سرویسهای فیلترشکن و پروکسی برای دور زدن برخی محدودیتها و استفاده از سایتهایی مفید هستند که دسترسی به آنها برای کاربران (به خصوص ایرانیان) محدود شدهاند! از سوی دیگر استفاده از سرویسها و ابزارهایی مانند فیلترشکن و پروکسی تا حدودی امنیت را در برابر هکرها، بدافزارها و … در دنیای دیجیتال تضمین میکنند. حال سؤالی که پیش میآید این است که تفاوت فیلترشکن با پروکسی چه بوده، هر کدام چه کاربردهایی دارند و چگونه میتوانیم ابزار متناسب با نیاز خودمان را برای فعالیت در اینترنت انتخاب کنیم.
در همین راستا، در این مقاله ابتدا به تعریف هر کدام پرداخته و سپس فرق فیلترشکن با پروکسی را ارائه میدهیم و تلاش میکنیم تا به سؤالاتی همچون موارد مذکور پاسخ دهیم.
فیلترشکن چیست؟
VPN مخفف عبارت Virtual Private Network بوده و در اصطلاح رایج تحت عنوان فیلترشکن شناخته میشود. ابزارهای فیلترشکن امکان استفاده از مکانیزمهای کدگذاری دادهها در بستر اینترنت، احراز هویت و محافظت از یکپارچگی دادهها را برای کاربران فراهم میکنند. در حقیقت، فیلترشکن آدرس آیپی به اصطلاح Local کاربران را از طریق اتصال به سرور مربوط به سرویس ویپیان مورد نظر تغییر میدهد. به عبارتی، آدرس آیپی کاربر به آدرس آیپی دیگری (یک آدرس به اصطلاح Private) تبدیل میشود. بدین ترتیب کاربران میتوانند با استفاده از آدرس آیپی جدید محدودیتهای آدرس آیپی در سطح اینترنت را دور بزنند.
به بیان سادهتر، فیلترشکن آدرس آیپی لوکال کاربران را به آدرسی دیگر (آیپی پرایوت) تبدیل کرده، ترافیک اینترنت و دادههای آنان را با عبور دادن از سرورهای خود و اختصاص یک آدرس آیپی پرایوت به آن رمزگذاری میکند. بدین ترتیب به کاربران کمک میکند تا محدودیتهای مکان جغرافیایی و فایروالها را دور بزنند. همچنین کدگذاری دادهها در این سرویس منجر به افزایش امنیت دادههای جریانیافته در بستر اینترنت میشود.
پروکسی چیست؟
Proxy یا Proxy Server سرویسی است که به کاربران امکان پنهان کردن آدرس آیپی و اختصاص آیپی پروکسی سرور به آنها را فراهم میکند. بدین ترتیب آدرس آیپی کاربران پنهان شده و آنها میتوانند به وبسایتهایی دسترسی پیدا کنند که بر اساس مکان جغرافیایی کاربر به اصطلاح فیلتر شدهاند. در حقیقت، پروکسی به عنوان یک کامپیوتر یا اپلیکیشن واسطه مابین سیستم کاربر و اینترنت عمل میکند.
بررسی تفاوت فیلترشکن و پروکسی
سرویسهای فیلترشکن و پروکسی بسیار شبیه به یکدیگر نظر میرسند؛ اما عملکرد کاملاً متفاوتی را ارائه میدهند. به طور کلی، هر دو سرویس ویپیان و پروکسی آدرس آیپی و هویت کاربر در بستر اینترنت را تا حدودی پنهان میکنند. با این وجود بارزترین تفاوت فیلترشکن با پروکسی در این است که ویپیان تمامی ترافیک اینترنتی کاربر را رمزگذاری میکند. این در حالی است که پروکسی سرور اطلاعات کاربر را کدگذاری نمیکند. در ادامه، نگاه عمیقتری به فرق فیلترشکن با پروکسی خواهیم داشت.
۱. تفاوت فیلترشکن و پروکسی در امنیت
ویپیان یا به اصطلاح فیلترشکن امنیت بالاتری برای کاربران در اینترنت فراهم میکند. در واقع، ویپیان تمامی اطلاعات کاربران در ترافیک اینترنتی آنان را کدگذاری میکند. بدین ترتیب میتوان گفت که ویپیان در مقایسه با پروکسی عملکرد بهتری در راستای حفظ حریم شخصی کاربران دارد.
به علاوه، ویپیان برای حفظ امنیت از پروتکلهای ویپیان مطمئنی مانند SoftEther و OpenVPN استفاده میکند. این در حالی است که پروکسی سرورها معمولاً از پروتکلهای SSL برای تأمین امنیت انتقال دادهها استفاده میکنند که در مقایسه با ویپیان از امنیت پایینی برخوردار هستند.
۲. حفظ حریم شخصی کاربر
سرویسهای فیلترشکن یا به عبارتی سرویس ویپیان از حریم خصوصی کاربران حفاظت میکنند؛ چرا که تمامی ترافیک اینترنتی کاربر را با عبور دادن از سرورهای خود رمزگذاری میکنند. این بدان معناست که هیچ کس از جمله هکرها، سازمانهای دولتی، مالک ISP و … قادر نخواهند بود تا فعالیتهای کاربر را در سطح اینترنت ردیابی کنند.
