زندگی مجموعه‌ای از تصمیمات و مهارت تصمیم گیری به شمار می‌رود و هر کاری که روزانه انجام می‌دهیم، در واقع یک انتخاب است. این واقعیت را بپذیریم که کلید داشتن یک زندگی ایده آل، رفتن در مسیر بهترین انتخاب‌هاست. شاید یک انتخاب اشتباه، به طوری کلی و برای همیشه مسیر زندگی هر یک از ما را تغییر دهد.
اما روند تصمیم گیری شما چگونه است؟ آیا همیشه می‌توانید با اطمینان کامل تصمیم بگیرید، یا این که در ارزیابی شرایط با چالش‌های درونی روبرو هستید؟ شاید می‌پرسید چگونه تصمیمات خوبی بگیریم؟
اگر می‌خواهید مهارت تصمیم گیری خود را بهبود بخشید و به خودکارآمدی برسید، این مقاله را تا انتها دنبال کنید. در این مطلب به روش‌های تصمیم گیری اشاره شده است که می‌توانند نجات بخش زندگی باشند!
چرا ما انتخاب‌های اشتباهی انجام می‌دهیم؟
آیا اخیرا در مورد گزینه‌های پیش روی خود در زندگی فکر کرده‌اید؟ مهم نیست که این تصمیمات چقدر بزرگ یا کوچک باشند، مطمئنا آینده شما را تحت تاثیر قرار می‌دهند. اگر فکر می‌کنید آن غذای ناسالمی که دیروز میل کرده‌اید، در سال‌های آینده روی بدن شما تاثیر نمی‌گذارد، سخت در اشتباهید! البته این فقط به انتخاب مواد غذایی مربوط نمی‌شود. تصمیمات نادرست در هر جایی از زندگی، آثار منفی خود را برجای خواهند گذاشت و ممکن است خیلی زود از اتخاذ آنها پشیمان شوید.
برترین موضوعات مرتبط:
تست شخصیت شناسی: اولین چیزی که ببینید جذاب‌ترین ویژگی شخصیتتان را لو خواهد داد!
تست شخصیت شناسی: میخوای بدونی فرق تو با بقیه چیه؟ یه خورشید انتخاب کن تا بفهمی
طالع بینی: با انتخاب یک شعله نگاهی به آینده ات داشته باش!
تست شخصیت شناسی: از روی انگشتاش بفهم دنبال راه میون بره یا به کارش تعهد داره!!اما دلایل این انتخاب‌های اشتباه چیست؟ چه چیزی مانع از تصمیم گیری درست می‌شود؟
۱) ما ساده‌ترین راه‌های پیش رو را انتخاب می‌کنیم
هرگز برای تصمیم گیری به سراغ میان‌برها نروید. بعضی اوقات ما قادر به تحلیل و آنالیز درست وضعیت نبوده و برای برون‌رفت از آن، ساده‌ترین و راحت‌ترین روش را انتخاب می‌کنیم. اگر نیاز به تصمیم گیری برای امری مهم دارید، سایر کارهای خود را متوقف ساخته و به درستی به آن فکر کنید و سپس تصمیم گیری نمایید.
۲) تصمیم گیری خود را مبنی بر اطلاعات نادرست انجام می‌دهیم
همیشه مهم است که به اطلاعات درست دسترسی داشته باشید. اگر در این تصمیم گیری پای افراد دیگری نیز در میان است، با تک تک آنها مکالمه داشته باشید. در اکثر اوقات، ارتباط خوب، کلید تصمیم گیری درست است. مکالمات سازنده می‌توانند مهارت تصمیم گیری شما را به روشی مثبت تحت تاثیر قرار دهند.
۳) فکر می‌کنیم که همیشه منطقی هستیم
ما فکر می‌کنیم که همیشه کاملا منطقی هستیم و می‌توانیم به تفسیر همه جزئیات به روشی غیرمغرضانه بپردازیم. این طور نیست؟ اما حقیقت این است که به واقع شکست خود در تصمیم گیری را تجربه می‌کنیم. تصمیم گیری در لحظات اشتباه، شانس غیرمنطقی بودن را افزایش می‌دهد.
