سماق گیاهی با میوۀ قرمز است که از پودر آن در آشپزی و طب سنتی استفاده می شود. در واقع میتوان گفت، سماق نمادی از طبیعت غنی و فرهنگ غذایی ایران، بیش از آنکه صرفاً یک ادویه باشد، گنجینهای از خواص شگفتانگیز است. در ادامه به برخی از این خواص شگفت انگیز اشاره خواهیم کرد.
کاربرد و خواص سماق در طب سنتی
طبع سماق
طبع سماق، که در طب سنتی ایرانی به عنوان یک ماده با طبع سرد و خشک در درجه دوم شناخته شده است، برای تعادل بخشیدن به مزاجهای گرم مفید میباشد. به طور خاص، سردی برگهای سماق کمتر از دانههای آن است. این خاصیت سماق امکان متعادل ساختن طبع گرم غذاهایی مانند کباب را فراهم میآورد، که به نوبه خود به ایجاد تعادل در بدن کمک میکند.
کاربرد سماق در تنظیم رژیم غذایی و مصلحات آن
عمدتاً سماق به عنوان یک ادویه در آشپزی استفاده میشود و به عنوان مصلح عمل میکند. در استفادههای خاصتر، به ویژه هنگامی که هدف کاهش وزن یا درمان بیماریهای مرتبط با زنان است، ترکیب سماق با انیسون و مصطکی توصیه میشود. علاوه بر این، ترکیب سماق با بادمجان میتواند از برخی از اثرات منفی آن بکاهد.
خواص درمانی سماق در بیماریهای گوارشی و صفراوی
سماق میتواند در درمان مشکلات گوارشی متعددی مانند استفراغ، تهوع، اسهالهای صفراوی، دیسانتری، خونریزیهای لثه و بیماریهای مرتبط با ادرار مؤثر باشد. این خاصیت سماق به ویژه در کنترل و پیشگیری از بیماریهای ناشی از ترشح بیش از حد صفرا قابل توجه است.
سماق: تقویت کننده دستگاه گوارش
سماق به عنوان یک ماده مقوی و پاککننده برای معده و رودهها شناخته شده است. این خاصیت به جلوگیری از ورود صفرا به معده و رودهها کمک کرده و در نتیجه به حفظ سلامت دستگاه گوارش کمک میکند.
تراب سماق و خواص قابض آن
گردی که بر روی سماق وجود دارد، تحت عنوان تراب سماق شناخته میشود. این گرد قابض بوده و خاصیت جمع کنندگی دارد. همراه با اندکی طعم تلخ، تراب سماق در درمان اسهالهای مزمن و رطوبتهای رحم کاربرد دارد.
مصرف سماق در هضم و دلپیچه
مصرف سماق همراه با برنج برای افرادی که از دلپیچه یا اسهال رنج میبرند، بسیار مؤثر است. این ترکیب نه تنها به هضم غذا کمک چشمگیری میکند، بلکه به تسکین علائم ناراحتیهای گوارشی نیز میانجامد.
استفاده از سماق به عنوان ضماد
درمان خوندماغ یکی از کاربردهای سنتی سماق، استفاده از آن به صورت ضماد یا ماسک بر روی پیشانی است که به منظور توقف خوندماغ مورد استفاده قرار میگیرد. این روش درمانی، که بر پایه تجربیات طب سنتی شکل گرفته است، نشاندهنده خواص قابض و تسکیندهنده سماق است و در موارد خونریزیهای موضعی کاربرد دارد.
در انگیزه بخوانید: نسخه زکریای رازی برای همه دردها | آب روی آتش با این مسکن های طب سنتی
تاثیر سماق بر اشتها در افراد گرم مزاج
در طب سنتی سماق برای افرادی با مزاج گرم به عنوان یک محرک اشتها توصیه میشود. این خاصیت سماق میتواند ناشی از تعادلبخشی طبع سماق با مزاجهای گرم و تحریک فعالیتهای گوارشی باشد.
تقویت لثه و درمان زخمها
گرد سماق، زمانی که با ادویههای دیگر ترکیب میشود، میتواند در تقویت و استحکام لثهها، درمان زخمهای دهان، آفت دهان و درد دندانهای کرمخورده مؤثر باشد. همچنین این ترکیب برای تسکین درد چشم و قطع خونریزی بینی مفید است.
