در اینجا، با هدف بهرهبرداری از علم و حکمت امام رضا در زمینه لاغری و سلامت، قصد داریم به بررسی و تبیین برخی از توصیهها و نکات ارزشمند امام رضا برای لاغری بپردازیم. این توصیهها شامل راهکارهای غذایی، ورزشی، روانشناسی و عادات زندگی سالم میشوند که میتوانند به فرد در رسیدن به وزن مطلوب و حفظ سلامت کمک کنند.
لاغری و کاهش وزن با توصیه های امام رضا(ع)
امام علی بن موسیالرضا(ع) از نخستین کسانی است که در زمینه علم پزشکی کتاب نوشتهاند. امام وقتی به سوی طوس میآمدند، در نیشابور در مجلس مأمون با جماعتی از فلاسفه و پزشکان، چون یوحنابنماسویه و جبرئیلبنیخشوع و ابنبهلههندی و دیگر کسان گرد آمدند و سخن از طب به میان آمد.
وقتی مأمون در اینباره از امام رضا(ع) پرسش کرد،حضرت فرمود: برای من به مرور زمان تجربیاتی حاصل گشته که آن را برای شما مینویسم. امام رضا(ع)، کتابی را درباره امور پزشکی نوشت و برای او فرستاد و مأمون دستور داد تا آن را با آب طلا بنویسند؛ از این رو به «رساله ذهبیه» موسوم شد.
طب الرضا یا رساله ذهبیه کتابی است پزشکی از امام رضا(ع) که بر خلاف کتب دیگر که معمولاً توصیه های پزشکی را از میان احادیث ائمه گلچین میکنند،وجود مبارک امام رضا(ع) آن را نگاشتهاند. این کتاب از دو جهت دارای اهمیت است؛ اول اینکه کتابی است علمی در زمینهی پزشکی و دیگر اینکه چون از ناحیه امام معصوم صادر شده، از اشتباهات مرسوم و رایج در علوم تجربی مبری است.
این روزها همه می دانیم که بسیاری از رژیم های لاغری کارآیی چندانی نداشته وحتی بعضا عوارض ناگواری برای فرد بدنبال داشته است.مطابق توصیه های پزشکی سنتی بهترین روش برای اینکار کنترل تغذیه و استفاده از مواذ مغذی مفید عنوان شده است.
امروزه برخی از کارشناسان برای کاهش وزن بدن حذف وعده شام را توصیه می کنند؛اما هم چنان که در روایات نیز اشاره شده شام نخوردن خود باعث ضعف بدن شده و ضعف عصبی و عضلانی و حالت شبه افسردگی در افراد به وجود می آورد
توصیه امام رضا(ع)بعنوان یک روش اصولی برای کنترل وزن کاستن از حجم غذای شام و نه ترک کامل آن است.آن حضرت می فرماید:کسی که می خواهد سالم و بدنی سبک و کم گوشت داشته باشد از شامش بکاهد.
در این میان گیاهان خوراکی و چاشنی ها که حفظ سلامت اعضای مختلف بدن را بعهده دارند می توانند در کنترل وزن نیز بسیار موثر باشند. یکی از این گیاهان مفید دارچین است. کارشناسان تغذیه معتقدند مواد طبیعی بسیاری برای کاهش وزن در دسترس قرار دارند اما دارچین به دلیل کمک به کنترل قند خون، مفیدترین گیاه برای کمک به کاهش وزن است.
مطابق نظرات پزشکی امام رضا(ع) و ابن سینا دارچین کلیه را گرم می کند. نیرو را افزایش و ضعف پاها و کمر را از بین می برد. کم خونی را هم از بین می برد. آرامش بخش و شاداب کننده است و گیاهی است که هم انسان ها و هم حیوانات را آرام می کند. تب بر است. رگ ها را باز می کند و اثر خوبی بر گردش خون دارد.
امروزه متخصصین به این نتیجه رسیده اند که چای حاوی عسل و دارچین یکی از دلپذیرترین مواد طبیعی برای کاهش وزن باشد.
یکی دیگر از گیاهان کنترل کننده وزن زنجبیل است. زنجبیل علاوه بر آنکه یکی از مؤثرترین مواد طبیعی در برقراری جریان خون و جلوگیری از لخته شدن آن است با پاکسازی سیستم گوارشی از ذخیره چربیهای اضافی در بدن جلوگیری میکند.
