اگر جزء افرادی هستید که منتظر زمانی مناسب برای انجام کاری خاص بودهاید، باید گفت که این زمان مناسب هرگز قرار نیست فرا برسد! بنابراین اگر گمان میکنید که تمامی کائنات دست به دست هم میدهند تا انگیزه لازم برای انجام کاری همچون ترک سیگار را به شما بدهند، سخت در اشتباه هستید!
پس همواره باید به خاطر داشت که اصلیترین منشأ انگیزه لازم برای انجام کار مورد نظر، از محیط بیرون، مانند مطالعه جملات انگیزشی، کمک گرفتن از یک مربی انگیزشی و … نبوده، بلکه از درون هر فرد سرچشمه میگیرد. در همین راستا، در این مقاله قصد داریم تا ۳ راهکار مؤثر، از جمله روشن کردن علت ترک، تصور کردن خود در حالت بعد از ترک و یادآوری اهداف به خود در حین ترک، به منظور ایجاد انگیزه برای ترک سیگار را تشریح کنیم.
۳ راهکار مؤثر به منظور ایجاد انگیزه برای ترک سیگار
۱. تشریح کردن دلیل ترک سیگار به صورت واضح برای خود
از جمله مهمترین موارد ایجاد انگیزه برای ترک سیگار این است که دلایل مربوطه را به صورت دقیق، واضح و روشن برای خودتان مشخص کنید. به طور معمول، هیچ یک از افراد بر اساس دلایلی نامشخص یا کمارزش تصمیم بر ترک سیگار نمیگیرند. به عبارت بهتر، افراد سیگاری معمولاً در مقطعی از زندگی خود احساس میکنند که بنا به دلیلی نیاز به ایجاد تحولی بزرگ و مثبت در زندگی خود دارند. در واقع، دلایل روشن هر فردی برای ترک سیگار، اولین گام وی برای حفظ انگیزه به منظور ترک هستند.
از سوی دیگر، تحقیقات حاکی از آن است که انگیزه درونی برای ترک سیگار معمولاً تأثیر قدرتمندتری نسبت به عوامل انگیزش بیرونی دارند. به بیان دیگر، افراد دارای انگیزه درونی برای ترک سیگار مصممتر بوده، مدت زمان بیشتری برای دستیابی به هدفشان تلاش میکنند؛ پس بدیهی است که احتمال موفقیت آنان برای ترک سیگار بیشتر از افرادی است که بر اساس یکسری دلایل بیرونی اقدام به ترک میکنند.
به عبارت دیگر، اگر به عنوان فردی سیگاری دلایلی همچون ایجاد تغییری مثبت در زندگی (زندگی مناسبتر، سالمتر یا شادتر) برای ترک سیگار دارید، در این صورت به احتمال زیاد توانایی و انگیزه کافی به منظور کنار گذاشتن آن خواهید داشت. در حالی که دلایلی همچون برخورداری از حمایت همسر، تأیید اطرافیان و … انگیزه کمتری در فرد ایجاد کرده و در اکثر موارد منبعی تأثیرگذار جهت ایجاد انگیزه برای ترک سیگار نیستند.
بنابراین سعی کنید تا دلایل خود را برای ترک سیگار یادداشت کنید. برای مثال، دلایل هر فرد برای ترک سیگار میتواند مواردی همچون از دست دادن رابطه دوستی به علت بیماریهای مرتبط با استعمال دخانیات، بهبود اعتماد به نفس، پس انداز پول برای زندگی، برخورداری از سبک زندگی سالمتر و … باشد. به علاوه، در هنگام یادداشت دلایل ترک سیگار، همواره دقت داشته باشید تا دلایلی را بنویسید که صرفاً به خاطر منافع شخصیتان بوده و منشأ آنها علتهایی همچون تأیید یا خوشامد دیگران نیستند. در حقیقت، همانطور که اشاره شد، تنها دلایل و منافع شخصی هستند که امکان ایجاد انگیزه برای ترک سیگار در مورد هر فرد خواهند داشت.
در نتیجه، با یادداشت کردن دلایل ترک سیگار به صورت واضح، دقیق و روشن میتوانید در طی روند ترک، از آنها به عنوان یادآورهایی به منظور تجدید انگیزه خودتان بهرهمند شوید و به روش آسانتری سیگار را کنار بگذارید. به بیان سادهتر، اگر به یاد آورید که به چه دلیل تصمیم بر ترک سیگار گرفتهاید، مشکلات و سختیهای احتمالی پیش رو را تحمل کرده و به راحتی از موانع عبور میکنید. به علاوه، میتوانید از دلایل مربوطه برای برداشتن گام بعدی در جهت ترک سیگار استفاده کنید.
