بهترین روش مطالعه برای امتحان چیست؟ این سوالی است که بیشتر افراد در شب‌های نزدیک به امتحانات پایان ترم، از خود می‌پرسند و در جستجوی یافتن بهترین پاسخ برای آن هستند. احتمالا نگرانی زیادی برای امتحانات دارید، اما با کمی برنامه‌ریزی استراتژیک، می‌توانید بالاترین میزان بهره‌وری را از مطالعات خود داشته و با توجه به ظرفیت‌های خود بهترین نمرات را کسب کنید.
در اینجا راهنمایی‌هایی در جهت بهترین روش مطالعه برای امتحان ارائه شده است که می‌توانند به بالا رفتن اعتماد به نفس، تمرکز بیشتر و یادگیری بهینه‌تر کمک کنند.
با استفاده از این راهنمایی‌ها و به کار بردن‌شان، امکان جبران برخی از کمبودهایی که پیش از این در مطالعه دروس خود انجام داده‌اید را خواهید داشت. اما اگر تنها چند روز به امتحان باقی مانده و هیچ چیزی از دروس وابسته به آن نمی‌دانید، با کمک این روش‌ها و هیچ روش دیگری توقع معجزه نداشته باشید! در این شرایط به کار بردن روش‌های زیر؛ تنها می‌تواند اوضاع را از بدتر به بد تبدیل سازد!
تست شخصیت شناسی | دوست داری بدونی جنبه تاریک شخصیتت چی میگه؟!
روانشناسی شخصیت: راز هایی که باعث میشود یک مرد دلتنگ شود!
تست شخصیت شناسی: مانع شما در مسیر هدفتان به موفقیت چیست؟
روانشناسی شخصیت | زوج مورد علاقه شما کدام است؟ انتخاب شما حقایق جالبی را برملا خواهد کرد!
بهترین روش مطالعه برای امتحان
۱. اهداف خود را درک کنید
دانش آموزان اکثر اوقات در یک چرخه تحصیل، یادگیری و آزمون قرار می‌گیرند و شناخت و درکی نسبت به اهداف خود طی آن ندارند. در حالی که با شناخت و درک اهداف از یادگیری، شرکت در یک کلاس و حضور در جلسه آزمون مربوط به آن، رویکرد به مراتب بهتری خواهید داشت. شما باید از خود بپرسید که چرا وقت و انرژی‌تان را صرف مطالعه این دروس کرده و به چه دلیل می‌خواهید نمره بالایی در آن درس دریافت کنید؟ با شناخت هدف خود از درس خواندن و مطالعه یک واحد درسی خاص، انگیزه‌های قوی برای دنبال کردن آن به همراه موفقیت بالا به دست خواهید آورد.
۲. اولویت بندی نمایید
شما باید بین دروس خود اولویت بندی نمایید. این کاملا اشتباه است که نسبت به تمام آن‌ها رویکرد مشترک داشته باشید، زیرا به حتم شما در درسی قوی‌تر از دروس دیگر بوده و عاقلانه است که روی آن سرمایه‌گذاری بیشتری نمایید. بنابراین زمان خود را روی بخشی از مطالب که قادر به درک و یادگیری آن نیستید تلف نکنید. با اولویت بندی، بهره‌وری‌تان در مطالعه بالا رفته و بیشترین نمره را از اطلاعات مفید خود به دست خواهید آورد.
۳. محتوا و شکل آزمون‌ها را مشخص کنید
ببینید که آزمون پیش روی شما چه مطالبی را پوشش می‌دهد؟ همین طور از فرمت و شکل برگزاری آن اطلاع یابید؟ آیا این یک آزمون مفهومی و تشریحی خواهد بود یا سوالات به صورت تستی و چهارگزینه‌ای، مطرح می‌شوند؟ شما می‌توانید این سوالات را از معلمان و استادان خود، پیش از روز برگزاری آزمون پرسیده و با آمادگی کامل به مطالعه مشغول شوید. حتما می‌دانید که مطالعه برای یک آزمون تشریحی با مطالعه برای یک آزمون تستی، متفاوت خواهد بود.
