن

تغییرات خفیف در نحوه راه رفتن فرد می‌تواند نشانه اولیه‌ای از بیماری پارکینسون باشد. فرد مبتلا به پارکینسون به آرامی حرکت می‌کند یا هنگام راه رفتن پای خود را می‌کشد. بیمار ممکن است با سرعت نامنظمی راه برود، به طور ناگهانی سریع‌تر راه برود یا گام‌های بلندتری بردارد.

۳. دست خط ریز و کمرنگ

میکروگرافیا (Micrographia) نوعی اختلال است که موجب ایجاد دستخط‌هایی ریز و کمرنگ می‌شود. پزشکان میکروگرافیا را با بیماری‌هایی مانند پارکینسون که سیستم عصبی را تحت تأثیر قرار می‌دهد یا موجب اختلالات نوروژنیکی می‌شود در ارتباط می‌دانند.

۴. از دست دادن حس بویایی

هیپوسمی (Hyposmia) زمانی رخ می‌دهد که فردی حس بویایی‌اش را از دست بدهد. این مورد، اختلال در عملکرد بویایی نیز نامیده می‌شود. از دست دادن حس بویایی علامت نسبتاً شایعی است که ۷۰ تا ۹۰ درصد از افراد مبتلا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از دست دادن حس بویایی یکی از علائم قابل‌توجه بیماری پارکینسون است که مربوط به حرکت نیست. این مورد حتی می‌تواند چندین سال قبل از اینکه بیماری حرکت فرد را تحت تأثیر قرار دهد ظاهر شود.

افراد مبتلا به هیپوسمی به عنوان علائم پارکینسون ممکن است مشکلات زیر را تجربه کنند:

• حس ضعیف بویایی
• مشکل در تشخیص بوهای مختلف
• مشکل در بیان تفاوت میان بوها

پزشکان از آزمایش‌های شناسایی بو برای تشخیص هیپوسمی استفاده می‌کنند، اما صحت و درستی این آزمایش‌ها متفاوت است. داشتن هیپوسمی همیشه به این معنا نیست که فرد مبتلا به بیماری پارکینسون است. حس بویایی فرد می‌تواند به دلایل مختلفی تغییر کند؛ دلایلی از جمله سن، سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مضر. هیپوسمی همچنین نشانه‌ای از سایر بیماری‌های پزشکی از جمله آلزایمر و هانتینگتون می‌باشد.

۵. مشکلات خواب

بیماری پارکینسون می‌تواند خواب افراد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. افرادی که بیماری پارکینسون دارند ممکن است طیف وسیعی از علائم مربوط به خواب را تجربه کنند؛ از جمله:

• بی‌خوابی
• خستگی بیش‌ازحد
• نارکولپسی (حمله خواب)
• آپنه خواب
• کابوس
• حرکات غیرقابل‌کنترل یا پراکنده هنگام خواب

۶. تعادل ضعیف

بیماری پارکینسون به طور خاص سلول‌های عصبی که عقده‌های قاعده‌ای (basal ganglia) نامیده شده و در عمق مغز قرار دارند را مورد هدف قرار می‌دهد. عصب‌های basal ganglia تعادل و انعطاف‌پذیری را کنترل می‌کنند، به طوری که هرگونه آسیب به این اعصاب می‌تواند تعادل فرد را مختل کند.

پزشکان برای ارزیابی تعادل افراد از تستی به نام تست کششی استفاده می‌کنند. برای انجام تست کششی، متخصص مراقبت‌های بهداشتی به آرامی شانه‌های فرد را عقب می‌کشد تا تعادل خود را از دست بدهد و مدت زمانی که طول می‌کشد تا تعادل فرد به حالت عادی بازگردد را یادداشت می‌کند.

افراد سالم پس از یک یا دو مرحله بهبود می‌یابند، در حالی که افراد مبتلا به بیماری پارکینسون ممکن است به جلسات بیشتری نیاز داشته باشند تا بتوانند تعادل خود را بهتر کنند.

۷. برادی کینزی (کندی حرکت)

برادی کینزی اصطلاحی است که به کندی حرکت یا عدم حرکت اطلاق می‌شود. برادی کینزی علائم مختلفی را از جمله سفتی اندام‌ها و حرکات آهسته ایجاد می‌کند. فرد مبتلا به برادی کینزی ممکن است آهسته راه برود یا حرکات دشواری داشته باشد. برخی از افرادی که این نشانه را دارند ممکن است آن را با ضعف عضلانی اشتباه بگیرند. با این حال، برادی کینزی قدرت عضلانی را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد.

