دستگاه بخور؛ مزایا، معایب و راهنمای خرید بهترین دستگاه

دستگاه بخور، وسیله‌ای است که بر رطوبت هوا می‌افزاید و این می‌تواند از خشکی و تحریک قسمت‌های مختلف بدن جلوگیری کند. این ابزار به ویژه برای درمان خشکی پوست، بینی، گلو و لب می‌تواند موثر باشد. دستگاه‌های بخور همچنین می‌توانند برخی از علائم ناشی از آنفولانزا یا سرماخوردگی را کاهش دهند. با این حال، استفاده بیش از حد از دستگاه بخور می‌تواند به طور بالقوه مشکلات تنفسی را بدتر کند. در نتیجه دانستن نحوه صحیح استفاده از آن و همچنین نحوه‌ انتخاب بهترین دستگاه بخور بسیار اهمیت دارد و ما در ادامه‌ی این مطلب، این موضوعات را پوشش داده‌ایم.

 

دستگاه بخور سرد و گرمچه عملکردی دارند؟

دستگاه بخور برای ایجاد رطوبت، آب را در هوا منتشر می‌کند. این وسیله انواع مختلفی دارد و به طرق مختلفی دسته‌بندی می‌شوند؛ اما آنچه در این مطلب برای ما اهمیت دارد، دستگاه بخور سرد و گرم و تفاوت عملکرد آن‌هاست.

عموما توصیه می‌شود که از دستگاه بخور سرد برای کودکان استفاده کنید، چراکه بخار حاصل از آب گرم می‌تواند در صورت نزدیکی بیش از حد آن‌ها، خطرآفرین باشد. همچنین در صورتی که دستگاه واژگون شود، آب داخل آن می‌تواند آن‌ها را بسوزاند.

همانطور که می‌دانید، دستگاه بخور بر رطوبت هوا می‌افزاید. دستگاه بخور سرد می‌تواند به کاهش سرفه و رفع خلط ناشی از سرماخوردگی کمک کند. (اگرچه برای اطمینان از این اثر، به تحقیقات تکمیلی احتیاج است.) برخی مطالعات نشان داده‌اند که دستگاه بخور گرم به بهبود علائم سرماخوردگی کمک نمی‌کند، اما هر دو در افزایش رطوبت هوا، به یک اندازه موثر هستند.

 

فواید دستگاه بخور چیست؟

گاهی افراد در ماه‌های تابستانی و گرمای هوا که حاوی‌ آلرژن‌های بیشتری است، برخی علائم تنفسی را تجربه می‌کنند. سیستم‌های تهویه‌ی هوا و پنکه می‌توانند هوای خشک را در فضای اتاق به گردش بیاندازند و هرگونه رطوبت هوا را از بین ببرند. بنابراین یک دستگاه بخور می‌تواند به این منظور در تابستان مفید باشد. اما همچنین می‌توان در فصول سرد سال از دستگاه‌های بخور سود برد، چراکه در این زمان هوای سرد ریه‌ها، بینی و لب‌ها را خشک می‌کند. به علاوه برخی از انواع سیستم‌های گرمایی ممکن است از رطوبت هوا بکاهند. به طورکلی مزایای استفاده از دستگاه بخور به عبارت زیر است:

۱. پیشگیری از آنفولانزا

برخی محققان عنوان کرده‌اند که دستگاه بخور ممکن است خطر ابتلا به آنفولانزا را کاهش دهد. محققان پس از افزودن ویروس آنفولانزا به هوا توسط سرفه‌ی شبیه‌سازی شده، دریافتند که رطوبت بالای ۴۰ درصد به سرعت ذرات ویروسی را غیرفعال می‌کند و بنابراین احتمال ابتلا به آن را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

۲. خلط‌‌آور

هوای خشک باعث سرفه‌ی بدون خلط و خشک می‌شود. همچنین افزایش رطوبت هوا می‌تواند رطوبت مجاری تنفسی را افزایش دهد و در نتیجه ایجاد سرفه‌ی مولد کند؛ سرفه مولد باعث تولید خلط‌های چسبیده به مجاری تنفسی می‌گردد.

۳. کاهش خر و پف

افزایش مقدار رطوبت هوا می‌تواند خروپف را کاهش دهد. اگر هوا خشک باشد، احتمال اینکه مجاری تنفسی فرد به اندازه‌ی کافی نرم و روان نباشد بیشتر خواهد بود و این می‌تواند خروپف را بدتر کند. افزودن بر رطوبت هوا با استفاده از یک دستگاه بخور در شب می‌تواند، به تسکین این علائم کمک کند.

