از گل سرخ بیشتر به صورت عصاره استفاد می‌شود و عصاره خالص این گل، همان گلاب است. از عصاره گل سرخ در بسیاری از عطرها نیز استفاده می‌شود. اما گذشته از این، به دلیل طبع گل سرخ و ترکیبات موجود در آن، از این گل در طب سنتی برای درمان بسیاری از عارضه‌ها نیز استفاده می‌شود.
در این مقاله ابتدا طبع گل سرخ از نظر طب سنتی را بیان می‌کنیم و سپس برخی از مهم‌ترین خواص دارویی گل سرخ را برایتان شرح می‌دهیم.
طبع گل سرخ سرد است یا گرم؟
طبع گل سرخ از نظر طب سنتی معتدل تا کمی سرد و خشک است و مصلحات آن انیسون و بوکردن کافور معرفی شده است.
| مزاج | انواع مصلحات |
| معتدل تا کمی سرد و خشک | انیسون، بوکردن کافور |
خاصیت های درمانی گل سرخ
۱. درمان اگزما
یکی از بزرگ‌ترین فواید اسانس گل سرخ، خاصیت ضد التهابی آن است که به تسکین سوزش پوست کمک می‌کند. این خاصیت می‌تواند به درمان بیماری‌هایی مانند اگزما یا روزاسه کمک کند و آن را بهبود بخشد.
۲. تسکین گلودرد
پزشکان معمولا برای درمان گلودرد از انواع آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌کنند. اسانس گل سرخ نیز مانند بابونه، دارای خاصیت آنتی‌بیوتیک است. تحقیقات انجام شده نشان داده است که اسانس گل سرخ به عنوان یک داروی گیاهی در بهبود گلودرد بسیار موثر است.
۳. پیشگیری و درمان عفونت‌ها
گل سرخ و اسانس آن دارای خواص ضدعفونی کننده قوی هستند. به همین دلیل از ایجاد انواع عفونت‌ها در بدن جلوگیری می‌کنند. همچنین عفونت‌های ایجاد شده را درمان می‌کند.
جالب است بدانید که گلاب در درمان عفونت‌ها و التهابات مربوط به بیماری‌های چشمی، بیشترین اثر را دارد.
۴. رفع قرمزی پوست های حساس
هزاران سال است که از اسانس گل سرخ به عنوان یک محصول زیبایی و مراقبتی استفاده می‌شود. اگر شما پوست حساسی دارید که نسبت به موارد مختلف مانند افزایش یا کاهش دما واکنش نشان داده و قرمز می‌شود، گلاب حساسیت پوست شما را بهبود می‌بخشد و قرمزی پوست را کم می‌کند. همچنین گلاب حالت پف صورت را هم کم می‌کند. به همین دلیل توصیه می‌شود در طول سرما خوردگی و بعد از بیدار شدن از خواب، با گلاب صورت خود را بشویید.
۵. گل سرخ منبعی از آنتی اکسیدان
گلبرگ‌های گل سرخ و روغن گل سرخ، حاوی تعدادی آنتی اکسیدان قدرتمند هستند که از آسیب رسیدن به سلول‌های پوستی جلوگیری می‌کنند. در واقع رادیکال‌های آزاد که در اثر اکسید شدن سلول‌های پوستی با اسیدهای چرب محیطی ایجاد می‌شوند، روند پیری پوست را سریع‌تر می‌کنند. همین امر باعث پیری زودرس و ایجاد چروک‌های عمیق روی پوست می‌شود.
اما خبر خوب این است که آنتی‌اکسیدان‌ها با رادیکال‌های آزاد مبارزه کرده و آن‌ها را از بین می‌برند. به همین دلیل هرماده‌ای که مثل گل سرخ خاصیت آنتی‌اکسیدانی داشته باشد، در بهبود وضعیت کلی پوست و شادابی آن نقش مهمی دارد. از منابع دیگر آنتی اکسیدان در بین گیاهان دارویی می‌توان به پونه و دارچین نیز اشاره کرد.
۶. التیام بخش قوی
گل سرخ دارای ترکیبات ضد عفونی‌کننده و خواص ضدباکتریایی است. این خواص می‌توانند به تمیز کردن و مقابله با ایجاد عفونت کمک کنند. به همین دلیل گل سرخ بریدگی، زخم و سوختگی را بهبود می‌بخشد.
۷. نشاط و شادابی با مصرف گل سرخ
اسانس گل سرخ یا گلاب دارای خاصیت ضد افسردگی و ضد اضطراب قوی است. بر اساس مطالعات انجام شده، عصاره گلبرگ‌های گل سرخ می‌تواند سیستم عصبی را آرام کند و در نتیجه افسردگی و اضطراب کاهش پیدا می‌کند. به همین دلیل توصیه می‌شود روزانه یک مرتبه به صورت خود گلاب بزنید و رایحه آن را بو کنید.
۸. گل سرخ و تسکین سردرد
گل سرخ و اسانس آن در آروماتراپی یا رایحه درمانی برای تسکین سردردها استفاده می‌شوند. همچنین گذاشتن دستمال خیس شده در گلاب روی پیشانی به مدت ۴۵ دقیقه باعث آرام شدن سردرد و ایجاد آرامش می‌شود.
اگر شما دارای مزاج گرم هستید و با استفاده از داروهای گیاهی با طبع گرم مثل زیره یا گلپر دچار سردرد می‌شوید، می‌توانید با بوییدن گلاب برای چند دقیقه سردردتان را برطرف کنید.
۹. کمک به هضم غذا
در طب سنتی از گلاب برای کمک به هضم و کاهش ناراحتی گوارشی استفاده می‌شود. طبق یک مطالعه انجام شده، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد گل سرخ باعث ترشح بهتر صفرا در کبد می‌شود. صفرا ماده‌ای است در کبد که باعث تجزیه و هضم بهتر چربی‌ها می‌شود.
گیاهان دارویی دیگری مانند زیره، هل، پونه و دارچین نیز به هضم بهتر غذا کمک می‌کنند.
سخن آخر
مزاج گل سرخ و طعم و عطر خاص اسانس آن به گونه‌ای است که تقریبا با همه ذائقه‌ها به خصوص ذائقه‌های ایرانی تناسب دارد. به همین دلیل در اکثر دسرها و شرینی‌های ایرانی مانند شله‌زرد، حلوا، انواع شربت و … از گلاب استفاده می‌شود. حتما شما نیز در منزلتان از گل سرخ و گلاب استفاده‌های بی‌شماری می‌کنید! برای ما بنویسید از گلاب چه استفاده‌هایی می‌کنید؟ آیا خواص دیگری از این گل پرفایده می‌شناسید؟
در انتها به شما پیشنهاد می‌کنیم با طبع زنجبیل، مصلحات و خواص آن از منظر طب سنتی نیز در انگیزه آشنا شوید.
