درمان تیروئید کم کار یا پرکار موضوع بسیار مهمی است که اگر به آن توجه نشود، مشکلات جدی را برای افراد به وجود می آورد. در این مقاله به بررسی علت و اهمیت درمان تیروئید کم کار و پرکار و همچنین راهکارهای درمانی آن را در طب سنتی، بررسی خواهیم کرد.
تیروئید و درمان آن با طب سنتی
درمان تیروئید با طب سنتی مورد توجه اطباء این طب بوده است. غده تیروئید در برجستگی حنجره و جلوی گردن قرار دارد. این غده دارای دو لوب بوده که با بافت کوچکی به نام تیروئید به یکدیگر وصل میشوند. هورمونهایی که توسط تیروئید تولید میشوند، تیروکسین و ترییودوتیرنین است که وارد جریان خون میشود و سرعت عملکرد سلولها را تنظیم میکند.
برای تولید هورمونهای تیروئید و وارد شدن آنها به جریان خون، یک مکانیسم خیلی دقیق وجود دارد. غده هیپوفیز میتواند سطح این هورمونها را در جریان خون حدس بزند. زمانی که این هورمونها سطح پایینی داشته باشند غده هیپوفیز هورمون محرکی به نام TSH برای تولید T3 و T4 فعال میکند و زمانی هم که این غده ترشح بیشتری داشته باشد، باز غده هیپوفیز، برای اینکه جلوی این عملکرد را بگیرد، ترشح TSH را متوقف میکند. گاهی اوقات تیروئید دچار اختلال شده و سیستم ایمنی بدن به سلول های تیروئید حمله میکنند که این باعث پرکاری با کمکاری این غده میشود.
پرکاری تیروئید
به خاطر فعالیت بیش از حد این غده و ترشح زیاد از حد این هورمون، پرکاری تیروئید به وجود میآید که برای درمان تیروئید با طب سنتی راهکارهایی وجود دارد. این بیماری به خاطر فشارهای عصبی،کمبود ید، مصرف بعضی از داروها، چگونگی نوع رژیم غذایی و سبک زندگی، مبتلا شدن به بیماری گریوز و از لحاظ طب سنتی هم غلبه صفرا، به وجود میآید. علائم این بیماری عبارت است از: حساس بودن به گرما، بالا رفتن ضربان قلب، افزایش اشتها و در نتیجه افزایش وزن، حساس و نازک شدن پوست، تعریق بیش از حد برای خانمها، تغییر در عادت ماهیانه، لرزشهای خفیف در دست، غلظت خون و در نتیجه افزایش فشار خون، ورم در پاها، بیرون زدگی غده تیروئید و… میباشد. اگر این عارضه درمان نشود فرد را با عوارض جدی مواجه میکند که بیشترین خطر متوجه قلب خواهد شد. پوکی استخوان، آرتروز مفاصل و ایست قلبی از عوارض این بیماری میباشد.
پرکاری و درمان تیروئید با طب سنتی
اصلاح کردن مزاج: از آنجا که طب سنتی پرکاری تیروئید را به خاطر بالا رفتن صفرا در بدن میداند، پاکسازی و اصلاح خلط صفرا در آن بسیار مهم است. پس بهتر است که مواد غذایی که طبع گرم و خشک دارند را در برنامه غذایی خود کم کنند. خوردنها و نخوردنها در این عارضه عبارتند از: از جمله خوراکیهایی که برای این عارضه مفید هستند، میتوان به: برگه زردآلو، توت خشک و از میوه ها هم سیب، لیمو شیرین، هلو، انگور، انجیر و زیتون اشاره کرد. در فصل گرم خوردن خاکشیر توصیه میشود.
از مواردی هم که باید پرهیز شود عبارتند از: پرهیز از مصرف ادویهجات گرم، پرهیز از خوردن شکلات کاکائویی، مصرف به اندازه نمک، پرهیز از مصرف غذاهای فرآوری شده و کنسروی و شکر، مصرف کم شیرینی، مصرف کم غذاهای سرخ شده و لبنیات، اجتناب از مصرف انواع چای و نوشیدنیهای حاوی کافئین.
کم کاری تیروئید
یکی از بیماریهای شایع غده درون ریز، کمکاری تیروئید است. این بیماری زمانی بروز میکند که این غده به اندازه کافی هورمون تولید نکند. برای کمکاری درمان تیروئید با طب سنتی همیشه راهکارهای مفیدی وجود داشته است. این بیماری در زنان ۳ برابر بیشتر از مردان است و به دلیل غلبه سردی و تری در بدن به وجود میآید. در این بیماری واکنشهای شیمیایی بدن از حالت طبیعی خارج میشود و کارکرد و متابولیسم بدن دچار اختلال میشود.
این بیماری نوعی بیماری خود ایمنی است که به دلیل اختلال در غده هیپوفیز، مشکلات مادرزادی مربوط به تیروئید، کمبود ید و دیابت و کبود ترشح تیروکسین در بدن ظاهر میشود. این بیماری با علائمی همچون: کمخونی، کاهش حافظه، مشکل در خواب، ریزش مو، خشکی پوست، بالا رفتن وزن، مشکلات تنفسی و گوارشی، یبوست، عدم تحمل سرما، بیاشتهایی و پف زیر چشم بروز میکند.