۴) از اشتباهات قبلی خود درس نمی‌گیریم
برای بهبود مهارت‌های تصمیم گیری خود، باید از اشتباهات قبلی درس بگیرید. شما پیش‌تر چنین خطاهایی را تجربه کرده‌اید، پس چرا باید آنها را دوباره تکرار کنید؟ این قطعا شما را از تصمیم گیری‌های درست و خوب بازمی‌دارد.
اکنون دلایل انتخاب‌های اشتباه را می‌دانید و ممکن است این سوال مهم را داشته باشید که چطور تصمیمات درستی بگیریم؟ چگونه یک تصمیم گیرنده خوب باشیم؟
در اینجا ۵ ویژگی یک تصمیم گیرنده خوب آورده شده است:
- انعطاف‌پذیر است
- فرصت‌های جدیدی ایجاد می‌کند
- به رفاه دیگران می‌اندیشد
- روی زندگی دیگران به شکلی مثبت تاثیر می‌گذارد
- مراقبت از خویش و خودآگاهی دارد
به یاد داشته باشید که تصمیم گیری صحیح، نوعی از دانش و یک جور هنر است. برای این که یک تصمیم گیرنده عالی باشید و مهارت تصمیم گیری خود را بهبود بخشید، باید ۵ ویژگی فوق را در خود نهادینه سازید.
تقویت مهارت تصمیم گیری
چگونه درست تصمیم بگیریم؟ برای تقویت مهارت‌های تصمیم گیری خود توصیه‌های زیر را دنبال کنید.
۱. به مشکلات خود با نگاهی متفاوت بنگرید
برای داشتن تصمیم گیری موثر، باید مشکل خود را با نگاهی متفاوت بنگرید. نحوه نگاه شما و مبارزات جهت حل آن، نقش مهمی در مسیر موفقیت خواهند داشت. شرایط خود را با قاب دیگری ترسیم کنید تا تصمیمات به مراتب موثرتر و سازنده‌تری بگیرید. به خاطر داشته باشید که نحوه نگاه کردن به یک مساله، می‌تواند تاثیر مثبتی بر مهارت تصمیم گیری شما بگذارد.
۲. کمی از مشکل خود فاصله گرفته و به فعالیت‌های دیگر بپردازید
هنگام مواجهه با انتخاب سخت، به احتمال زیاد با حجم زیادی از جنبه‌های مثبت و منفی آن روبرو می‌شوید. فکر کردن به این جنبه‌ها، بیش از حد استرس‌آور بوده و ذهن شما را آشفته خواهد ساخت. برای مدتی به ذهن خود استراحت بدهید. خود را درگیر فعالیت‌های دیگر کرده و اجازه دهید که ذهن‌تان توان تحلیل‌گری خود را بازیابی کند. این یک روش توصیه شده برای برخی افراد است. می‌توانید به مغز خود کمی استراحت داده و سپس پاسخ‌های واضح‌تری به دست آورید.
۳. به اشتباهات خود فکر کنید
تأمل روی اشتباهات، می‌تواند تاثیر مثبتی بر مهارت‌های تصمیم گیری شما بگذارد. از یک اشتباه ساده ترک خانه بدون چتر گرفته تا انتخاب‌های اشتباه شغلی و …، همگی می‌توانند منجر به اصلاح شکل تصمیم گیری شما در آینده شوند. هر شب وقتی به تختخواب می‌روید، تصمیمات آن روز را مرور کنید. از خود بپرسید که چه انتخاب‌هایی داشته و کدام یک از آنها درست و اشتباه بوده‌اند؟ تمام درس‌هایی که باید از انتخاب‌های خود گرفته باشید را در ذهن یا حتی جایی مکتوب، درج کنید. توجه به اشتباهات گذشته، می‌تواند شخصیت شما را به مراتب قوی‌تر سازد.