در برخی از مقاطع تحصیلی و برای شرکت در بعضی امتحانات بزرگ چون کنکورهای سراسری، آزمون‌های آزمایشی سراسری برگزار میشود که توصیه می‌کنیم حتما در آن‌ها شرکت داشته باشید. این آزمون‌ها چیزی شبیه به جلسه اصلی امتحان بوده و شما فرصت دارید تا به خوبی خود را در آن‌ها محک زده و نقص‌ها و اشکالات خویش را برطرف نمایید.
۴. حداقل یک ماه زودتر از زمان آزمون، مطالعه را آغاز کنید
بهترین زمان مطالعه دروس، هفتگی و مطابق با شرکت در کلاس مربوط به آن‌ها است. به این شکل برنامه‌ریزی دقیقی برای مطالعه و یادگیری داشته و ذهن شما نیز طی یک نظم و ترتیب به دریافت و پذیرش اطلاعات می‌پردازد. اما اگر این فرصت را از دست داده و گام به گام با برگزاری جلسات کلاس به مطالعه دروس خود نپرداخته‌اید، باید یک ماه پیش‌تر از زمان برگزاری آزمون نهایی، مطالعه جدی و زمان‌بندی شده را آغاز کنید.
اتلاف وقت بیشتر برای شروع مطالعه، با ریسک بزرگی همراه است و به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.
۵. یک برنامه عملیاتی ایجاد کنید
اگر برنامه درست و عملیاتی برای مطالعه دروس خود ایجاد نکنید، مطالعات شما تنها وقت‌گذرانی در کتابخانه یا هر محل دیگری خواهد بود. شما نمی‌دانید باید چه مبحثی را دنبال کرده و قرار است به آن چه میزان وقت اختصاص دهید. در این صورت نه تنها نتیجه‌ای برایتان حاصل نخواهد شد، بلکه وقت‌گذرانی بیهوده و بی‌نتیجه، موجب خستگی ذهن و کسالت شده و شما را از هدف دورتر خواهد ساخت.
بنابراین لازم است که یک برنامه کاملا مدون و عملیاتی تدارک دیده و مطابق دستورالعمل‌های آن پیش بروید.
به طور مثال بخشی از برنامه عملیاتی مطالعه روزانه شما، می‌تواند به شرح زیر باشد:
- ۱۰صبح تا ۱۲ ظهر: صفحات ۱ تا ۲۵ کتاب درسی زیست شناسی
- ۱۲ تا ۱۲:۱۵ ظهر: استراحت کوتاه
- ۱۲:۱۵ تا ۱۳ بعد از ظهر: نمودارهای سلولی
- ۱۳:۰۰ تا ۱۳:۳۰ بعد از ظهر: مرور یادداشت‌ها (این یادداشت‌ها را طی مطالعه باید برداشته باشید.)
این برنامه‌ریزی علاوه بر این که به کار مطالعه شما نظم خواهد بخشید، مزیت دیگری نیز دارد: با در اختیار داشتن یک برنامه از پیش تنظیم شده، تسلط و مدیریت کامل روی ساعت‌های روز خود داشته و می‌توانید کارهایتان را به‌درستی زمان‌بندی نمایید.
۶. تا حد امکان آزمون آزمایشی برای خود ترتیب دهید
احتمالا معلم‌ها و استادان شما، نمونه سوالات امتحانی متعددی برای آموزش و آمادگی پیش از آزمون در اختیارتان قرار خواهند داد. این نمونه سوالات امتحانی بهترین ابزار، برای آمادگی آزمون نهایی هستند. در صورتی که امکان آن را دارید، خود نیز به برگزاری آزمون‌های نمونه پرداخته و خود را در همان شرایط امتحان و در رویارویی با سوالات قرار دهید. به خاطر داشته باشید که مطالعه به تنهایی کافی نیست و حتما باید در مقام پاسخگویی به سوالات بربیایید.
۷. فاکتورهای محرک حواس پرتی را کنار بگذارید
اگر قرار باشد مطالعه درستی انجام داده و بازدهی عالی از آن داشته باشید، باید هر چه باعث حواس‌پرتی شما میشود را کنار بگذارید. اعتیاد دائمی به توییتر و اینستاگرام و سایر شبکه‌های اجتماعی، مطالعه شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. گوشی هوشمند خود را کنار گذاشته و برای مطالعه در محیطی آرام و بدون مزاحمت قرار بگیرید.