۲. ایجاد کردن تصویری ایده آل، واضح و زیبا از خود
پایبندی به دلایلی همچون «ترک سیگار برای برخورداری از زندگی سالمتر» یا «ترک سیگار برای پس انداز بیشتر» هر دو شروع خوبی برای ورود به چهارچوب ذهنی درست، در روند کنار گذاشتن سیگار هستند. با این وجود، اگر بتوانیم به طور قطع هر یک از موقعیتهای مذکور را متصور شویم، احتمال موفقیتمان افزایش مییابد.
در حقیقت، تصور هدف و ایجاد تصویری روشن از شرایط مورد انتظار، همچون برخورداری از زندگی سالم، امکان پس انداز پول و … همگی عواملی هستند که میتوانند به عنوان منبعی به منظور ایجاد انگیزه برای ترک سیگار، مفید واقع گردند. در همین راستا، سعی کنید تا با پاسخ دادن به سؤالاتی همچون موارد زیر، شرایط پس از ترک سیگار را برای خودتان تصویرسازی کنید:
- چگونه پس از ترک سیگار، زندگی سالمتری خواهم داشت؟
- چگونه میتوانم به جای تهیه سیگار، پولهایم را پس انداز کنم؟
- چه احساسی نسبت به خود پاک و ایدهآلم خواهم داشت؟
- زندگی من پس از ترک سیگار چگونه خواهد بود؟
- چه چیزهایی را درک خواهم کرد؟
- چگونه توانایی متفاوت اندیشیدن خواهم داشت؟
- چگونه میتوانم تصمیمات درستتری برای زندگی خودم بگیرم؟
در حقیقت، ما با مشاهده و یادآوری کلماتی نظیر «سالمتر» یا «ثروتمندتر» به نوعی انگیزه خود را برای تلاش در جهت کنار گذاشتن سیگار تقویت میکنیم. در این صورت نوعی کشش و تمایلی درونی به سمت انجام کارهایی خواهیم داشت که صفات خوبی نظیر سلامتی و ثروت را به دنبال دارند.
بنابراین سعی کنید تا به خوبی شرایطی همچون سلامتی، ثروتمندی و … را در مورد خود به تصویر کشیده و آن را با تمام وجود درک کنید. در چنین شرایطی، به خوبی از تصور شرایط ایدهآل مورد نظر الهام گرفته و اشتیاق کافی برای دستیابی به هدف مورد نظر خواهید داشت. در نتیجه، انگیزه بیشتری برای کنار گذاشتن سیگار داشته و تمامی کارهای ضروری به منظور دوری از آن را انجام میدهید.
به همین ترتیب، در روند ترک سیگار ممکن است با چالشهایی مانند هوس سیگار کشیدن یا وسوسه ترک نکردن آن مواجه شوید. در این صورت به احتمال زیاد انگیزه و اشتیاق اولیه را برای ادامه راه از دست میدهید. بنابراین لازم است تا به گام اول بازگشته، دلایل خود را برای ترک سیگار مرور کرده و به خود یادآوری کنید که در صورت ترک سیگار به چه فردی و با چه خصوصیاتی مبدل خواهید شد.
از سوی دیگر، تصویرسازی از خود ایدهآل مورد نظرتان، موجب میشود تا شرایط پس از ترک را به روش قابل لمستری احساس و تجربه کنید. در این صورت انگیزه لازم برای ادامه مسیر داشته و در هنگام مواجهه با مشکلات و چالشهای احتمالی، شوق و انگیزه خود را حفظ کنید. پیش از شروع تمرین نیاز است تا هر یک از نکات زیر را مد نظر داشته باشید:
- چشمان خود را ببندید، سه نفس عمیق و آهسته بکشید.
- شرایط ایدهآل مورد نظرتان را متصور شوید. برای مثال، فرض کنید میخواهید از زندگی سالمتری برخوردار گردید یا قصد دارید تا پساندازی بیشتری داشته باشید. همچنین چنانچه هدف دیگری در ذهن دارید، میتوانید تمام موقعیتهای مختلف دستیابی به آنها را برای خودتان تصویرسازی کنید.
- در مقابل آیینهای ایستاده و به خود ایدهآلتان پس از ترک سیگار نگاه کنید. چشمان پر از امید، لبخند رضایت، غرور و اعتماد به نفس خود را متصور شوید.
- شرایط ایدهآل خود را با جزئیات مورد نظر به صورت دقیقتر، روشنتر و واقعیتر متصور شوید. در این صورت به سادگی میتوانید تمامی شرایط پس از ترک سیگار را درک و تجربه کنید. در نتیجه، انگیزه بیشتری برای ادامه مسیر خواهید داشت.