۴. حفظ رطوبت پوست و مو

برخی افرد در زمستان با خشکی و شکنندگی پوست، لب و موهایشان روبرو می‌شوند. بسیاری از سیستم‌های گرمایشی به فضای داخلی هوای گرم و خشک پمپاژ می‌کنند و این می‌تواند پوست را خشک و دچار خارش یا پوسته‌شدن گرداند. هوای سرد در بیرون هم می‌تواند همین اثر خشکی را ایجاد کند. اما استفاده از دستگاه بخور برای بالا بردن رطوبت هوا می‌تواند به کاهش این علائم کمک شایانی کند.

۵. مزایای خانگی

رطوبت ناشی از دستگاه بخور می‌تواند به طور کلی در خانه مزایایی به همراه داشته باشد. برای مثال گیاهان رطوبت دوست در اطراف خانه می‌توانند از این مزیت لذت ببرند و همچنین لوازم خانگی چوبی شما در اثر جذب رطوبت بیشتر، دوام بیشتری می‌یابند. رطوبت همچنین می‌تواند مانع از ترک‌خوردگی کاغذ دیواری گردد. بعلاوه اینکه هوای مرطوب گرم‌تر از هوای خشک است و این در فصول سرد به کاهش مصرف انرژی شما کمک خواهد کرد.

 

معایب استفاده از دستگاه بخور چیست؟

یک دستگاه بخور می‌تواند روشی عالی برای بالابردن رطوبت هوا باشد، اما در نظر داشته باشید که برخی خطرات نیز در رابطه با آن وجود دارد:

۱. دستگاه بخور آلوده

دستگاه بخور، آب را به ذرات قابل تنفس موجود در هوا تبدیل می‌‌کند. بنابراین اگر مخزن آب این دستگاه کثیف باشد، بخاری که افراد از طریق آن تنفس می‌کنند هم آلوده خواهد بود. مخزن این دستگاه‌ها تاریک و مرطوب است؛ یک محیط عالی برای رشد میکروب‌ها. اما تمیز کردن منظم آن می‌تواند به جلوگیری از این مشکل کمک کند. همواره دستگاه بخور خود را مطابق با دستور‌العمل‌های کارخانه تمیز کنید. آب نباید به مدت خیلی طولانی در این دستگاه باقی بماند. در صورتی که دستگاه شما دارای فیلتر است، آن را به موقع عوض کند.

۲. رطوبت بیش از حد

رطوبت هوا، به میزان کافی، می‌تواند اتفاق خوبی باشد. اما سطح رطوبت بیش از حد می‌تواند تنفس را دشوار و برخی از علائم آلرژی را بدتر کند. همچنین برخی آلرژن‌های رایج نیز در هوای مرطوب رشد می‌کنند. براساس گفته‌ی «آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده»، میزان رطوبت داخلی باید بین ۳۰ تا ۵۰ درصد باشد و مقدار رطوبت بالای ۶۰ درصد بیش از اندازه است. کسانی که از دستگاه بخور استفاده می‌کنند، باید همچنین یک رطوبت سنج نیز در فضا قرار دهند. برخی از دستگاه‌ها دارای یک رطوبت‌سنج داخلی هستند.

۳. استفاده از آب سخت یا آب شیر

بسیاری از تولید کنندگان استفاده از آب خالص و تمیز را برای مخزن دستگاه بخور توصیه می‌کنند. چون آب شیر یا آب فیلتر نشده حاوی مواد معدنی و ذرات بیشتری نسبت به آب مقطر و آب فیلتر شده است که می‌توانند در دستگاه بخور رسوب کنند و موجب آسیب به دستگاه شوند. همچنین دستگاه بخور ممکن است این ذرات را به هوا بفرستد و افراد آن‌ها را استنشاق کنند یا این ذرات ممکن است در خانه ایجاد گرد و غبار کنند.