۴. اعتماد به نفس کاذب نداشته باشید
سطح اعتماد و اطمینان به خود را در جنبه‌های مختلف زندگی در نظر بگیرید. فکر می‌کنید که هر روز قادر به مدیریت چه حجمی از کارها هستید؟ همیشه تخمین‌های درستی از توانایی‌های خود و حجم کارهای پیش رو بزنید. اگر به اندازه کافی دقیق نیستید، به موارد قبلی نگاه کنید. تصمیم گیرندگانِ خوب، تصدیق می‌کنند که اعتماد به نفس بیش از حد می‌تواند خود به یک معضل تبدیل شود!
۵. به خود امیدهای دروغین ندهید
همیشه امیدوار باشید، اما هرگز انتظارات بیش از حد برای خود ترسیم نکنید. به خاطر داشته باشید که فقط زمان به شما می‌گوید که آیا انتخاب صحیحی داشته‌اید یا خیر! فکر کردن بیش از حد در مورد تصمیمی که اخیرا گرفته‌اید می‌تواند آزاردهنده باشد. واقع بین باشید و نتایج بد و خوب را پیش بینی کنید. امیدواری‌های دروغین می‌توانند خطرناک باشند و شما باید از آنها اجتناب کنید.
۶. تمام خطرات را در نظر بگیرید
هر فرآیند تصمیم گیری خطرات زیادی را با خود همراه دارد. خود را از این خطرات آگاه ساخته و آنها را در مورد تصمیم گیری‌هایتان ارزیابی کنید. هر چه بیشتر ریسک‌های موجود را شناسایی کنید، احتمال تصمیم گیری صحیح بیشتر می‌شود. حتی یادداشت برداری از خطرات و ریسک‌ها، می‌تواند فوق العاده کمک کننده باشد.
۷. احساسات خود را بشناسید
بسیار از افراد از صحبت کردن در مورد احساسات خود فراری هستند. اما این را بدانید که شناخت احساسات می‌تواند نقش بسیار محوری در تصمیم گیری‌های موثر شما ایفا کند. بعضی اوقات هیجان‌ها می‌توانند تصویری اغراق آمیز از شانس موفقیت ترسیم کنند. در این حالت حتی با وجود شانس موفقیت کم، بر میدان خطرات می‌تازید. همیشه احساسات خود را بشناسید و در مورد آنها تأمل کنید. به این ترتیب مشاهده خواهید کرد که چطور احساسات مثبت و منفی روی تصمیم گیری شما تاثیر می‌گذارند.
۸. از باورهای بی‌فایده خلاص شوید
هنگامی که صحیح بودن چیزی را تصدیق کردید، به آن پایبند باشید. متخصصان این امر را به عنوان یک اصل روانشناختی به نام پایداری اعتقاد می‌شناسند. شواهد زیادی برای تغییر اعتقاد یک شخص وجود دارد و با پیشروی در یک موضوع، احتمال آن وجود دارد که شما باورهای بیشتری کسب کرده و اتفاقا برخی از آنها به جای کمک کردن، به تزلزل موقعیت‌تان منجر شوند.
با این حساب، همیشه حین تصمیم گیری، موقعیت مقابل و در تضاد را نیز در نظر بگیرید تا از هجوم افکار بعدی پیشگیری نمایید. این می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. بنابر این هر شرایطی را از لنزهای مختلف نگاه کرده و زاویه‌های متفاوت آن را بسنجید.
۹. انتخاب‌های خود را تایید کنید
بخشی از داشتن مهارت‌های تصمیم گیری خوب، اعتماد و تایید تصمیمات خویش است. هر تصمیم شما بر مبنای اطلاعاتی است که به دست آورده‌اید، بنابر این همیشه مهم است که منابع خود را بررسی کنید. انجام تحقیقات در تایید تصمیمات کمک می کند. همیشه به یاد داشته باشید که تصمیم گیرندگان خوب، به تحقیقات مستقل و قابل اثبات اعتماد می‌کنند و این به آنها در انتخاب یک تصمیم درست، کمک خواهد کرد.
