آیا ارواح فوت شدگان ما می توانند ما را در این دنیا ببینند و به ملاقات ما بیایند؟ آیا آنها فقط درگیر امورات برزخی بوده و ارتباطشان با جهان مادی قطع می شود؟
طبق روایات اسلامی، ارواح چه از نوع مومنین و چه کافر و مشرک می توانند به ملاقات زندگان خود بروند و به آنها سر بزنند و از کارها و اعمال آنها با خبر شود. منتها اینکه چند بار در هفته به ما سر می زنند و یا چه چیزهایی را مشاهده می کنند به نوع روح و اعمالی که در زمان زندگی دنیوی انجام داده اند بستگی دارد.
از روایت امام صادق (ع) چنین استخراج می شود که روح مومن هنگام ملاقات با اهل و عیالش چیزهایی را می بیند که او را خوشحال می کند و چیزهایی که او را ناراحت می کند و از آن اکراه دارد از چشم او پوشیده می شود. ولی روح کافر برعکس حالت قبل را دارد. یعنی چیزهایی به او نشان داده می شود که دوست ندارد و موارد خوشایند از دیدگانش مخفی می شود.
بنابراین می توان نتیجه گرفت که اولا هم روح مومن و هم روح کافر و بدکار می توانند خانواده خویش را ملاقات کنند و هم اینکه محدودیت هایی در نوع مشاهدات خود دارند به همین دلیل بسته به درجه روحی آنها، یک سری مسائل به آنها نشان داده شده و پاره ای دیگر مخفی می شوند.
آیا ارواح به تنهایی به ملاقات ما می آیند؟
با استناد به فرموده امام موسی بن جعفر، ارواح به همراه راهنما و فرشته خود به ملاقات خانواده خود رفته و اعمال آنها تحت کنترل آن فرشتگان است.
از آنجا که آنها تحت نظارت دو فرشته هستند بنابراین ترس از ارواح و اینکه ممکن است به ما صدمه ای بزنند وجود ندارد.
چه زمانی ارواح به دیدن ما می آیند؟
میزان این ملاقات ها به مقدار اعمال خوب و بد ارواح بستگی دارد. بنابراین طبق روایات اسلامی، این ملاقات ها می تواند هر روز، هر دو روز یک بار، هر سه روز و کمترین آن در روز جمعه باشد زیرا در روز جمعه درهای رحمت الهی باز است (در برخی روایات، هر ماه یا هر سال یک بار هم آمده است).
وقت ملاقات ارواح با زندگان طبق فرموده امام موسی بن جعفر و امام صادق (ع)، هنگام زوال شمس (ظهر) است.
ارواح به چه شکلی به ملاقات زندگان می آیند؟
با توجه به فرموده های امام کاظم (ع) در این مورد، آنها به صورت گنجشک به همراه ملکی به نزد اهل و عیال خود می آید.
همچنین به فرموده امام صادق (ع) ارواح به شکل پرنده ای لطیف روی دیوار نشسته و خانواده و اقوام خود را مشاهده می کند و از اعمال خوب آنها شاد و از کارهای بد آنها ناراحت می شوند.
در حدیثی دیگر از امام کاظم (ع) آمده است که روح هنگام ملاقات با زنده ها از خدا اجازه گرفته و به همراه دو ملک به نزد خانواده اش رفته و به شکل بعضی پرندگان در می آید و بر خانه نشسته و اقوام خود را می بیند و حرف هایشان را می شنود.
البته طبق نظر مفسرین قرار نیست به صورت حیوانی چون پرنده واقعی تبدیل شوند و حالت گفته شده تنها یک تمثیل است.
موارد بالا در مورد ملاقات ارواح با زندگان در عالم بیداری و بدون آنکه خود ما بخواهیم هستند وگرنه در عالم خواب و در صورت احضار روح هم می توان با آنها ارتباط گرفت.
از کل نوشته برآورد می شود که وقتی عزیزی می میرد و روح او به عالم برزخ منتقل می شود برای همیشه از پیش ما نمی رود بلکه دلتنگ شده و به اذن خدا می تواند بدون آنکه متوجه شویم به دیدار ما بیاید و کارهای ما را نظاره کند. آنها حتی پس از مرگ نیز به یاد ما بوده و ارتباط عاطفی ارواح با خانواده و اقوامشان از بین نمی رود.
منبع: آرنوشا