۸. با صدای بلند بخوانید
بخش بزرگی از مطالعه، به خواندن اختصاص می‌یابد. با صدای بلند بخوانید و به ذهن خود این فرصت را بدهید که جملات و اطلاعات را با قدرت بیشتری جذب کند. بلند خواندن، باعث میشود تا چشمان شما با بی‌دقتی از روی متون حرکت نکرده و ذهن کاملا بیدار و آگاه باشد. زمانی که با صدای بلند درس می‌خوانید، مجبور به تمرکز روی کلمات شده و هر بخش از مطلب را با میخ در مغز خود می‌کوبید! این درست مانند نوشتن نکات مهم روی کاغذهای یادداشت است که باعث میشود آن نکات در ذهنتان تثبیت گردند.
۹. به صداهای ضبط شده مربوط به دروس خود، گوش دهید
اگر دسترسی به فایل‌های صوتی از دروس خود دارید، فرصت فوق العاده‌ای در اختیارتان قرار خواهد گرفت. در حال قدم زدن، استراحت کردن، تمرینات ورزشی، شستن ظروف و … می‌توانید به این فایل‌های صوتی گوش داده و همزمان با کاری که انجام می‌دهید؛ مطالب درسی‌تان را نیز مرور کنید. معمولا می‌توان در کلاس‌های درسی، به ضبط صدای استاد به کمک یک دستگاه ضبط صدای جیبی پرداخت. این موضوع باعث میشود تا همیشه به صورت زنده همان مطالب طلایی کلاس را در اختیار داشته و در چنین شرایطی با گوش دادن به آن‌ها، دروس خود را مرور نمایید.
۱۰. در کلاس‌های مرور مطالب شرکت کنید
اگر استاد شما جلساتی برای مرور مطالب مهم ترتیب داده است حتما در آن‌ها شرکت کنید. به خاطر داشته باشید که در این جلسات تمام نکات مهم و حائز اهمیت، از زبان کسی که قرار است خود طراح سوالات باشد، گفته میشود. به واقع در این جلسات پاسخ سوالات روز امتحان را از زبان استاد خواهید شنید. بنابراین با از دست دادن جلسات مرور، خود را از در اختیار داشتن پاسخنامه امتحانی محروم ساخته‌اید!
۱۱. به ازای هر ساعت مطالعه، ۵ دقیقه استراحت داشته باشید
تخته گاز جلو رفتن، به سرعت شما را خسته خواهد کرد. لازم است که به ازای هر یک ساعت مطالعه، ۵ دقیقه را به استراحت اختصاص دهید. این استراحت کردن می‌تواند به کمی قدم زدن، گپ زدن با افراد خانواده یا دوستان، میل کردن چیزی و یا بستن چشمانتان، محدود شود. به هر صورت شما به کمی استراحت و دور شدن از مطالب درسی نیاز خواهید داشت.
۱۲. جهت انجام بهترین روش مطالعه برای امتحان از موسیقی کلاسیک بهره مند شوید
تحقیقات ثابت کرده است که مطالعه حین گوش دادن به موسیقی کلاسیک، میزان بهره‌وری در یادگیری را به مراتب افزایش می‌دهد. این را برای خود امتحان کنید، شاید در مورد شما پاسخگو نباشد. اما در صورتی که گوش دادن به موسیقی کلاسیک را مناسب و دارای کارایی یافتید، نت‌های مورد علاقه خود را انتخاب کنید. چه کسی بیشتر روح و مغز شما را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد؟ موتزارت؟ باخ؟ بتهوون؟ یا …
۱۳. استقامت خود را افزایش دهید
دیگران چه می‌خوانند؟لازم است که سطح استقامت و پایداری خود را افزایش دهید. آیا اکنون روزانه ۱۰ فلش کارت را مطالعه کرده و در ذهن جای می‌دهید؟ چه میشود اگر این تعداد را به روزی ۱۵ فلش کارت افزایش دهید؟ این به پایداری و مقاومت بالای شما در مطالعه نیاز دارد. خستگی را از خود دور کرده و با اعتماد به نفس بالا و احساس قدرت بر دروسی که پیش رویتان قرار دارد بتازید. ۱۰ فلش کارت کافی نیست؟ آن را به ۱۵ عدد تبدیل ساخته و با قدرت و استقامت به انجامش برسانید.