علت کم کاری تیروئید در طب سنتی
در طب سنتی کم کاری تیروئید به چند عامل مختلف نسبت داده میشود. از جمله این عوامل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ضعف طبع سرد و تر: این طبع میتواند باعث کندی متابولیسم و کاهش تولید هورمونهای تیروئید شود.
کمبود ید: ید برای تولید هورمونهای تیروئید ضروری است. کمبود ید میتواند منجر به کم کاری تیروئید گردد.
مشکلات گوارشی: سوء هاضمه و یبوست از دیگر عواملی است که با ایجاد اختلال در جذب ید و سایر مواد مغذی ضروری، تولید هورمونهای تیروئید را مختل کند.
استرس: در طب سنتی بر این باور است که استرس مزمن میتواند بر عملکرد غده تیروئید تاثیر بگذارد و منجر به کم کاری تیروئید گردد.
درمان کمکاری این غده تیروئید در طب سنتی
برای درمان تیروئید با طب سنتی مصرف یکسری مواد غذایی مفید است که این مواد غذایی عبارتند از:
مصرف میوههایی مثل سیب و موز که طبع گرم و خشک دارند.
استفاده از حبوبات و سویا
مصرف تخم مرغ
استفاده از نمک ید دار
مصرف شیره انگور و ارده در وعده صبحانه
مصرف ماهی سالمون به خاطر ویتامین D آن
استفاده از گوشت گاو و مرغ
مصرف مواد غذایی که فیبر و پروتئین دارند
خوردن قارچ _ کدو و پیاز
مصرف ماهیهای آب شور و صدف
ماساژ گلو با روغنهای بنفشه _ گل سرخ و نیلوفر
تمرین یک نوع ورزش برای بهبود جریان خون
غذاهای مفید برای کم کاری تیروئید در طب سنتی
در طب سنتی، برای کمک به کم کاری تیروئید، مصرف غذاهایی با طبع گرم و خشک توصیه میشود. از جمله این غذاها میتوان به ارده و شیره، چهار مغز (گردو، بادام، فندق، پسته)، پودر سنجد، اسفناج پخته شده با فلفل قرمز، زنجبیل و نمک دریا، و دمنوشهای گرم مانند زنجبیل، دارچین، زعفران و رازیانه اشاره کرد. همچنین مصرف ید کافی از طریق نمک یددار، ماهیهای دریایی، لبنیات و تخم مرغ نیز برای سلامت تیروئید ضروری است.
توجه داشته باشید که این اطلاعات جایگزین نظر پزشک متخصص نیست و برای دریافت رژیم غذایی مناسب با شرایط خود، حتما باید با یک متخصص طب سنتی مشورت کنید.
درمان خانگی کم کاری تیروئید در طب سنتی
اگر به دنبال درمان خانگی کم کاری تیروئید هستید و میخواهید این عارضه را در منزل درمان کنید، بسیار مهم است که به نکات زیر توجه داشته باشید:
ماساژ گلو با استفاده از روغنهای طبیعی را جدی بگیرید و از آن غافل نشوید.
خواب کافی داشته باشید و از استرس و اضطراب دور بمانید.
سعی کنید مصرف مواد غذایی ید دار و همچنین مواد غذایی دارای طبع گرم را افزایش دهید.
مصرف گیاهانی مانند رازیانه، زعفران، دارچین و زنجبیل را جدی گرفته و از آن غافل نشوید.
با هدف کنترل وزن و افزایش متابولیسم به انجام حرکات ورزشی در خانه بپردازید.
چگونگی درمان تیروئید با طب سنتی
برای درمان تیروئید با طب سنتی، توسط اطباء این طب دستورالعمل هایی وجود دارد.
درمان با تخم گشنیز: برخی از اطباء طب سنتی معتقدند که مصرف تخم گشنیز به مدت ۸ روز عملکرد آن را به حالت اولیه برمیگرداند و کاملا بیخطر است.
درمان با رازیانه: این گیاه حاوی مواد معدنی و ویتامین است و به صورت دمنوش و ادویه در غذا استفاده میشود.
درمان با زنجبیل: به دلیل طبع گرم این گیاه، خستگی و احساس سرمایی که از علائم این بیماری است را بهبود میبخشد. به همین دلیل اطباء طب سنتی مصرف آن را توصیه میکنند.
درمان با سرکه سیب: این سرکه باعث کاهش وزن _ سمزدایی _ تنظیم هورمونها و بالا رفتن متابولیسم بدن میشود.
درمان با تخم کتان: به دلیل اینکه تخم کتان حاوی اسیدهای چرب امگا۳ میباشد برای سلامتی تیروئید بسیار مفید بوده و تولید هورمونهای این غده را بالا میبرد.
درمان با کمک روغن ماهی: مصرف روغن ماهی باعث حفظ عملکرد این غده و افزایش تولید هورمونهای آن میشود.