کمبود ویتامین دی در زنان شایع‌تر از چیزی است که تصور می‌کنید؛ در کل مجله آمریکایی تغذیه بالینی، کمبود ویتامین دی را مشکل جهانی می‌داند و به عنوان بیماری همه‌گیر از آن یاد می‌کند. همچنین بر اساس یک نظرسنجی در انگلستان مشخص شد، بیش از نیمی از بزرگ‌سالان در انگلستان به کمبود ویتامین دی مبتلا هستند. این مشکل زمانی به یک معضل تبدیل می‌شود که بدانید زنان ایرانی، به دلیل حجاب و پوشش‌های متداول (مانند مانتو، چادر، روسری و سایر پوشش‌ها) کمتر از نور خورشید بهره می‌برند و به تبع کمبود ویتامین دی و علائم و معضلات ناشی از آن در آن‌ها بیشتر است.
در ادامه به علائمی که کمبود ویتامین دی می‌تواند اصلی‌ترین علت آن باشد اشاره می‌کنیم و در ادامه راه‌های رفع این کمبود را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
شایع ترین علائم کمبود ویتامین دی در زنان
۱. اضافه وزن بعد از یائسگی
پس از یائسگی بسیاری از زنان دچار افزایش وزن می‌شوند. مصرف ویتامین دی از سرعت اضافه وزن در این دوره می‌کاهد و این یعنی کمبود این ویتامین در یائسگی باعث چاقی می‌شود.
۲. درد مفاصل و ماهیچه ها
ماهیچه‌ها برای عملکرد درست، به ویتامین دی نیاز دارند. کمبود ویتامین دی درد در مفاصل و ماهیچه‌ها را منجر می‌شود و زنان به دلیل ضعف عضلات، بیشتر در خطر قرار دارند.
۳. مشکلات پوستی
ویتامین دی نقش میانی مهمی در مراقبت از پوست و جوانسازی آن ایفا می‌کند. این ویتامین باعث رشد، ترمیم و تعادل متابولیسم پوست می‌شود. ویتامین دی به از بین بردن رادیکال‌هایی که باعث پیری زودرس می‌شود، کمک می‌کند. پس کمبود این ویتامین، با مشکلات پوستی خود را نشان می‌دهد.
۴. پوکی استخوان
مقادیر کافی کلسیم و ویتامین دی برای حفظ تراکم استخوان الزامی است. کمبود ویتامین دی در زنان موجب می‌شود استخوان فاقد کلسیم شود و پوکی استخوان اتفاق بیافتد.
۵. آسم
ویتامین دی کنترل آسم را از راه مسدود کردن پروتئین‌های عامل التهاب در ریه بهبود می‌دهد و از بروز آسم در زنان جلوگیری می‌کند. زنانی که میزان کمی از این ویتامین را در بدن خود دارند، در معرض ابتلا به آسم قرار می‌گیرند.
۶. بیماری قلبی عروقی
کمبود ویتامین دی باعث فشار خون بالا و افزایش بیماری قلبی عروقی به خصوص در زنان که تحرک کمتری دارند، می‌شود.
۷. کلسترول
ویتامین دی سطوح کلسترول را در خون تنظیم می‌کند. در صورت نبود نور خورشید، پیش سازهای ویتامین D به کلسترول تبدیل می‌شوند.
۸. آلرژی
کمبود ویتامین دی در زنان باعث بروز انواع آلرژی می‌شود.
۹. آنفولانزا
زنان مبتلا به کمبود ویتامین دی، بیشتر به سرماخوردگی و آنفولانزا دچار می‌شوند.
۱۰. افسردگی
گیرنده‌های ویتامین دی در بسیاری از مناطق مغز وجود دارد و باعث فعالیت بهترین این سیستم می‌شود. کمبود ویتامین دی در زنان با بروز افسردگی همراه است.
۱۱. دیابت
ویتامین دی از طریق تأثیر بر ترشح انسولین و حساسیت به انسولین، به تحمل گلوکز کمک می‌کند؛ بنابراین کمبود ویتامین دی باعث پیشرفت دیابت می‌شود.
۱۲. آرتریت روماتوئید
زنانی که ویتامین دی بیشتری مصرف می‌کنند، کمتر به آرتریت روماتوئید مبتلا می‌شوند. همچنین ویتامین دی علائم این بیماری را کاهش می‌دهد.
۱۳. سرطان
مطالعات نشان می‌دهند که بیش از ۷۵% افراد با انواع سرطان‌ها، دارای سطح پائینی از ویتامین D هستند و پایین‌ترین سطوح، مرتبط با سرطان‌های پیشرفته هستند. این ویتامین برای پیشگیری از بروز سرطان‌های زنانه مؤثر است.