۱۰. مانند یک دوست قابل اعتماد با خود صحبت کنید
حرف زدن با خودتان کاری دیوانه‌وار نیست. در حقیقت این کمک می‌کند تا هدفمندتر پیش بروید. این به واقع می‌تواند شروع کار دقیق شما در مسیر تصمیم گیری‌های صحیح باشد. خود را تشویق کرده و با دلسوزی نسبت به خود، مهارت‌های تصمیم گیری‌تان را بهبود بخشید.
۱۱. همیشه برنامه‌های پشتیبان تهیه کنید
یک رهبر خوب، همیشه یک تصمیم گیرنده خوب نیز به شمار می‌رود. به همین شکل، یک تصمیم گیرنده خوب، رهبری است که خود را به سمت انتخاب‌های صحیح سوق می‌دهد. چنین افرادی باید توانایی این را پیدا کنند که در صورت شکست برنامه فعلی، هر چه سریع‌تر برنامه‌های پشتیبان را به کار گرفته و آنها را جایگزین نمایند. به این ترتیب اگر در حال حاضر در مورد یک موضوع مهم تصمیم می‌گیرید، به یاد داشته باشید که حتما طرح B یا طرح C را نیز به عنوان طرح‌های جایگزین برنامه ریزی کرده و در ذهن داشته باشید.
۱۲. کمال‌گرا نباشید
دیگران چه می‌خوانند؟گرچه برای هر شخصیتی چیزهایی کمال مطلوب هستند، اما به یاد داشته باشید که هیچ چیز در این جهان کامل نیست. هر آن قدر که تصمیم گیری‌های شما دقیق و با در نظر گرفتن تمام جوانب باشد، باز شاید به چیزی کامل و بی‌نقص دست نیابید و این طبیعت زندگی و بشریت است. مساله این است که حتی اگر تصمیم شما کامل نباشد، باید آن را عملی کرده و مرحله به مرحله پیاده سازی‌اش کنید. با حداکثر شجاعت با شرایط فعلی خود مقابله کرده و هرگز در مورد کمالی که هرگز وجود نخواهد داشت، افسوس نخورید.
حتما بخوانید: ۱۲ راهکار ساده و موثر برای درمان کمال گرایی
۱۳. این رقابت کلاسیک را از یاد نبرید: قلب در مقابل مغز
شما از کدام دسته افراد هستید؟ آن‌هایی که با قلب خود تصمیم می‌گیرند یا آن‌هایی که مغز را فرمانده قرار داده‌اند؟ برخی از مردم تصمیم می‌گیرند که انتخاب‌های خود را بر اساس احساسات قلبی قرار دهند. اما آیا می‌دانید که کلید تصمیم گیری قوی و مهارت‌های تصمیم گیری چیست؟ به واقع کلید طلایی تصمیم گیری سازنده، ایجاد توازن بین هر دوی قلب و مغز است!
معقول و منطقی باشید و در عین حال انتخاب‌های خود را با احساسات بسنجید.
۱۴. تعلل نکنید
هرگز در تصمیم گیری و اجرایی ساختن تصمیم‌های خود، تعلل نکنید. مهم نیست که شما یک رهبر بزرگ هستید یا تنها در زندگی شخصی خود مدیریت می‌کنید؛ به هر صورت تصمیم‌های مهم خود را به تاخیر نیندازید. به خودتان اجازه دهید تا قبل از نهایی کردن انتخاب‌ها، به تعمق پرداخته و تمام جزئیات مهم را در نظر آورید. اما پس از انتخاب نهایی، به میدان رفته و آن را اجرایی کنید.
۱۵. مهلت تعیین کنید
همیشه از ما خواسته شده است که مهلت سررسید هر چیزی را تعیین کنیم و این موضوع باید در تصمیمات نیز پیاده سازی شود. جوانب مثبت و منفی هر موضوعی را در نظر گرفته و زمان برای انجام و به ثمر رسیدن آن را تخمین بزنید. تعیین زمان و تاریخ خاص به عنوان مهلت، می‌تواند فاکتور بی‌رحمانه‌ای باشد و ممکن است شما موفق به پایبندی به آن نشوید. اما این مهلت تعیین کردن به کارهای شما نظم داده و حداقل فایده‌اش، بهبود مهارت‌ها و فرآیند تصمیم گیری شما خواهد بود.