- این مراحل را به صورت مداوم برای خودتان تکرار کنید.
- در مرحله بعد سعی کنید تا وانمود کنید که به خود ایدهآلتان دست یافتهاید. برای این منظور، میتوانید لباسهای جدید مورد نظرتان را بپوشید، خصوصیات اخلاقی دلخواهتان را تکرار کنید و وانمود کنید که به فردی جدید، خوشحال و موفق مبدل شدهاید. در حقیقت، این روش به ایجاد انگیزه برای ترک سیگار کمک کرده و از جمله مهمترین عاملهای تأثیرگذار برای دستیابی به هدف مورد نظر است.
در نهایت، وقتی انگیزه لازم برای ترک سیگار داشته، شرایط ایدهآل مورد نظر را مشخص کرده و باورتان شد که توانایی کنار گذاشتن آن را دارید، به خودتان بگویید که «این من هستم، فردی خوشحال و موفق که سیگار را کنار گذاشتهام.» در این صورت خود را در موقعیت دستیابی به هدف و ترک سیگار دیده و بدین طریق هیجان، شوق و انگیزه کافی برای عمل کردن به تمامی کارهای ضروری در جهت کنار گذاشتن سیگار را خواهید داشت. همچنین با مد نظر قرار دادن همه این موارد خواهید فهمید که رسیدن به خود ایدهآلتان ارزش تحمل سختیها و گذر از چالشهای احتمالی را داراست. بنابراین سعی کنید تا هر یک از گامهای مذکور را به منظور بالا نگاه داشتن انگیزه خودتان تکرار کنید.
۳. به طور مرتب یادآروی کردن اهداف به خود
تحقیقات نشان دادهاند که یادآوری اهداف مورد نظر، تکرار آنها، بازگویی مزایای ترک سیگار، خطرات عدم ترک و همچنین آگاهی از میزان پشتیبانی اطرافیان در شرایط پس از ترک همگی جزء عواملی هستند که میتوانند تأثیر بسیار مثبتی بر توانایی افراد در جهت ایجاد انگیزه برای ترک سیگار به صورت موفقیتآمیز داشته باشند. در همین راستا، بهرهمندی از روشهایی مانند مشاوره فرد به فرد، روان درمانی به روشهای رفتاری و حمایتی، به منظور تقویت انگیزه افراد توصیه میشوند.
به علاوه، بکارگیری روشهایی همچون نصب یادداشتهای مربوط به دلایل ترک سیگار در اتاق شخصی، استفاده از اپلیکیشنهای یادآور و … به عنوان منبعی برای تقویت انگیزه درونی افراد به شمار میآیند. برای مثال، اگر قبلاً پس از وعده شام سیگاری میکشیدید، میتوانید در موبایل خود یادآوری تنظیم کنید تا بعد از صرف شام پیامی با مضمون «شما در حال ترک سیگار هستی! کارت عالیه! زندگی سالمتری خواهی داشت!» برایتان نمایش دهد.
همچنین یادآوری و نصب نقلقولهای انگیزشی موفقیت و الهامبخش در اتاق یا نقاطی از خانه و محل کار که پیش از این برای کشیدن سیگار انتخاب میکردید، میتواند در مواقع حساسی همچون وسوسه کشیدن یک نخ سیگار، به کمکتان بیاید!
جمعبندی
در این مقاله به بررسی راهکارهای مفید به منظور ایجاد انگیزه برای ترک سیگار پرداخته و دیدیم که چگونه میتوان از محرکهای انگیزشی درونی و بیرونی در موقعیتهای مختلف به منظور تقویت انگیزه افراد استفاده کرد. البته در برخی موارد ممکن است نکات ذکر شده جهت انگیزهدهی بسیار کوچک به نظر برسند؛ حال آن که روشهایی بسیار تأثیرگذار بوده و در راستای بهبود انگیزه درونی افراد کارایی فوقالعادهای دارند. همچنین جهت کسب اطلاعات بیشتر در این مورد، مطالعه مطلب «با انگیزه ماندن در روزهای سخت با ۱۵ راهکار کلیدی و کاربردی» را به شما توصیه میکنیم.
نظر شما در مورد ایجاد انگیزه برای ترک سیگار چیست؟ آیا تاکنون در موقعیت تلاش برای کنار گذاشتن سیگار قرار گرفتهاید؟ نظرات و پیشنهادات خود را با ما و سایر کاربران انگیزه در میان بگذارید.