در مقابل، پروکسی در حفظ حریم شخصی کاربران بسیار ضعیف است؛ چرا که ترافیک اینترنت کاربر را کدگذاری نکرده و ارتباطات نیز از طریق پروتکلهای SSL برقرار میشوند که در مقایسه با پروتکلهای امنیتی سرویس ویپیان عملکرد ضعیفی دارند.
۳. سرعت فیلترشکن و پروکسی
سرورهای مربوط به سرویسهای پروکسی معمولاً درخواستهای بسیاری دریافت کرده و شلوغ هستند. بنابراین به احتمال زیاد هنگام اتصال به پروکسی سرور دچار افت سرعت خواهید شد. از سوی دیگر، سرویس فیلترشکن یا ویپیان نیز به دلیل رمزگذاری ترافیک دریافتی تا حدودی منجر به کاهش سرعت اینترنت کاربر میشود. به علاوه، فاصله مابین کاربر و سرور ویپیان مورد نظر نیز در تغییر سرعت وی تأثیر قابل توجهی دارد (این موضوع در مورد پروکسی سرورها نیز صادق است.)
با این حال، کاهش سرعت در استفاده از سرویس ویپیان قطعی نبوده و در موارد کمی اتفاق میافتد و حتی ممکن است خیلی هم قابل توجه نباشد.
۴. تفاوت سرویسهای فیلترشکن و پروکسی رایگان و غیر رایگان
به طور معمول، سرویسهای پروکسی به صورت رایگان ارائه میشوند. به علاوه، این سرویسها از امنیت و پشتیبانی ضعیفی برخوردار هستند. همانطور که پیشتر اشاره شد، پروکسی سرورها از پروتکلهای امنیتی ضعیفی استفاده میکنند. بدین ترتیب امکان رصد کردن فعالیتهای کاربران در سطح وب با استفاده از پروکسی وجود دارد. از سوی دیگر، حریم خصوصی کاربران نیز توسط هکرها مورد تهدید قرار میگیرد.
در مقابل، سرویسهای ویپیان یا فیلترشکن ضمن ارائه خدمات رایگان، برخی سرویسهای غیر رایگان نیز ارائه میدهند که این سرویسها از امنیت، پشتیبانی و قابلیت اطمینان بالاتری برخوردار هستند.
فیلترشکن یا پروکسی؛ کدام را انتخاب کنیم؟
به عنوان یک کاربر فعال در دنیای دیجیتال، اگر کار خیلی حساسی ندارید و نمیخواهید هزینهای برای استفاده از سرویسهای ویپیان بپردازید، استفاده از پروکسی سرورها انتخاب مناسبی به نظر میرسد. به طور کلی، پروکسی سرورها برای مواردی مناسب هستند که کاربران صرفاً قصد دور زدن محدودیتهای مبتنی بر آدرس آیپی روی یک منطقه را دارند. از سوی دیگر، توجه به این نکته حائز اهمیت است که پروکسی سرورها به دلیل تنظیم ارتباط مابین دو نرمافزار، امکان اتصال کل سیستم را به پروکسی ندارند. برای مثال، تنها مرورگر کاربر یا برخی برنامههای سیستم از طریق پروکسی به اینترنت وصل میشوند.
در مقابل، اگر قصد دارید تا امنیت اطلاعات و فعالیتهای خود را به طور کامل در بستر اینترنت تضمین کنید، استفاده از فیلترشکن یا ویپیان انتخاب خوبی به نظر میرسد؛ چرا که ترافیک اینترنتی شما رمزگذاری میشوند. با این حال، سرویسهای ویپیان به دلیل ارائه قابلیتهای بیشتر هزینه بالاتری نسبت به پروکسی سرورها خواهند داشت.
جمعبندی
در این مقاله، تفاوت فیلترشکن با پروکسی را تشریح کرده و این تفاوتها را از جنبههای مختلفی مورد بررسی قرار دادیم. همانطور که اشاره شد، سرویسهای فیلترشکن و پروکسی ممکن است مشابه به نظر برسند، اما تفاوتهای بسیار بارزی با یکدیگر دارند. با اتصال به سرویسهای ویپیان میتوانید ضمن برخورداری از امنیت و قابلیت اطمینان کافی، دسترسی نامحدودی به وبسایتهای مورد نظرتان داشته باشید و محدودیتهای جغرافیایی اعمال شده روی آنها را دور بزنید. نظر شما در مورد تفاوتهای فیلترشکن با پروکسی چیست؟ چه تجربهای در استفاده از این سرویسها داشتید؟ نظرات و تجربیات خود را، در پایین همین صفحه با ما در میان بگذارید.
در پایان، برای مطالعه بیشتر در زمینه اتصال به اینترنت از طریق گوشی موبایل میتوانید به مقاله «اتصال اینترنت گوشی به موبایل» در بخش اینترنت و شبکه انگیزه مراجعه کنید.