 

 راهنمای خرید بهترین دستگاه بخور

قبل از خرید دستگاه بخور باید نکات زیر را در نظر بگیرید:

۱. ابعاد دستگاه بخور و ابعاد اتاق

اندازه‌ی دستگاه بخور شما نقش اساسی در طول عمر دستگاه‌تان، محل قرارگیری آن در خانه و میزان تولید رطوبتش دارند. اگر برای اتاق خواب یا یک اتاق کوچک قصد خرید دارید، به سراغ دستگاه‌های رومیزی بروید. اما اگر قصد استفاده از دستگاه بخور برای یک فضای بزرگ با جمعیت بالا را دارید، باید به فکر دستگاه‌های بزرگ‌تر باشید. هنگام خرید توجه کنید چرا که یک دستگاه بزرگ برای فضایی کوچک، میزان رطوبت را بیش از حد بالا می‌برد و برعکس آن هم تقریبا بی‌فایده خواهد بود.

۲. اندازه مخزن

ظرفیت مخزن آب دستگاه بخور نیز معیار مهم دیگری است که باید در نظر داشت. هرچه این مخزن بزرگتر باشد، مدت زمان کارکرد دستگاه بیشتر خواهد بود و کمتر احتیاج خواهید داشت که دستگاه را پر کنید. به طور معمول مخازن اکثر دستگاه‌های بخور کوچک بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی‌لیتر آب را نگهداری می‌کنند. این میزان برای استفاده‌ی حدود ۸ تا ۱۲ ساعت کافی خواهد بود. اما مخازن بزرگتر دارای ظرفیت آب ۱ تا ۶ لیتر هستند و می‌توانند بین ۲۰ تا ۶۰ ساعت عمل کنند.

۳. میزان مصرف انرژی

از آنجا که دستگاه بخور شما قرار است ساعات زیادی روشن باشد، میزان مصرف انرژی توسط آن اهمیت زیادی خواهد داشت. دستگاه‌های بخور براساس میزان تولید بخار انرژی مصرف می‌کنند. دستگاه‌های بخور گرم، آب را قبل از به بخار تبدیل کردن، گرم می‌کنند و در نتیجه مصرف انرژی بسیار بالایی دارند. اما در عوض بخار آن‌ها بهداشتی و بدون میکروب خواهد بود ( به علت درجه حرارت بالا).

در مقابل،‌ دستگاه‌های بخور سرد قبل از تولید بخار، دمای آب را تغییر نمی‌دهند، در نتیجه مصرف انرژی بسیار کمتری دارند. دستگاه بخور سرد خود دارای زیرگروه است: دستگاه‌هایی که با فن کار می‌کنند و دستگاه‌هایی که از طریق انرژی فراصوت آب را می‌شکنند. دستگاه‌های دارای فن ممکن است سروصدای بیشتری تولید کنند بنابراین توصیه‌ی ما در نظر گرفتن دستگاه‌هایی است که از انرژی فراصوت استفاده می‌کنند.

۴. بررسی قابلیت‌های بیشتر

برخی دستگاه‌های بخور علاوه بر عملکرد اصلی خود، دارای ویژگی‌های دیگری هستند که می‌توانند بر انتخاب شما تاثیر گذار باشند. برای مثال برخی دارای قابلیت نوردهی هستند که این می‌تواند در شب نمای بسیار زیبایی ایجاد کند. برخی دستگاه‌ها به شما این امکان را می‌دهند که حجم بخار خروجی را تنظیم کنید و برخی دیگر نیز دارای تایمر، رطوبت‌سنج و امکان خاموش یا روشن شدن خودکار هستند که هریک می‌توانند موجب آسایش خاطر بیشتر شما گردند.

 

سخن پایانی

دستگاه بخور می‌تواند به افراد دارای مشکلات پوستی و تنفسی در مناطق خشک کمک کند. اما یادآوری این نکته ضروری است که استفاده از این وسیله نمی‌تواند جایگزین درمان پزشکی برای بیماری‌هایی مانند آسم گردد. بنابراین در صورت ابتلا به هر نوع بیماری یا حساسیت حتما به پزشک مراجعه کنید. همچنین درصورتی که با استفاده از دستگاه بخور، علائم شما شروع به بدتر شدن کرد، استفاده از دستگاه را متوقف کرده و با پزشک تماس بگیرید. شما می‌توانید تجربه‌ی خود را از استفاده یا نحوه‌ی خرید دستگاه‌های بخور با ما به اشتراک بگذارید.

همچنین در پابان به شما پیشنهاد می‌کنیم تفاوت‌ دستگاه بخور سرد و گرم را به طور دقیق در این مطلب بخوانید.