۱۴. از اپلیکیشن‌ها کمک بگیرید
در چند مورد قبل اشاره کردیم که باید شبکه‌های اجتماعی و دنیای وابسته به وب را حین مطالعه کنار بگذارید، اما در مورد اپلیکیشن‌های کمک‌درسی چطور؟
شاید در اینجا کمی قانون‌شکنی کرده و از اپ‌های کمک تحصیلی برای تلطیف فضا و تغییر شکل مطالعه استفاده کنیم. این اپلیکیشن‌ها به شما اجازه می‌دهند تا دروس خود را به شکلی دیگر مرور کرده و در پایداری ذهنی نسبت به آن‌ها، موفق‌تر باشید.
۱۵. به خود پاداش بدهید
در زمان مطالعه برای حضور در جلسه امتحان، باید از روش چوب و هویج برای خود استفاده کنید. اگر برنامه‌های از پیش تدوین شده خود را به درستی انجام داده و از زیر بار انجام وظایفی که برای خود تعریف کرده‌اید، شانه خالی نکرده باشید، مستحق دریافت جایزه خواهید بود. این جایزه می‌تواند هر چیز خوشایندی برای شما باشد. شاید بخواهید نیم ساعت را به شبکه‌های اجتماعی اختصاص دهید! به هر حال شما در اجرای برنامه‌های مطالعه خود پیروز شده و مستحق دریافت چنین جایزه‌ای هستید. این به شما روحیه بخشیده و موجب میشود تا مجددا برای انجام برنامه و پیشبرد مطالعه دروس طبق قوانین خود، ثابت قدم و پایدار باشید.
به همین سبک، در صورت رعایت نشدن کامل برنامه مطالعه دروس از سوی شما، باید محرومیت‌هایی برای خود در نظر بگیرید. این تنبیه‌هایی که برای خود اعمال می‌کنید، باعث می‌شوند تا در روز بعدی نسبت به دنبال کردن منظم و صحیح برنامه درسی خود، دقیق و مسئول باشید. از یاد نبرید که حتی یک روز برهم زدن برنامه از پیش تدوین شده برای مطالعه بهینه دروس، موجب به هم خوردن برنامه‌های آتی شده و جبران کردن آن، فوق العاده سخت خواهد بود.
۱۶. از تکنیک‌های حفظ کردن مطالب بهره‌مند شوید
تکنیک‌های مختلفی برای به خاطر سپردن بهتر مطالب وجود دارد و توصیه میشود که حتما از این تکنیک‌ها به نفع یادگیری خود، بهره برداری کنید. به طور نمونه شبیه‌سازی تصویری و یا مرتبط کردن مطالب با فضاهایی آشنا، خواندن با یک ریتم و آهنگ خاص، کد گذاری و … در به خاطر سپردن قوی آن‌ها کمک خواهد کرد.
۱۷. چند ساعت پیش از جلسه آزمون، مطالعه را رها کنید
لازم است حتما چند ساعت پیش از جلسه آزمون، مطالعه را رها کنید. مرور کردن‌های پر استرس و همراه بردن جزوات به جلسه آزمون، غیر از کم کردن اعتماد به نفس و کاهش تمرکز شما، ثمر دیگری نخواهد داشت. تا اینجای کار به حد کافی مطالعه کرده‌اید! پس شب قبل از آزمون را به راحتی خوابیده و صبح نیز مطالعه کردن را کنار بگذارید.
خط پایانی
امیدواریم با به کار گرفتن این روش‌های مطالعه به موفقیت بیش از پیش در آزمون‌های درسی خود برسید. در صورتی که داوطلب کنکور هستید، خواندن جملات انگیزشی کنکور نیز به شما روحیه مضاعفی خواهد داد.
شما چه تکنیک‌های دیگری برای یادگیری سریع و بهینه می‌شناسید؟ تجربه شما از شرکت در جلسات آزمون با آمادگی کامل و یا بدون آمادگی چطور بوده است؟ از چه روش‌هایی برای مطالعه بهینه و رسیدن به ضریب یادگیری بالا استفاده می‌کنید؟ تجربه‌های خود را از طریق «ارسال پیام» با ما و دیگر خوانندگان انگیزه در میان بگذارید.