۱۶. با وجدانی بیدار تصمیم بگیرید
سعی کنید تصمیماتی که اتخاذ می‌نمایید، در جهت منافع همه باشد. هیچ انتخابی نباید روحیه خوب شما را تضعیف کند. فقط روی منافع خود متمرکز نشوید و شرایط سایر افراد را نیز در نظر بگیرید. آیا تا کنون تصمیمی گرفته‌اید که موجب ناراحتی دیگران شده باشد؟ از این عمل درس بگیرید و همیشه حین تصمیم گیری وجدان خود را بیدار نگاه دارید.
۱۷. با افراد در سنین مختلف وقت بگذرانید
سعی کنید که با افراد در گروه‌های سنی مختلف ارتباط برقرار کنید تا مهارت تصمیم گیری خود را بهبود بخشید. تعامل با افراد جوان و پیر، باعث می‌شود تا قدرت تحلیل و آنالیز شما بالاتر رفته و ذهنی متعادل‌تر داشته باشید.
۱۸. بهترین زمان تصمیم گیری را درک کنید
زمانی که در افسردگی به سر می‌برید یا گرسنه و بی‌حوصله هستید، تصمیم گیری‌های مهم را انجام ندهید. بهترین زمان تصمیم گیری، وقتی است که سرشار از انرژی بوده و به اندازه کافی استراحت کرده باشید. برای بررسی جزئیات نیاز به انرژی و توان کافی دارید و مغز شما باید برای تجزیه و تحلیل آمادگی داشته باشد. با بررسی جزئیات، می‌توانید تحلیل‌های عینی‌تری داشته و از آنها به بهترین شکل استفاده کنید.
۱۹. آینده و موفقیت خود را تجسم کنید
تجسم خود در آینده‌ای موفق، گام مهمی در جهت تصمیم گیری‌های خوب خواهد بود. چشمان خود را ببندید و برای چند دقیقه در آرامش خود را در میان موفقیت و رسیدن به اهداف تجسم کنید. اگر واقعا می‌خواهید مهارت‌های تصمیم گیری خود را بهبود بخشید، باید خود را به عنوان یک فرد موفق تصور کنید. به این صورت تصمیمات بهتری خواهید گرفت؛ تصمیماتی که به موفقیت آینده شما کمک کنند. این را باور داشته باشید که یک تصمیم‌گیرنده خوب، باید فردی موفق باشد و بالعکس! تلاش کنید تا به یکی از آنها تبدیل شوید و مهارت تصمیم گیری خود را همین اکنون بهبود بخشید.
سخن پایانی
افراد مختلف، تصمیم‌های متفاوتی در شرایط یکسان می‌گیرند. مسئولیت تمام تصمیم گیری‌های هر شخص، تنها خود اوست و باید این موضوع را پذیرا باشد. از خود سوال کنید که چه راهکارهایی در مسیر تصمیم گیری شما وجود دارند؟ چگونه می‌توان مهارت تصمیم گیری را بهبود بخشید و چطور باید استرس‌های ناشی از آن را مدیریت کرد؟ چرا تردید در تصمیم گیری موفقیت را به مخاطره می اندازد؟ و …
شکست‌ها بخشی از موفقیت شما هستند. تنها تلاش کنید تا مهارت‌های خود را در انتخاب‌های صحیح بهبود بخشیده و از تجمع ارزشمند تجارب پیشین، بهره بگیرید.
شما چطور تصمیم گیری می‌کنید؟ فرآیند رسیدن به یک انتخاب صحیح در مواجه با مسائل را در بخش پیام‌ها تشریح کنید. پیشنهاد می‌کنیم روش های داشتن شخصیت قوی را نیز در انگیزه بخوانید.