“دلمه برگ مو”، یکی از لذیذترین غذاهای فصل بهار است که اگرچه به ظاهر ساده و مختصر به نظر می رسد، ولی مرحله آماده سازی سخت و وقت گیری دارد. دلمه برگ انگور از مجلسی‌ترین و محبوب‌ترین دلمه‌های ایرانی محسوب می‌شود. جالب است بدانید که دلمه برگ انگور علاوه بر اینکه به عنوان یک غذای کامل سرو می‌شود در بعضی مجالس به عنوان پیش غذا هم سرو می‌شود.
طرز تهیه دلمه برگ انگور با گوشت چرخ کرده
| مواد لازم برای دلمه برگ انگور | |
| پیاز | ۱ عدد |
| برنج | ۲ لیوان |
| لپه | ۱۰۰ گرم |
| سبزی دلمه | ۲۰۰ گرم |
| روغن مایع | به میزان کافی |
| سرکه | ۴ قاشق غذاخوری |
| گوشت چرخ کرده | ۲۰۰ گرم |
| برگ مو (درخت انگور) | به میزان کافی |
| نمک ، فلفل سیاه و زردچوبه و شکر | به میزان کافی |
دستور تهیه دلمه برگ مو
- لپه و برنج را جداگانه خیس کنید و بعد نیم پز کنید.
- تابه‌ای را روی حرا رت قرار دهید و مقداری روغن داخلش بریزید تا داغ شود. بعد پیاز را به همراه کمی زرد چوبه به روغن اضافه کنید و تفت دهید.
- وقتی رنگ پیاز طلایی شد، گوشت را به آن اضافه کنید و تفت دهید تا رنگ گوشت تغییر کند.
- برنج و لپه نیم پز شده را به گوشت درحال تفت خوردن اضافه کنید و هم بزنید. در آخر سبزی را اضافه کنید و تفت دهید. بعد از کمی پاشیدن نمک روی مواد، آن‌ها را از روی حرارت بردارید؛ و مواد را داخل برگ‌ها به صورت بقچه‌ای بپیچید. اگر برگ‌هایی که استفاده میکنید تازه هستند باید دو سه دقیقه‌ای در آب جوش بجوشند تا نرم شوند و نشکنند.
- سپس دلمه‌ها را به صورت فشرده و از پشت داخل قابلمه بچینید و چاشنی را روی آن بریزید.
- در قابلمه را ببندید تا دلمه‌ها با حرارت کم و با بخار چاشنی بپزند.
- طعم چاشنی دلمه: برای چاشنی دلمه از سرکه یا آبلیمو، آب، نمک و شکر استفاده کنید و به اندازه دلخواه از آن‌ها استفاده کنید. دقت کنید سرکه را هنگام دم گذاشتن دلمه‌ها اضافه نکنید. اگر سرکه را در هنگام دم گذاشتن اضافه کنیم باعث سفت شدن برگ ها می‌شود. همچنین دلمه برگ انگور با رب انار نیز خوشمزه می‌شود. می‌توانید کمی رب انار را با آب رقیق کرده رو روی دلمه بریزید.
سبزی مخصوص دلمه برگ انگور
در بسیاری از شهر‌های کشورمان برای تهیه دلمه برگ انگور از انواع سبزیجات معطر کوهی استفاده می‌شود. البته به صورت معمول در تمام شهر‌ها برای تهیه این دلمه از سبزیجاتی مثل جعفری، نعناع، مرزه، شوید، ترخون و پیازچه استفاده می‌شود.
نکاتی درباره طرز تهیه دلمه برگ مو یا انگور
- این غذا را اکثراً بدون گوشت چرخ کرده درست می‌کنیم. ولی در بعضی از مناطق دلمه را فقط با گوشت چرخ کرده می‌خورند. اگر به هر دلیلی امکان استفاده از گوشت را ندارید، می‌توانید از سویا هم استفاده کنید. همچنین می‌توانید از ترکیبی با نصف سویا و نصف گوشت چرخ کرده استفاده کنید.
- در چاشنی برگ مو به جای رب انار، می‌توانید از آبلیمو طبیعی یا آبغوره و سرکه استفاده کنید.
- نکته مهمی که در این مرحله باید به آن توجه کنید، حرارت قابلمه شماست که اگر زیاد باشد آب سریع بخار شده و دلمه‌های شما می‌سوزد و اگر کم باشد مدت زمان زیادی طول می‌کشد تا رنگ برگ‌ها تغییر کند. پس در این مرحله دقت لازم را داشته باشید.
- با توجه به سایز قابلمه و مقدار دلمه‌ها ممکن است نیاز باشد مقدار آب و زمان بیشتری را برای پخت نیاز داشته باشید.
- حتماً آب را چک کنید در صورتی که دلمه‌ها هنوز تغییر رنگ نداده باشند باید آب‌جوش را کم‌کم به آن اضافه کنید.
- دستور تهیه دلمه که به آن پرداختیم مناسب چهار نفر است و در صورت کم یا زیاد شدن افراد، نسبت‌ها را تغییر دهید. البته به این موضوع هم دقت کنید که بعضی‌ها از طرفداران دلمه‌های پر ملات هستند و بعضی آن را کم ملات‌تر دوست دارند. پس نسبت‌ها را با توجه به ذائقه افراد هم می‌توان عوض کرد.
نکاتی در انتخاب برگ دلمه
- بهترین برگ‌ها برای تهیه دلمه برگ انگور ترد و خوشمزه، برگ‌های جوانی هستند که اندازه کف دست شما هستند.
- برگ‌ها نباید بسیار بزرگ باشند که لطافت و تازگی خود را از دست داده باشند یا بسیار کوچک که قابل پیچیدن نباشند یا دلمه بسیار کوچکی را به شما دهند.
- لازم به ذکر است که اگر برگی بود که سایز آن کوچکتر از سایز نرمال بود یا پارگی در آن داشت می‌توانید دو برگ کوچک را روی هم بگذارید و هر دو را با هم بپیچید.
- پیچیدن دلمه‌ها را تا انتها ادامه دهید.
- قابلمه را روی حرارت کم قرار دهید و بشقاب نسبتاً سنگینی روی دلمه‌ها بگذارید، یک‌سوم قابلمه را آب جوش بریزید و درب قابلمه را بگذارید منتظر باشید تا رنگ برگ‌ها تغییر کند و حالت نیم‌پختگی به خود بگیرد.
سخن آخر
دلمه برگ انگور انرژی زا بوده و برای تقویت عمومی بدن مفید است؛ سبزیجات استفاده شده در تهیه این غذا هم خاصیت آنتی اکسیدانی دارند و موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شوند. دلمه برگ مو به علت داشتن کلسیم و منیزیم برای استحکام استخوان‌ها و دندان‌ها مفید است؛ دلمه برگ مو خاصیت آنتی بیوتیکی هم دارد و عفونت بدن را رفع می‌کند. دلمه برگ مو برای رشد کودکان، تقویت معده و ازدیاد شیر مادران شیرده موثر بوده؛ این غذا به علت داشتن آهن هم برای زنان مفید است. پتاسیم موجود در دلمه برگ مو از ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی جلوگیری می‌کند و فشار خون را هم کاهش می‌دهد. مبتلایان به چربی خون دلمه برگ مو را بهتر است به همراه آب لیموترش تازه میل کنند؛ این غذا به علت داشتن آهن، منیزیم و ویتامین B۱ سبب رفع کم خونی می‌شود.
پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با دستور سایر دلمه‌ها، طرز تهیه دلمه فلفل دلمه ای مجلسی و بسیار خوشمزه را نیز در انگیزه بخوانید.