۱۴. ریزش مو
ویتامین دی عملکرد ژن‌هایی که در تقویت رشد طبیعی پیاز مو نقش دارند را تنظیم می‌کند؛ بنابراین ریزش مو هم می‌تواند یکی از علائم کمبود ویتامین دی در زنان باشد.
۱۵. دردهای مزمن
بین دردهای مزمن و کمبود ویتامین دی در زنان ارتباط وجود دارد و با یک درمان کم هزینه می‌توان این مشکل را برطرف کرد.
۱۶. مشکل در بارداری
دیگران چه می‌خوانند؟مادران در دوران بارداری باید به میزان کافی ویتامین دی دریافت کنند تا سلامت خود و جنینشان تضمین شود. ویتامین دی با تأمین شرایط رشد کامل استخوان، به سلامت نوزاد شما کمک می‌کند. کمبود ویتامین دی در بارداری با خطر ابتلا به پره اکلامپسی (مسمومیت بارداری) مرتبط است.
راه های رفع کمبود ویتامین دی در زنان
۱. قرار گرفتن در معرض نور خورشید
نور خورشید بهترین منبع برای جذب ویتامین دی در بدن است. برای تأمین ویتامین دی، سه روز در هفته و هر بار به مدت ۱۵ دقیقه در مقابل آفتاب قرار بگیرید.
۲. مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین دی
منابع طبیعی ویتامین دی عبارت هستند از:
- ماهی خال خالی
- ماهی آزاد
- ماهی تن
- آب پرتقال
- شیر سویا
- غلات
- جگر گاو
- پنیر
- زرده تخم مرغ
منابع اصلی ویتامین دی ۲ عبارت است از:
- قارچ خوراکی
- میگو
- ماهی روغن و روغن جگر آن
- سفیده تخم مرغ
منابع اصلی ویتامین دی ۳ عبارت است از:
- روغن ماهی
- کره
- خاویار
- شیر گاو
- بیشتر میوه‌ها و سبزیجات
۳. مصرف مکمل ها و قرص ها
از آنجایی که تاثیرات زیان‌آور برخی از این مکمل‌ها و قرص‌ها بیشتر از تاثیرات مثبت آن‌ها بوده است، جای تعجب ندارد که در برابر این مواد با احتیاط رفتار کنیم. با توجه به اینکه نیاز به مصرف ویتامین دی در افراد مختلف، متفاوت است، لذا استفاده از این مکمل‌ها بدون تجویز پزشک توصیه نمی‌شود.
۴. استفاده صحیح از لوازم آرایشی
درصورت استفاده از عینک آفتابی یا انواع لوازم آرایشی و کرم ضد آفتاب، تولید ویتامین دی به حداقل می‌رسد. این موضوع باعث شده تردیدهایی درباره استفاده از این لوازم برای مقابله با سرطان پوست به وجود آید.
برای استفاده صحیح، افراد می‌توانند بین ۱۰ تا ۳۰ دقیقه بدون استفاده از کرم ضد آفتاب و سایر لوازم آرایشی در معرض نور خورشید قرار گیرند. برای زمان‌های بیشتر از این، استفاده از کرم ضد آفتاب الزامی است.
۵. استفاده از محصولات غنی شده با ویتامین دی
امروزه غذاهایی مانند شیر، روغن، آبمیوه و بسیاری از محصولات دیگر را با ویتامین دی فرآوری می‌کنند که شما می‌توانید با افزودن این مواد به رژیم غذایی خود، کمبود ویتامین دی را جبران کنید.
سخن پایانی
حال که با عوارض و علائم کمبود ویتامین دی در زنان آشنا شدیم، لازم است برای پیشگیری از آن اقدام کنیم؛ اما بهتر است به جای استفاده از قرص‌ها و مکمل‌های شیمیایی، مواد غذایی سرشار از ویتامین دی را به رژیم غذایی خود اضافه کنیم و بیشتر در مقابل نور خورشید قرار بگیریم. دقت داشته باشید که اهمیت رعایت کردن این موارد در فصول زمستان و پاییز بیشتر می‌شود. به نظر شما بهترین راه برای تأمین ویتامین دی کدام است؟ لطفاً نظرات خود را با ما و سایر کاربران انگیزه به اشتراک بگذارید.
در پایان به شما پیشنهاد می‌کنیم با علائم کمبود ویتامین b12 نیز در انگیزه آشنا شوید و توصیه‌های سلامتی را در این زمینه جدی بگیرید.