استفاده از جوشانده سماق به عنوان غرغره
تسکین گلودرد جوشانده سماق به عنوان یک درمان خانگی برای گلودرد کاربرد دارد. این شیوه درمانی، که از غرغره کردن دمکرده سماق به دست میآید، به دلیل خواص ضد قارچ و ضدعفونیکننده سماق، در تسکین درد گلو و برطرف کردن عفونتهای مرتبط موثر است.
سماق ساییده در پیشگیری از خونریزی
سماق ساییده، زمانی که با آب سرد مخلوط میشود، به عنوان یک ماده موثر در جلوگیری از خونریزی شناخته میشود. این ترکیب همچنین میتواند در درمان استفراغهای شدید و مواردی که فرد دائماً دچار قی میشود و غذا در معده او نمیماند، مفید باشد.
پیشگیری از مسمومیت با گوشت توسط سماق
سماق، زمانی که همراه با گوشت مصرف میشود، میتواند به پیشگیری از مسمومیتهای احتمالی ناشی از گوشت کمک کند. این خاصیت به دلیل وجود ترکیبات آنتیاکسیدانی و ضد باکتریایی در سماق است که میتوانند بر روی میکروبهای موجود در گوشت اثر گذار باشند.
سماق در بهبود مشکلات جنسی و سستی اعضاء
طب سنتی روشهای گوناگونی برای درمان مشکلات جنسی مانند انزال زودرس ارائه میدهد. یکی از این روشها استفاده از جوشانده برگ سماق و بارهنگ است که بر روی ستون فقرات و نواحی حساس بدن به منظور تقویت و استحکام اعضاء بدن مالیده میشود.
کاربرد سماق در درمان ورمهای حاد
سماق به دلیل خواص ضد التهابی و تسکیندهندهای که دارد، میتواند در درمان ورمهای ناشی از ضربه یا آسیبهای فیزیکی مفید باشد. خمیر سماق، که از ساییدن و مخلوط کردن سماق با آب حاصل میشود، روی نواحی ورم کرده قرار داده میشود تا از افزایش ورم و تورم جلوگیری کند.
درمان لکههای پوستی با سماق
سماق همچنین در درمان برخی مشکلات پوستی مانند لکههای سفید و قهوهای کاربرد دارد. برای این منظور، برگ، ریشه و ساقه سماق را میپزند تا به قوام برسد و سپس بر روی لکههای پوستی مالیده میشود.
استفاده از چای سماق برای کاهش تعریق
دم کرده چای سماق به دلیل خواص طبیعی خود میتواند در کاهش تعریق بدن بسیار موثر واقع شود. این خاصیت میتواند به کنترل تعرق بیش از حد و همچنین کاهش احتمالی بوی بدن کمک بسزایی کند.
سماق در کنترل تهوع بارداری و تقویت معده
یکی از روشهای سنتی برای کنترل تهوع در دوران بارداری و تقویت معده، مصرف خوراکیهای خاص شامل سماق و اناردانه خشک است. این رژیم غذایی که به مدت ۲ روز توصیه میشود، به زنان باردار کمک میکند تا علائم تهوع را کاهش داده و معده خود را تقویت کنند.
استفاده از سماق و اناردانه خشک در تغذیه زنان باردار
در طب سنتی، استفاده از ترکیبات طبیعی و گیاهی مانند سماق و اناردانه خشک برای مقابله با مشکلات متداول بارداری توصیه شده است. یکی از این روشها استفاده از پودر آسیاب شده این مواد بر روی کباب است.
توصیه میشود که زنان باردار این غذا را بدون اضافه کردن برنج یا نان و به فواصل دو ساعت یکبار مصرف کنند تا به کاهش حالت تهوع کمک شود. این روش تغذیهای نه تنها به تسکین علائم کمک میکند، بلکه به حفظ تعادل مواد مغذی مورد نیاز بدن در دوران بارداری نیز کمک میکند.
در نهایت میتوان نتیجه گرفت که مشخص میشود که سماق، گیاهی با خواص دارویی گوناگون، در طب سنتی جایگاه ویژهای دارد. اما توجه داشته باشید مصرف بی رویه هرچیزی مضراتی به دبنال دارد. از جمله ضررهایی که در استفاده زیاد از سماق میتواند منجر به آسیب های کبدسرد، معده و همچنین واکنش های آلرژیکی و کاهش وزن زیاد شود.
پیشنهاد میشود اگر مایل هستید فواید سایر خوراکی ها و توصیه های طب سنتی را بدانید، حتما بخش سلامت از سایت انگیزه را دنبال کنید.