امام رضا(ع) برای حفظ چابکی و انجام بهتر کارهای روزانه زنجبیل را توصیه کرده می فرماید: اگر مایل هستید فراموشی ونسیان شما کم شود و کارهای روزانه را به خوبی انجام دهید ، زنجبیل و عسل بخورید .
متخصصین می گویند یکی از راه های کاهش اشتهای کاذب و کمک به کاهش وزن بدن، خوردن جو پخته شده در ابتدای صبح و قبل از صبحانه می باشد. جو تاثیر به سزایی در کاهش کلسترول، فشار خون، چربی و کاهش خطر ابتلا به سرطان دارد. فیبر موجود در جو باعث می شود که این غذا به آهستگی در بدن هضم شود و در نتیجه فرد برای مدت طولانی تری سیر می ماند.
امام رضا(ع) در تعریف از این ماده شگفت انگیز می فرماید: برتری نان جو بر گندم ، همانند برتری ما بر دیگرمردمان است . هیچ پیامبری نیست که برای خورندۀ نان جو دعا نکرده و برای او برکت نخواسته باشد. و هیچ درونی نیست که جو ، به آن وارد و همۀ دردها از آن بیرون نرفته باشد . جو ، خوراک پیامبران و غذای نیکان است.
متخصصین تغذیه هم چنین توصیه می کنند برای این که سریعتر به وزن ایدهآل خود برسید بهتر است قبل از خوردن صبحانه، آب با لیمو ترش بنوشید. مطابق این نظر نوشیدن آب همراه با لیموترش نه تنها به روند کاهش وزن شما سرعت میبخشد، بلکه بدن شما را از سموم پاک کرده و باعث افزایش انرژی در شما میشود.
مرکّبات در طب الأئمّه(ع) هم از ارزش و اهمیت ویژه ای برخوردار است. پیشوایان دین با بهره گیری از الهامات ربّانی جوامع بشری را به ارزش دقیق علمی میوه ها و فرآورده های طبیعی آگاه نموده اند. در توصیه های پزشکی ائمه (ع) خوردن مرکبات قبل از غذا خوب و بعد از غذا بسیار پسندیده دانسته شده است.
امام رضا(ع) هم مصرف این میوه با ارزش را برای هضم و جذب غذا و کمک به رسوب زدایی از خون بدن و بهبود سوخت و ساز و پیشگیری از غلظت خون مفید شمرده اند.
در طب سنتی اسلامی از گیاهانی مثل هل، زردچوبه، گزنه، زیره و هلیله هم به عنوان کاهنده وزن بدن و پاکسازی خون و چربیسوزی و لاغر کننده یاد شده است که به سوخت و ساز بهتر چربیها کمک می کنند. یکی دیگر از گیاهان مفید برای درمان بیماری ها که خاصیت لاغرکنندگی داشته و نام آن به همراه چند گیاه دیگر در زمره مواد چربی سوز و ضد چاقی مطرح است هلیله است و از دیگر مواد خوراکی موثر در کاهش وزن میتوان به فلفل سیاه، کاسنی زرد و دانه کتان اشاره کرد. همچنانکه کرفس نیز به کاهش وزن کمک میکند و با مصرف روزانه آب کرفس، ولع خوردن شیرینیجات، از بین میرود.
امام رضا(ع) در بیانی دیگر نحوه حمام کردن را در چاقی و لاغری دخیل دانسته اند. سلیمان جعفرى می گوید حضرت رضا(ع) فرمود: حمام یک روز در میان گوشت بدن را زیاد می کند، و هر روز حمام رفتن پیه هاى (چربی) کلیه را آب می سازد.
در نهایت میتوان گفت بدون شک، استفاده از توصیههای امام رضا در زمینه لاغری و سلامت، میتواند به ما کمک کند تا در این مسیر به سمت یک زندگی بهتر، سالمتر و متعادلتر حرکت کنیم. در ادامه مطالعه این مقاله جهت آگاهی بیشتر، ۱۴ حرکت ورزشی مناسب برای لاغری شکم را در سایت انگیزه بخوانید.