۸. هیپومیمیا

صورت دارای حرکت‌های عضلانی زیاد، پیچیده و دقیق است. افراد مبتلا به بیماری پارکینسون معمولاً دارای توانایی کمتری برای بیان حالات چهره خود هستند. این حالت هیپومیمیا نامیده می‌شود. هیپومیمیا مربوط به برادی کینزی است. در این حالت عضلات صورت آهسته یا بسیار سریع حرکت می‌کنند. افراد مبتلا به هیپومیمیا ممکن است بسیار جدی و خشک به نظر برسند و این در حالیست که توانایی آن‌ها در لمس احساسات کم نشده است. هیپومیمیا همچنین می‌تواند باعث شود فرد بسیار آهسته پلک بزند. فرد مبتلا به هیپومیمیا ممکن است به سختی با دیگران ارتباط برقرار کند زیرا تغییر در حالات صورتش کمتر از حد معمول دیده می‌شود.

۹. تغییرات صوتی

تغییر در کیفیت و صدای فرد یکی دیگر از علائم پارکینسون است. تغییرات صوتی ممکن است شامل صحبت کردن با لحنی نرم‌تر یا شروع به صحبت با صدایی معمولی و سپس بسیار نرم باشد. در موارد دیگربیمار ممکن است تغییرات معمول حجم و لحن صدای خود را از دست بدهد، به طوری که صدا یکنواخت به نظر برسد.

۱۰. حالت قوز کردن یا خمیدگی

افراد مبتلا به بیماری پارکینسون ممکن است به دلیل بروز علائم دیگر بیماری مانند استحکام عضله، متوجه تغییراتی در حالات خود شوند. افراد به طور طبیعی به نحوی می‌ایستند که وزنشان همواره به طور مساوی روی پاهایشان توزیع می‌شود. با این حال افراد مبتلا به بیماری پارکینسون ممکن است به سمت جلو خم شده، قوز کرده و خمیده شوند.

۱۱. یبوست

یبوست مشکل رایجی است که می‌تواند به دلایل مختلف به وجود بیاید. این بیماری یکی از شایع‌ترین علائم غیر مغزی مرتبط با پارکینسون است. تقریباً ۲۵ درصد از افراد مبتلا به پارکینسون قبل از بروز علائم حرکتی، یبوست را تجربه می‌کنند.

۱۲. علائم روان‌شناختی

بیماری پارکینسون می‌تواند به شدت بر سلامت روان فرد تأثیر بگذارد. این بیماری سطح طبیعی دوپامین بدن را کاهش می‌دهد و این امر می‌تواند تغییراتی را در خلق‌وخو و رفتار ایجاد کند.

برخی از علائم روانی مرتبط با بیماری پارکینسون عبارت‌اند از:

• افسردگی
• اضطراب
• روان‌پریشی
• زوال عقل (جنون)
• گیجی
• مشکل در برنامه‌ریزی
• کاهش در توانایی حل مسئله

۱۳. کاهش وزن

افراد مبتلا به بیماری پارکینسون ممکن است به دلایل مختلف، کاهش وزن کم تا متوسطی را تجربه کنند. لرزش و سایر علائم حرکتی مرتبط با پارکینسون ممکن است نیازهای انرژی طبیعی بدن را افزایش دهند. علائم غیر حرکتی مانند بویایی، افسردگی، یا مسائل گوارشی ممکن است باعث شوند افراد کمتر بخورند و این امر می‌تواند منجر به کاهش وزن شود.

 

نتیجه‌گیری

تشخیص بیماری پارکینسون، به ویژه در مراحل ابتدایی بسیار دشوار است چرا که علائم ظریف‌تر و پراکنده‌تر هستند. با این حال دانستن اینکه به دنبال علائم کدام بیماری می‌گردید، می‌تواند افراد را تشویق کند قبل از شیوع بیماری، به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشند.

علائم اولیه بیماری پارکینسون عبارت‌اند از:

• لرزش
• مشکل در راه رفتن
• دست خط ریز و کمرنگ
• از دست دادن حس بویایی
• مشکلات خواب
• تعادل ضعیف
• برادی کینزی (کندی حرکت)
• هیپومیمیا
• تغییرات صوتی
• حالت قوز کردن یا خمیدگی
• یبوست
• علائم روان‌شناختی
• کاهش وزن

داشتن این علائم همیشه به این معنا نیست که فرد مبتلا به بیماری پارکینسون است. افرادی که بیش از ۶۰ سال سن دارند لازم است در صورت مشاهده هر کدام از علائم ذکرشده در بالا، با یک متخصص مشورت کنند. تشخیص زودهنگام منجر به درمان زودتر می‌شود که می‌تواند کیفیت کلی زندگی یک فرد را بهبود ببخشد.